Jak uchwalany jest budżet gminy i miasta?

Jarosław Krasnodęmbski
rozwiń więcej
Gdy gmina nie ma uchwalonego budżetu na nadchodzący rok, musi ona działać na podstawie projektu budżetu.
Każda gmina i miasto dysponuje swoim własnym budżetem, którego uchwalenie należy do kompetencji rady gminy bądź rady miasta.

Do kiedy należy uchwalić budżet?

W związku z listopadowymi wyborami samorządowymi wydłużył się termin, w którym rady gmin i miast miały czas na uchwalenie planu dochodów i wydatków. Ten dłuższy termin upłynął wraz z ostatnim dniem lutego. Zasadniczo jednak rady gmin i miast mają termin do uchwalenia budżetu, który kończy się wraz z początkiem nowego roku budżetowego. W szczególnych, uzasadnionych przypadkach termin ten podlega wydłużeniu i upływa z dniem 31 stycznia.

Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego rada miasta lub gminy nie może wprowadzić w projekcie uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Zobacz: Zadania samorządu terytorialnego

Projekt budżetu

W przypadku, gdy gmina nie ma uchwalonego budżetu na nadchodzący rok, musi ona działać na podstawie projektu budżetu.

Budżet gminy ustalony przez regionalną izbę obrachunkową

W przypadku gdy rada gminy nie wywiąże się z obowiązku uchwalenia budżetu do końca wyznaczonego terminu, budżet gminy będzie zobowiązana ustalić regionalna izba obrachunkowa. Izba ma zasadniczo czas na ustalenie budżetu do końca lutego danego roku. W związku z wyborami samorządowymi terminy te zostały przesunięte i w 2011 roku regionalna izba obrachunkowa ma czas na ustalenie budżetu jednostki terytorialnej do końca marca 2011 roku.

Bilans budżetu

Zgodnie z artykułem 242 ustawy o finansach publicznych organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może uchwalić budżetu, w którym planowane wydatki bieżące są wyższe niż planowane dochody powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki.

Na koniec roku budżetowego wykonane wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż wykonane dochody powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki. Wyjątkiem od tej zasady są kwoty związane z realizacją wydatków bieżących, pochodzące ze środków unijnych wymienionych w art. 5 ust. 3 ustawy o finansach publicznych.

Zobacz serwis: Gmina

Prawo
Czy zachowek po rodzicach przepada?
20 maja 2025

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?
20 maja 2025

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim
20 maja 2025

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]
20 maja 2025

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek
20 maja 2025

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]
20 maja 2025

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm
20 maja 2025

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?
20 maja 2025

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?
20 maja 2025

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

Resort zdrowia: kamery w gabinetach lekarskich, przebieralniach, na sali operacyjnej - nawet bez zgody pacjenta
20 maja 2025

Przepisy dotyczące monitoringu w placówkach medycznych wywołały gorącą dyskusję, która wciąż trwa, ponieważ wciąż Rzecznik Praw Obywatelskich broni praw pacjentów, a Ministerstwo Zdrowia powołuje się na konieczność ich bezpieczeństwa i nie chce zmian. Z jednej strony celem przepisów jest rzeczywiście zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, a z drugiej – pojawiają się poważne obawy o naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Ten problem wraca, szczególnie mając na uwadze ostatnie okoliczności i śmierć lekarza w jednym z krakowskich szpitali, po ataku pacjenta.

pokaż więcej
Proszę czekać...