Emerytura częściowa to możliwość dla ubezpieczonych, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego a spełnili łącznie dwa następujące warunki. Po pierwsze legitymują się dużym stażem ubezpieczeniowym, który wynosi odpowiednio co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Po drugie osiągnęli określony wiek, niższy niż powszechny wiek emerytalny (67 lat). Obniżony wiek wynosi co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn.
Wysokość świadczenia
Częściowe świadczenie wynosi 50% kwoty docelowej emerytury i nie podlega podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury. Nie jest bowiem objęte gwarancją otrzymania świadczenia w minimalnej wysokości. Istnieje więc ryzyko by ubezpieczony otrzymywał emeryturę częściową jednak w wysokości niższej niż świadczenie minimalne. Nie ma w takiej sytuacji prawa ubiegania się o dopłatę z budżetu państwa. Ponadto każda otrzymana wypłata spowoduje obniżenie kapitału zgromadzonego na koncie emerytalnym, zostanie od niego odliczona. Przyczyni się to do redukcji docelowego świadczenia. W związku z niską kwotą emerytury częściowej może być ona pobierano pomimo trwania stosunku pracy ubezpieczonego będącego pracownikiem. Nie podlega ona zawieszeniu ani zmniejszeniu także z tytułu osiągania przychodów, niezależnie od ich źródła.
Emerytura częściowa mężczyzn
Od 2014 roku o takie świadczenie mogą ubiegać się mężczyźni, którzy ukończyli 65 lat i jednocześnie legitymują się łącznie 40 latami składkowymi i nieskładkowymi. Dotyczy to osób urodzonych po 31 marca 1949 roku, czyli tych, które osiągnęły wiek 65 lat i 6 miesięcy.
Świadczenie emerytalne przyznawane jest na wniosek ubezpieczonego składany do ZUS. Pisma w tej sprawie można będzie składać od kwietnia 2014 roku.
Zobacz również: Waloryzacja emerytur w 2014 roku
Emerytura częściowa kobiet
Od 2021 roku prawo do ubiegania się o emeryturę częściową uzyskają także kobiety. Obejmie to panie urodzone po 31 grudnia 1958 roku, czyli te w wieku co najmniej 62 lat i 1 miesiąca. Ustawodawca różnicuje uprawnionych do emerytury częściowej ze względu na kryterium wieku. To kobiety stanowią grupę uprzywilejowaną. By otrzymać świadczenie muszą osiągnąć niższy o 3 lata niż mężczyźni wiek i pozyskać krótszy o 5 lat staż.
Po spełnieniu wymagań stażowych (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz wiekowych ubezpieczony otrzyma wypłatę świadczenia już od miesiąca, w którym o nie wystąpił.
Emerytura częściowa rolników
Uprawnionymi do wcześniejszej emerytury są obok pracowników i przedsiębiorców także rolnicy. Konstrukcja emerytury częściowej wypłacanej z KRUS jest jednak odmienna od tej wypłacanej z ZUS. KRUS bazuje bowiem na systemie zdefiniowanych świadczeń, które korzystają z wysokiego wsparcia państwa. Dotacja z budżetu państwa wynosi 90%. Dlatego też pobieranie emerytury częściowej nie wpłynie negatywnie na wysokość docelowej emerytury rolnika. Nie spowoduje obniżenia kapitału emerytalnego. O świadczenie z KRUS może ubiegać się mężczyzna, który od 25 roku życia opłaca składki i w okresie od rozpoczęcia ich opłacania do złożenia wniosku o emeryturę częściową nie miał ani jednego dnia przerwy w płaceniu na rzecz KRUS. Długi staż ubezpieczeniowy musi zostać należycie udokumentowany.
Konstrukcja emerytury częściowej wypłacanej z KRUS jest inna od tej wypłacanej z ZUS. KRUS bazuje na systemie zdefiniowanych świadczeń, które korzystają z dotacji z budżetu państwa.
Powszechny wiek emerytalny
Jeśli ubezpieczony osiągnie powszechny wiek emerytalny, wówczas na jego wniosek emerytura częściowa ulega zamianie na emeryturę. W przypadku braku takiego pisma wypłata emerytury częściowej może być kontynuowana.
Polecamy serwis: Emerytury
Podstawa prawna: ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.