W Polsce działają różne formy wsparcia rodzin z dziećmi. Część dostępnych świadczeń przysługuje bez względu na dochód, w przypadku innych trzeba spełnić określone wymogi. Jakie zasiłki można dostać? Kiedy składać wnioski w 2025 r.?
- Świadczenie wychowawcze (800 plus) w 2025 r.
- Świadczenie dobry start (300 plus) w 2025 r.
- Zasiłek rodzinny i dodatki w 2025 r.
- Świadczenia z programu „Aktywny rodzic” w 2025 r.
- Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (becikowe) w 2025 r.
- Świadczenie rodzicielskie (kosiniakowe) w 2025 r.
- Świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2025 r.
- Zasiłek pielęgnacyjny w 2025 r.
- Świadczenie pielęgnacyjne w 2025 r.
- Dodatkowe świadczenia od gmin w 2025 r.
- Czy będą nowe świadczenia? Apel do MRPiPS
Świadczenie wychowawcze (800 plus) w 2025 r.
Świadczenie wychowawcze funkcjonuje od kwietnia 2016 r. W tym czasie zmieniały się zarówno kryteria, kwota, jak i organ wypłacający pieniądze. Aktualnie obsługą świadczeń zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie wychowawcze obecnie wynosi 800 zł miesięcznie i przysługuje na dziecko do ukończenia 18 lat, bez względu na dochód. Jednak co roku rodzice powinni składać wnioski. Od lutego 2025 r. ZUS przyjmuje wnioski na okres świadczeniowy, który rozpoczął się 1 czerwca i potrwa do 31 maja 2026 r.
Aby nie stracić świadczenia i otrzymać je z wyrównaniem, warto zawnioskować o wsparcie do końca czerwca 2025 r.
W przypadku nowonarodzonego dziecka wniosek najlepiej złożyć w ciągu 3 miesięcy. Wówczas ZUS przyzna świadczenie wychowawcze od miesiąca urodzenia dziecka. Niezachowanie tego terminu będzie skutkowało wypłatą świadczenia począwszy od miesiąca złożenia wniosku. Ponadto narodziny dziecka w pierwszej połowie roku oznaczają, iż rodzice powinni złożyć dwa wnioski.
Córka pani Ilony urodziła się w kwietniu 2025 r. W takim przypadku pani Ilona złożyła dwa wnioski o świadczenie 800 plus. Jeden dotyczy okresu świadczeniowego 2024/2025, a drugi okresu rozpoczynającego się w czerwcu 2025 r.
Jeżeli dziecko - zgodnie z orzeczeniem sądu - jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, to kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości 400 zł miesięcznie.
Wnioski o świadczenie 800 plus składa się w formie elektronicznej (przez PUE ZUS, mZUS, bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia), a ZUS wypłaca świadczenie w formie bezgotówkowej na rachunek bankowy.
Warto wspomnieć, iż z nowym okresem świadczeniowym zmieniły się warunki przyznawania świadczenia wychowawczego na dzieci obywateli Ukrainy. Chodzi o powiązania pozytywnego rozpatrzenia wniosku o 800 plus od uczęszczania dziecka do polskiej szkoły.
Świadczenie dobry start (300 plus) w 2025 r.
Ważną formą wsparcia dzieci w wieku szkolnym jest tzw. 300 plus, czyli świadczenie w ramach programu „Dobry start”. W przeciwieństwie do 800 plus, ZUS wypłaca pieniądze raz w roku w związku z rozpoczęciem przez dziecko roku szkolnego. Co do zasady 300 zł na wyprawkę można otrzymać na dziecko w wieku do ukończenia 20. roku życia. W przypadku zaś dzieci niepełnosprawnych uczących się w szkole, świadczenie to przysługuje do ukończenia 24. roku życia. W 2025 r. ZUS będzie przyjmował wnioski (elektroniczne) od 1 lipca do 30 listopada. Świadczenie przysługuje bez względu na dochód.
Zasiłek rodzinny i dodatki w 2025 r.
Zasiłek rodzinny jest jednym ze świadczeń rodzinnych. Celem zasiłku jest częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. O wsparcie mogą ubiegać się rodzice z niskimi dochodami. Kryteria dochodowe w 2025 r. wynoszą 674 zł albo 764 zł (jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności). Chodzi tu o dochód rodziny w przeliczeniu na osobę. Czasami zasiłek będzie też przysługiwał pomimo przekroczenia progu. Gminy stosują bowiem tzw. mechanizm złotówka za złotówkę. Wysokość zasiłku rodzinnego zależy od wieku dziecka. Są to kwoty 95 zł miesięcznie (na dziecko do ukończenia 5 roku życia), 124 zł (na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia), 135 zł (na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. Do zasiłku przysługują też dodatki np. z tytułu urodzenia dziecka, z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej czy samotnego wychowywania dziecka.
Zasiłek rodzinny przyznaje się na dany okres zasiłkowy. Aktualny potrwa jeszcze do końca października 2025 r. W lipcu 2025 r. ruszy nabór wniosków w formie elektronicznej, a w sierpniu – papierowej na nowy okres zasiłkowy.
Świadczenia z programu „Aktywny rodzic” w 2025 r.
W październiku 2024 r. pojawiły się trzy nowe świadczenia na dzieci w wieku żłobkowym, wypłacane bez względu na dochód.
