Dobrowolne zapobiegnięcie (art. 23)

Opracował: Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Czynny żal polega na dobrowolnym odstąpieniu od dokonania czynności w sytuacji, gdy była możliwość jej kontynuacji.
Nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego.Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do współdziałającego, który dobrowolnie starał się zapobiec dokonaniu czynu zabronionego.

Wskazany przepis reguluje instytucję tzw. czynnego żalu w stosunku do osób które zmierzały do popełnienia przestępstwa we współdziałaniu z innymi.

Czynny żal polega na dobrowolnym odstąpieniu od dokonania danej czynności w sytuacji gdy była obiektywnie możliwość jej kontynuacji. Ta decyzja o odstąpieniu od dokonania.

„Nawrócenie” musi wynikać z wewnętrznej woli sprawcy, tj. nie być podyktowanymi żadnymi warunkami zewnętrznymi (np. tym że ktoś obcy obserwuje współsprawcę lub krytykuje czyn współsprawcy).

W analizowanym przepisie przejawienie czynnego żalu przewidziane jest w dwóch formach tj. jako czynny żal skuteczny (gdy współdziałający zapobiegnie dokonaniu całego czynu przez innych) i nieskuteczny czynny żal (gdy współdziałający stara się zapobiec dokonaniu tego czynu, ale mu się nie udaje).

Zobacz serwis: Postępowanie karne

W sytuacji, w której sprawcy uda się zapobiec dokonaniu czynu (całego czynu) przez pozostałych współsprawców, to zgodnie z treścią powyższego przepisu, współsprawca taki nie będzie podlegał karze. np. nie będzie podlegał karze oszust który ostrzeże klienta przed podpisaniem danej umowy, która byłaby dla niego oszukańcza niwecząc uknuty przez grupę cały plan oszustwa. Należy dodatkowo podkreślić, iż nie ma znaczenia w jaki sposób współsprawca powstrzyma pozostałych sprawców, ustawodawca przewidział tutaj swoistą nagrodę dla „nawróconego współsprawcy” za efekt jego działań.

W odniesieniu do drugiej możliwej sytuacji, tj. w której starania współsprawcy do zapobieżenia dokonania czynowi się nie powiodą, ustawodawca przewidział możliwość fakultatywnego orzeczenia przez sąd nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Zobacz: Bezpłatne porady prawne

Podstawa prawna: Art. 23 Kodeksu karnego

Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...