Mieszkanie za utrzymanie - dla kogo umowa dożywocia?

Rafał Biernacki
Aplikant adwokacki
rozwiń więcej
Nabywca nieruchomości zobowiązuje się w umowie dożywocia do dostarczania zbywcy wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym na podstawie umowy o dożywocie właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, nabywca zaś zobowiązuje się zapewnić zbywcy lub osobie mu bliskiej, lub też zbywcy i osobie bliskiej dożywotnie utrzymanie.

Umowa dożywocia dotycząca konkretnej nieruchomości musi być zawarta, pod rygorem nieważności w formie aktu notarialnego.

Przedmiot zbycia

Przedmiotem zbycia w drodze umowy dożywocia może być każda nieruchomość, budynek lub lokal stanowiący odrębny od gruntu przedmiot własności. Nadto przedmiotem zbycia może być udział we współwłasności nieruchomości.

Obowiązki nabywcy

Nabywca powinien w braku odmiennych postanowień umowy zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, w szczególności:

1) przyjąć zbywcę jako domownika,

2) dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału,

3) zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie,

4) sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. 

Zobacz również serwis: Dom opieki

W praktyce pojawia się problem czy dożywotnik ma ponosić również koszty związane z dodatkowymi mediami np.: telefon, telewizja itp. W orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje zgodny pogląd, iż utrzymanie zbywcy i ewentualnie jego bliskich powinno sięgać tak daleko, by nie musiały one poszukiwać dodatkowych środków utrzymania.

Prawo dożywocia jest ściśle związane z osobą dożywotnika – dlatego też jest prawem niezbywanym.

Rozwiązanie umowy

Kodeks cywilny zastrzega, iż rozwiązanie umowy może nastąpić tylko w wypadkach wyjątkowych, przy czym nie zawiera zamkniętego katalogu takich sytuacji. Ocena, czy zachodzi wyjątkowość, należeć będzie zawsze do sądu rozpoznającego sprawę o rozwiązanie dożywocia, który każdorazowo bierze pod uwagę interesy obu stron.
Po rozwiązaniu umowy dożywocia zobowiązany może dochodzić od dożywotnika zwrotu nakładów poczynionych na nieruchomość w czasie, gdy był jej właścicielem.

Natomiast dożywotnikowi nie przysługuje ani roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie przez nabywcę z nieruchomości w tym czasie, ani też roszczenie o zwrot pożytków.

Zobacz również serwis: Alimenty

Prawo
Czy 3 maja trzeba iść do kościoła i jest to święto nakazane?
03 maja 2024

3 maja wypada święto kościelne Matki Bożej Królowej Polski. Czy 3 maja idzie się do kościoła i jest to święto nakazane?

Zewnętrzne zagrożenie bezpieczeństwa państwa. Prezydent skierował projekt ustawy do Sejmu
03 maja 2024

Prezydent RP Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt ustawy o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Projekt zakłada m.in. powołanie nowego Dowództwa Połączonych Rodzajów Sił Zbrojnych oraz likwidację niejasności w obszarach kompetencyjnych organów władzy publicznej.

Czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy?
02 maja 2024

Majówka zwykle zaczyna sezon na grillowanie. Co roku wracają te same pytania np. o to czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy? Sprawdźmy, czy można dostać mandat za grilla na balkonie.

Marszałek Hołownia: jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi
02 maja 2024

Te czasy flagi, bo jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi, pokazują, że jak mamy flagę to mamy siebie, nawzajem. Flaga była po to, żeby ludzie gromadzili się wokół; dzisiaj tego bycia ze sobą bardzo nam trzeba - powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia w Dzień Flagi RP.

Matura 2024 r. Sprawdź czy rozwiążesz maturę z matematyki 2023 r. [Formuła 2023 r. arkusz egzaminacyjny CKE]
02 maja 2024

Sprawdź, czy rozwiążesz arkusz z matematyki z "Matura 2023 r."

Wreszcie podwyżki w samorządach. O 700 zł - 1000 zł [rozporządzenie, projekt]
02 maja 2024

Podwyżka wyniesie od  700 do 1000 zł. I dotyczy osób zarabiających najmniej w samorządach.

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Sprawdź, dla kogo. Budżet to 30 mln zł.
03 maja 2024

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Celem jest zapobieganie rezygnacji z leczenia. PFRON przeznaczy na ten cel 30 mln złotych.

System kaucyjny: Zwrot butelek szklanych w każdym sklepie. Projekt ustawy trafił do konsultacji
02 maja 2024

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi trafił do konsultacji społecznych i uzgodnień. Projektowane regulacje dotyczą systemu kaucyjnego, który ma obowiązywać od 2025 r.

Bon senioralny od 1 stycznia 2026 r. Komu będzie przysługiwał, na jakich zasadach, w jakiej wysokości? Pieniądze w ramach KPO
02 maja 2024

W ramach finansowania z KPO, od 1 stycznia 2026 r. wprowadzony zostanie bon senioralny przysługujący osobom w wieku powyżej 75. lat, które będą potrzebowały pomocy w codziennych czynnościach. Wartość bonu senioralnego ma wynosić maksymalnie 2150 zł miesięcznie. Komu dokładnie będzie przysługiwał, na jakich zasadach?

pokaż więcej
Proszę czekać...