Świadczenie „Aktywni rodzice w pracy” przewidziano dla rodziców aktywnych zawodowo (w tym zakresie są określone warunki). Wsparcie wynosi 1500 zł miesięcznie (1900 zł miesięcznie na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Świadczenie to można uzyskać na dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia.
Świadczenie „Aktywnie w żłobku” jest kierowane do rodziców dzieci uczęszczających do żłobków, klubów dziecięcych, dziennych opiekunów. Dofinansowanie wpływa na rachunek placówki w wysokości do 1500 zł miesięcznie, jednak nie więcej niż wysokość ponoszonej przez rodzica opłaty za pobyt dziecka (bez wyżywienia). Podobnie jak w przypadku świadczenia „Aktywni rodzice w pracy” na dziecko z odpowiednim orzeczeniem wsparcie jest wyższe i wynosi maksymalnie 1900 zł miesięcznie. Przepisy przewidują wymogi dla maksymalnej wysokości opłat żłobkowych. Jeśli chodzi o wiek dziecka, to nie ma tu dolnej granicy. Wsparcie przysługuje co do zasady do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata (wyjątkowo – 4 lata).
Z kolei świadczenie „Aktywnie w domu” przysługuje na dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca życia. ZUS wypłaca świadczenie w wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące rodzicom nieaktywnym zawodowo i tym, których dziecko nie uczęszcza do instytucji opieki.
Świadczeń z programu „Aktywny rodzic” nie można łączyć.
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (becikowe) w 2025 r.
Becikowe, czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka jest jednorazowym wsparciem finansowym rodziców, które obecnie przysługuje pod warunkiem spełniania kryterium dochodowego (1922 zł). Zapomoga wynosi 1000 zł na dziecko. Ustawowym warunkiem jest również fakt pozostawania kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.
Świadczenie rodzicielskie (kosiniakowe) w 2025 r.
To świadczenie zostało przewidziane dla tych rodziców, którzy nie są uprawnieni do zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Kosiniakowe wynosi 1000 zł miesięcznie. W przypadku narodzin jednego dziecka wypłacane jest przez rok, a na bliźniaki czy trojaczki odpowiednio dłużej. W marcu 2025 r. weszły w życie korzystne zmiany dla rodziców dzieci wcześnie urodzonych. Nowelizacja wydłuża okres pobierania świadczenia w zależności od długości pobytu dziecka w szpitalu.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2025 r.
Jest to ważne rozwiązanie w przypadku bezskutecznej egzekucji alimentów należnych dziecku. Gmina wypłaci świadczenia alimentacyjne z funduszu, jeśli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 1209 zł. Zastosowanie ma tu też zasada „złotówka za złotówkę”. Świadczenia przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, nie wyższej jednak niż 1000 zł miesięcznie na dziecko. Gminy przyjmują wnioski na dany okres świadczeniowy. Aktualnie trwa jeszcze okres 2024/2025. Wnioski na nowy, który rozpocznie się 1 października, będzie można składać od lipca 2025 r., a w tradycyjnej papierowej formie od 1 sierpnia.
Zasiłek pielęgnacyjny w 2025 r.
Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą ubiegać się o zasiłek pielęgnacyjny. Świadczenie to przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Obecnie zasiłek wynosi 215,84 zł miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne w 2025 r.
To istotne świadczenie dla opiekunów niektórych dzieci z niepełnosprawnościami. Aby uzyskać taką pomoc, dziecko powinno posiadać orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W przypadku starszych dzieci wymagane jest orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Co istotne, świadczenie pielęgnacyjne jest co roku waloryzowane. W 2025 r. wynosi 3287 zł miesięcznie.
Dodatkowe świadczenia od gmin w 2025 r.
Warto też sprawdzić czy w naszej gminie nie funkcjonują samorządowe formy wsparcia. Rada gminy, biorąc pod uwagę lokalne potrzeby w tym zakresie, może bowiem w drodze uchwały, ustanowić dla osób zamieszkałych na terenie jej działania świadczenia na rzecz rodziny.
Czy będą nowe świadczenia? Apel do MRPiPS
Stworzenie nowego programu dedykowanego przedszkolakom postuluje Rzeczniczka Praw Dziecka. Z apelem w tej sprawie Monika Horna-Cieślak wystąpiła do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w październiku 2024 r.
„Jest „Dobry start”, jest „Aktywny rodzic”. Niezrozumiały jest brak programu wsparcia na rzecz dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym” – argumentowała rzeczniczka.
Wówczas MRPiPS poinformowało, iż świadczenie dobry start nie przysługuje na dziecko uczęszczające do przedszkola, w tym na dziecko realizujące roczne przygotowanie przedszkolne i że nie są prowadzone też prace legislacyjne nad rozszerzeniem prawa do świadczenia „Dobry Start” na dzieci uczęszczające do przedszkola.
Jak jednak wyjaśnia RPD, jej intencją nie było uzyskanie informacji o możliwości włączenia dzieci w wieku przedszkolnym do programu „Dobry Start”, ale możliwość stworzenia odrębnego programu, dedykowanego właśnie tej grupie dzieci Jak czytamy w komunikacie, rzeczniczka ponowiła swój apel 16 kwietnia 2025 r. z prośbą o wnikliwą analizę tej problematyki.
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy