Wniesienie skargi konstytucyjnej
W Polsce obowiązuje tzw. wąski model skargi konstytucyjnej. Oznacza to, że nie możemy skarżyć tego orzeczenia, które jest dla nas niekorzystne, ale ustawę bądź inny akt normatywny, na podstawie którego to orzeczenie zostało wydane.
Skargę konstytucyjną może wnieść każdy, kto znajduje się pod jurysdykcją Rzeczpospolitej Polskiej, czyli zarówno obywatel, jak i osoba nieposiadająca polskiego obywatelstwa. W przypadku cudzoziemców Konstytucja wyłącza jednak możliwość dochodzenia w drodze skargi konstytucyjnej praw dotyczących azylu i przyznania statusu uchodźcy.
Przesłanki materialne, czyli kiedy możemy złożyć skargę?
Po pierwsze, orzeczenie, które chcemy zaskarżyć musi być orzeczeniem ostatecznym (czyli takim, od którego nie przysługuje nam już odwołanie), musimy również wskazać, że wykorzystaliśmy drogę środków zaskarżenia (czyli, że nasza sprawa była rozpatrzona przez wszystkie wymagane w danym postępowaniu instancje).
Zobacz również: Co powinna zawierać skarga konstytucyjna?
Ponadto, należy pamiętać, że nie skarżymy takiego wyroku, ale jego podstawę prawną, czyli ten akt prawny (jego przepis), na podstawie którego zapadło orzeczenie.
Niezbędne jest również, co oczywiste, wykazanie, że dane rozstrzygnięcie sądowe jest dla nas niekorzystne.
Przesłanki formalne, czyli kto i w jakim terminie?
Aby złożyć skargę konstytucyjną, w pierwszej kolejności, musimy posiadać tzw. zdolność skargową, czyli móc w ogóle skargę konstytucyjną złożyć. Jak zostało to wcześniej wspomniane, prawo to przysługuje zarówno obywatelom, jak i cudzoziemcom (choć nie we wszystkich przypadkach). Prawo to przysługuje także osobom prawnym prawa prywatnego, czyli np. stowarzyszeniom, partiom politycznym czy związkom zawodowym.
Zobacz również serwis: Konstytucja
Innymi, istotnymi ze względu na ważność i skuteczność skargi konstytucyjnej, przesłankami formalnymi są:
1. złożenie skargi we właściwym terminie, tj. 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku;
2. przymus adwokacko-radcowski, czyli konieczność sporządzenia takiej skargi przez adwokata lub radcę prawnego.