Odwołanie z inicjatywy rady gminy
Rada gminy realizuje swoje prawo do odwołania wójta, poprzez podjęcie uchwały o przeprowadzeniu referendum. Rada może podjąć taką uchwałę, gdy nie udzieli wójtowi absolutorium z wykonania budżetu gminy lub z przyczyn innych niż nieudzielenie absolutorium.
Nieudzielanie przez radę gminy organowi wykonawczemu absolutorium, po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż na 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji jest równoznaczne z wykonaniem przez radę gminy inicjatywy w sprawie odwołania go w trybie referendum.
Rada gminy podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium oraz po wysłuchaniu opinii regionalnej izby obrachunkowej, a także po złożeniu wyjaśnień przez wójta.
Rada podejmuje uchwałę bezwzględną większością głosów ustawowego składu , w głosowaniu imiennym.
Wynik referendum nie odnosi żadnych skutków w stosunku do rady gminy, która je zainicjowała.
Rada gminy może także podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyny innej niż nieudzielenie wójtowi absolutorium. Ustawodawca jednak nie określił tych przyczyn.
Jedynym warunkiem rozpoczęcia tej procedury jest pisemny oraz uzasadniony wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady. Wniosek powinien być zaopiniowany przez komisję rewizyjną.
Uchwałę o przeprowadzeniu referendum w tym przypadku rada podejmuje większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu imiennym; nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Rada powinna liczyć się z tym, że jeżeli w referendum więcej niż połowa ważnych głosów zostanie oddana przeciw wnioskowi, wówczas nastąpi przedterminowe zakończenie kadencji rady, która wystąpiła z wnioskiem.
Odwołanie na wniosek wyborców
Z inicjatywą zorganizowania referendum w sprawie odwołania wójta mogą wystąpić również mieszkańcy gminy.
Inicjatorem może być:
- grupa pięciu obywateli, którym przysługuje prawo wybierania do rady gminy,
- statutowa struktura terenowa partii politycznej działająca w danej gminy,
- organizacja społeczna posiadająca osobowość prawną, której statutowym terenem działania jest co najmniej obszar danej gminy.
Inicjatorzy referendum powiadamiają pisemnie o zamiarze wystąpienia z inicjatywą ludową wójta oraz komisarza wyborczego i w terminie 60 dni od powiadomienia zbierają podpisy wyborców ją popierających.
60-dniowy termin na zebranie podpisów mieszkańców gminy popierających inicjatywę referendum nie może być przedłużony.
Aby referendum mogło zostać zorganizowane, inicjatywę musi poprzeć co najmniej 10% osób uprawnionych do głosowania.
Wniosek wraz z zebranymi podpisami mieszkańcy składają komisarzowi wyborczemu. Komisarz wyborczy wydaje postanowienie o przeprowadzeniu referendum lub odrzuceniu wniosku mieszkańców nie później niż w ciągu 30 dni od dnia jego złożenia.
Postanowienie o przeprowadzeniu referendum jest wydawane, gdy wniosek spełnia wymogi formalne oraz nie prowadzi do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem.
Komisarz wyborczy w postanowieniu o przeprowadzeniu referendum decyduje o terminie referendum.
Na postanowienie komisarza wyborczego odrzucającego wniosek o przeprowadzenie referendum przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
Zobacz również serwis: Sprawy urzędowe
Referendum
Głosowanie za odwołaniem wójta powinno odbyć się w dzień wolny od pracy w ciągu 50 dni, co do zasady, od opublikowania postanowienia komisarza o przeprowadzeniu głosowania w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Referendum jest ważne, jeżeli udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego wójta. Wójt zostanie odwołany, gdy spośród ważnych głosów więcej będzie za odwołaniem niż przeciw.
Zadaj pytanie: Forum prawników