Dowód osobisty jest podstawowym dowodem tożsamości. Na jego podstawie władze publiczne ustalają tożsamość osób oraz ich miejsce zamieszkania (zameldowania). Dokument ten też jest szalenie przydatny przy zawieraniu wszelkiego rodzaju umów, zaciąganiu kredytów czy braniu towaru na raty.
Obowiązek posiadania dowodu
Ustawa formułuje obowiązek posiadania dowodu osobistego przez określone osoby. I tak dowód osobisty muszą mieć obywatele polscy, którzy ukończyli osiemnasty rok życia. Jest to o tyle logiczne, że osoby te posiadają pełną zdolność do czynności prawnych- mogą więc we własnym imieniu załatwiać sprawy urzędowe, występować przed różnego rodzaju instytucjami oraz zawierać umowy cywilnoprawne. Przy wszystkich tych czynnościach niezbędnym dokumentem jest dowód osobisty.
Ponadto obowiązkowo posiadać dowód osobisty muszą osoby, które ukończyły 15 lat, jeżeli pozostają w stosunku pracy lub nie zamieszkują wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajdują, albo nie pozostają pod władzą rodzicielską lub opieką.
Dowód osobisty może być wydany również osobie, która ukończyła 13 lat. Osobom młodszym dowód osobisty może być wydany tylko na uzasadniony wniosek rodziców (lub opiekunów prawnych).
Zgubienie lub zniszczenie
Dowód osobisty podobnie jak inne dokumenty może ulec zniszczeniu może też być zgubiony przez posiadacza. Co należy zrobić w takiej sytuacji? Otóż zgodnie z art. 42 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych należy o utraceniu dowodu osobistego powiadomić najbliższy urząd gminy lub najbliższą polska placówkę konsularną.
Warto pamiętać, że chodzi tu o najbliższą placówkę a nie o placówkę, która wydała dokument. Jeżeli zatem zgubimy dowód będąc na wyjeździe wakacyjnym musimy powiadomić urząd gminy w miejscowości, w której aktualnie się znajdujemy.
Zgłoszenie takie powinno odbyć się niezwłocznie.
Placówka, w której zgłosiło się zaginięcie lub zniszczenie dokumentu musi powiadomić o tym organ, który wydał dokument. Oprócz powiadomienia jednostka ta ma obowiązek wydać zaświadczenie o utracie dowodu osobistego. Takie zaświadczenie zastępuje dowód osobisty i jest ważne do momentu wydania nowego dowodu osobistego.
Zgubiony lub zniszczony dowód osobisty jest unieważniany.
Nowy dowód
Osoba, która utraciła dowód osobisty jest obowiązana niezwłocznie wystąpić o wydanie jej nowego dowodu osobistego. Odbywa się to już w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Procedura ta wygląda analogicznie jak w wypadku wyrobienia pierwszego dowodu osobistego. Należy wypełnić specjalny formularz dołączyć do niego zdjęcia oraz uiścić odpowiednią opłatę.