Uznanie ojcostwa to przyznanie faktu pochodzenia dziecka od mężczyzny, który uznaje swoje ojcostwo. Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna.
Przed kim następuje uznanie ojcostwa
Uznanie ojcostwa może być dokonane przed: kierownikiem urzędu stanu cywilnego, przed sądem opiekuńczym, za granicą przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi.
Ponadto w razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu matki lub mężczyzny od którego dziecko pochodzi, oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może zostać zaprotokołowane przez notariusza albo złożone do protokołu wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy.
Osoby, których oświadczenia są konieczne do uznania ojcostwa zgłaszają się do urzędu stanu cywilnego. Do sądu opiekuńczego można się zwrócić w celu złożenia oświadczeń wtedy, gdy kierownik urzędu stanu cywilnego odmówi ich przyjęcia. Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego odmówi przyjęcia oświadczeń, powinien uczynić to w formie pisemnej z podaniem przyczyny i uzasadnieniem.
Uznanie ojcostwa nie może być obwarowane pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.
Uznanie ojcostwa dziecka poczętego
Ojciec dziecka może uznać dziecko nawet wówczas, jeżeli jeszcze się nie urodziło, ale jest już poczęte. Ciąża powinna być stwierdzona badaniem lekarskim, nie wystarczy samo stwierdzenie objawów domyślnych czy prawdopodobnych i musi być odpowiednio wykazane.
Zobacz również: Jakie są skutki uznania ojcostwa
Zakaz uznawania ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności
Uznanie ojcostwa nie może nastąpić po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Jeżeli dziecko zmarło przed osiągnięciem pełnoletności, uznanie ojcostwa może nastąpić w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym mężczyzna składający oświadczenie o uznaniu dowiedział się o śmierci dziecka, nie później jednak niż do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność.
Ponadto, oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może złożyć każda osoba, która ukończyła szesnaście lat i nie istnieją podstawy do jej ubezwłasnowolnienia.
Jeżeli osoba ta nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, może złożyć oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa tylko przed sądem opiekuńczym.
Skutki uznania ojcostwa
Uznanie ojcostwa skutkuje wobec wszystkich i rodzi konsekwencje w każdej dziedzinie prawa, nie tylko w sferze prawa rodzinnego. Uznanie ojcostwa wywiera skutki z mocą wsteczną od chwili urodzenia dziecka.
Z chwilą uznania ojcostwa dziecko uzyskuje z mocy ustawy uprawnienie do otrzymywania środków utrzymania, a także środków wychowania. Uprawnienie to dotyczy także roszczeń o alimenty. Dziecko jest również powołane do spadku z ustawy po spadkodawcy, który je uznał. Ojciec, którego ojcostwo ustalone zostało w ten sposób, dziedziczy po dziecku.
Uznanie ojcostwa nie może nastąpić, jeżeli toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa.
Zobacz również serwis: Alimenty