Kiedy do Rzecznika Praw Obywatelskich?

Ewa Karaś
rozwiń więcej
Ewa Ryś
rozwiń więcej
Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży praw i wolności obywateli.
Rzecznik Praw Obywatelskich ma za zadanie chronić prawa i wolności obywateli. Każdy obywatel może się do niego zwrócić z wnioskiem o udzielenie pomocy w ochronie swoich praw. 

Kim jest Rzecznik Praw Obywatelskich

Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży praw i wolności obywateli. Sprawdza, czy w Polsce przestrzega się praw obywateli.

Rzecznik wybierany jest przez Sejm za zgoda Senatu. Wybierany jest na kadencję trwającą pięć lat. Ponownie wybrany może być tylko jeszcze jeden raz. Funkcję Rzecznika może spełniać tylko obywatel polski, który wyróżnia się wiedzą prawnicza. Ponadto musi być autorytetem ze względu na walory moralne i wrażliwość społeczną.

Rzecznik jest niezależny i niezawisły. Oznacza to, że w swoich działaniach nie podlega żadnemu innemu organowi państwa. Niezależność Rzecznika ponadto podkreśla zakaz przynależności do partii politycznej, czy związku zawodowego. Ponadto Rzecznik nie może prowadzić działalności publicznej, której nie da się pogodzić z godnością jego urzędu. Jedynym stanowiskiem jakie rzecznik może zajmować jest stanowisko profesora szkoły wyższej. Rzecznik po upływie kadencji ma prawo powrócić na wcześniej zajmowane stanowisko.

Obecnie funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich sprawuje dr Janusz Kochanowski

Czym zajmuje się Rzecznik

Jak już wspomniano Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży wolności i praw obywateli. Każdy ma prawo wystąpić do Rzecznika z wnioskiem o udzielenie pomocy w ochronie swoich praw i wolności.

Ważne!

Z wnioskiem do Rzecznika mogą zgłaszać się:

  • obywatele polscy,
  • cudzoziemcy,
  • osoby nie posiadające obywatelstwa żadnego państwa, które pozostają pod władzą Rzeczypospolitej Polski

Do Rzecznika możemy się zgłosić, kiedy potrzebujemy ochrony naszych praw i wolności. Nie chodzi tylko o prawa i wolności zapisane w Konstytucji, ale także określonych w jakimkolwiek akcie prawnym. Zasada ta dotyczy aktów prawnych powszechnie obowiązujących, jak i aktów wewnętrznych.

Rzecznik bada czy na skutek działania organów państwowych nastąpiło naruszenie prawa obywatela. Bada także, czy działalność organów jest zgodna z zasadami współżycia społecznego i sprawiedliwości społecznej.

Kiedy z wnioskiem do Rzecznika

Rzecznik Praw Obywatelskich podejmuje swoje działania na podstawie wniosku

  • obywatela,
  • organizacji obywateli,
  • organów samorządowych,
  • Rzecznika Praw Dziecka.

Ważne!

Rzecznik Praw Obywatelskich może podejmować działania z własnej inicjatywy, bez żadnego wniosku.

Nas najbardziej interesuje możliwość zgłaszania wniosku przez nas – obywateli. Wniosek składany do Rzecznika nie wymaga żaden szczególnej formy. Oznacza to, że może być zgłoszony pisemnie, ustnie, faxem, e-mailem.

Adres: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

Aleja Solidarności 77

00 - 090 Warszawa

telefon (+ 48 22) 55 17 700

fax. (+ 48 22) 827 64 53

e-mail rzecznik@rpo.gov.pl

Ważne!

Wniosek zgłaszany przez obywatela do Rzecznika jest wolny od jakichkolwiek opłat.

Warto wiedzieć, że możemy złożyć wniosek we własnej sprawie, jak i w imieniu innej osoby. Istotne jest, aby we wniosku podać osobę, której prawa i wolności zostały naruszone. Ponadto we wniosku należy wskazać wnioskodawcę oraz przedmiot sprawy.

Rzecznik, który otrzymuje wniosek może:

  • podjąć sprawę,
  • poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy środków działania,
  • przekazać sprawę właściwemu organowi,
  • nie podjąć sprawy, jeśli stwierdzi, że nie jest kompetentny.

Rzecznik podejmuje sprawę

Rzecznik w przypadku, kiedy podejmuje sprawę, musi na początku wyjaśnić, czy doszło do naruszenia praw i wolności obywatela. W tym celu przeprowadza postępowanie wyjaśniające. Może prowadzić je samodzielnie, może także zwrócić się o zbadanie sprawy do właściwych organów, np. prokuratury.

Rzecznik Praw Obywatelskich może stwierdzić, że do naruszenia prawa doszło lub nie doszło. W przypadku braku naruszenia praw obywatelskich Rzecznik ma obowiązek wyjaśnić wnioskodawcy dlaczego nie doszło do naruszenia jego praw.

W przypadku, kiedy Rzecznik stwierdzi naruszenie praw i wolności może:

  • wystąpić do organu, w którym doszło do naruszenia praw i wolności (organ ma 30 dni na poinformowanie Rzecznika o podjętych działaniach),
  • żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, Rzecznik ma prawo wzięcia udziału w postępowaniu tak jak prokurator,
  • żądać wszczęcia przez oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu,
  • żądać wszczęcia postępowania administracyjnego,
  • wnosić skargę do sądu administracyjnego i uczestniczyć w toczącym się postępowaniu na prawach prokuratora,
  • wystąpić z wnioskiem o ukaranie,
  • wystąpić z wnioskiem o uchylenie prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu w sprawach o wykroczenia,
  • wnieść kasację lub rewizję nadzwyczajną od prawomocnego orzeczenia.

Prawo
Będą zmiany w przyznawaniu obywatelom Ukrainy świadczeń 800 plus i 300 plus
30 kwi 2024

Przyjęta przez rząd nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przedłuża ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną do 30 września 2025 r. Co się zmieni w zakresie świadczeń rodzinnych?

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN
30 kwi 2024

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN. 30 kwietnia 2024 r. rozpoczynają się konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe, które potrwają do 29 maja 2024 r.

Koszt bonu energetycznego wyniesie 20 zł? To prawie 6,7% wartości bonu w jego najbardziej popularnej wersji
30 kwi 2024

Samorządy chcą 20 zł za rozpatrzenie ….. 1 wniosku o bon energetyczny. Podstawowa wartość bonu to 300 zł.

Zakaz użytkowania "kopciuchów" od 1 maja 2024
30 kwi 2024

Zgodnie z uchwałą antysmogową w województwie małopolskim, od 1 maja 2024 roku, zabronione będzie użytkowanie kotłów poniżej 3 klasy do ogrzewania budynków. Ograniczenia dotyczą również właścicieli kominków na drewno – muszą one spełniać wymogi ekoprojektu lub posiadać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80 proc.

880 zł samorządowego dofinansowania na zajęcia z neurologopedą dla dziecka. Sprawdź, dla kogo w 2024 r. i jak uzyskać.
30 kwi 2024

880 zł samorządowego dofinansowania na zajęcia z neurologopedą dla dziecka. Na taką pomoc mogą liczyć w 2024 r. mieszkańcy Sopotu po zaangażowaniu „wkładu własnego” w wysokości 1320 zł.

To pewne - W 2024 r. bez dodatkowej i z nędzną waloryzacją w 2025 r. GUS podał dane o inflacji
30 kwi 2024

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Darmowe parkowanie w długi weekend majowy. Warszawa da odpocząć kierowcom
30 kwi 2024

Darmowe parkowanie w Warszawie. W tym roku długi weekend majowy ułożył się tak, że przez pięć dni, od środy do godz. 8.00 w poniedziałek, kierowcy parkujący w strefie płatnego parkowania nie muszą płacić za postój.

To była jedna z najgłośniejszych afer III RP. Sprawa Amber Gold wraca na wokandę
30 kwi 2024

Sprawa Amber Gold, jednej z najgłośniejszych afer III RP, wraca na wokandę - informuje "Dziennik Gazeta Prawna". Sąd Apelacyjny w Warszawie ma rozstrzygnąć, czy państwo zapłaci odszkodowania poszkodowanym.

Ceny gazu ziemnego wzrosną o 45 proc. w lipcu? Posłowie PiS chcą nowej ustawy
29 kwi 2024

Politycy partii Prawo i Sprawiedliwość wystąpili z inicjatywą przyjęcia przez Sejm ustawy, która miałaby na celu zamrożenie cen gazu ziemnego. W obliczu zbliżających się podwyżek, posłowie chcą chronić interesy polskich rodzin.

Od 300 do 1200 zł – tyle będzie wynosił bon energetyczny. A próg dochodowy? Od 1700 do 2500 zł. Decyzje zapadną 7 maja.
29 kwi 2024

Stały Komitet Rady Ministrów w poniedziałek przyjął nie tylko rewizję KPO i Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027, ale także projekt ustawy o bonie energetycznym – podał na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek. Projektem w sprawie bonu rząd zajmie się 7 maja.

pokaż więcej
Proszę czekać...