Wszczęcie postępowania
Wszczęcie postępowania przed Trybunałem następuje na podstawie wniosku, pytania prawnego albo skargi konstytucyjnej uprawnionego podmiotu.
Wnioskodawca może do rozpoczęcia rozprawy wycofać wniosek, pytanie prawne albo skargę.
Prawa i obowiązki Trybunału
Trybunał w toku postępowania powinien zbadać wszystkie istotne okoliczności w celu wszechstronnego wyjaśnienia sprawy.
Trybunał nie jest związany wnioskami dowodowymi uczestników postępowania i może z urzędu dopuścić dowody, jakie uzna za celowe dla wyjaśnienia sprawy - nie jest związany tylko dowodami dostarczonymi przez wnioskodawcę oraz uczestników.
Sądy i inne organy władzy publicznej są obowiązane udzielić Trybunałowi pomocy i na jego żądanie przedstawić akta postępowania, wiążące się z postępowaniem przed Trybunałem.
Trybunał może zwracać się do Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego o informacje, co do wykładni określonego przepisu prawa w orzecznictwie sądowym.
Uczestnicy postępowania przed Trybunałem
Uczestnikami postępowania przed Trybunałem są:
- podmiot, który złożył wniosek, pytanie prawne lub skargę konstytucyjną,
- organ, który wydał akt objęty wnioskiem, pytaniem prawnym lub skargą konstytucyjną,
- organ statutowy partii - w sprawach o stwierdzenie zgodności celów lub działalności partii politycznych z Konstytucją,
- centralny konstytucyjny organ państwa, którego dotyczy spór kompetencyjny,
- Prokurator Generalny,
- przedstawiciele Sejmu, Prezydenta Rzeczypospolitej i Ministra Spraw Zagranicznych - w sprawach o stwierdzenie zgodności z Konstytucją umów międzynarodowych ratyfikowanych w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji,
- przedstawiciele Prezydenta Rzeczypospolitej i Ministra Spraw Zagranicznych - w sprawach o stwierdzenie zgodności z Konstytucją innych ratyfikowanych umów międzynarodowych,
- Rzecznik Praw Obywatelskich, jeżeli zgłosił udział w postępowaniu dotyczącym skargi konstytucyjnej.
Uczestnik postępowania działa przed Trybunałem osobiście lub przez umocowanego przedstawiciela.
Uczestnicy postępowania są obowiązani do składania Trybunałowi wszelkich wyjaśnień dotyczących sprawy oraz do zgłaszania dowodów, potrzebnych do jej wyczerpującego wyjaśnienia.
Zadaj pytanie: Forum prawników
Rozprawa i posiedzenia
Trybunał rozpoznaje na rozprawie wnioski w sprawach wymienionych w artykule drugim ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
W sprawach, w których ustawa nie wymaga rozpoznania na rozprawie, Trybunał rozstrzyga na posiedzeniu.
Rozprawa nie może odbyć się wcześniej niż po upływie 14 dni od doręczenia zawiadomienia o jej terminie, z zastrzeżeniem sprawy dotyczącej zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, do rozstrzygnięcia, której Trybunał powinien przystąpić niezwłocznie.
Obecność na rozprawie wnioskodawcy jest obowiązkowa.
W razie niestawienia się wnioskodawcy lub jego przedstawiciela, Trybunał umarza postępowanie albo odracza rozprawę.
Rozprawa rozpoczyna się od wywołania sprawy, po czym wnioskodawca, a następnie pozostali uczestnicy postępowania przedstawiają swe stanowiska i dowody na ich poparcie.
W tym celu przewodniczący składu orzekającego udziela głosu każdemu uczestnikowi postępowania.
Z przebiegu rozprawy protokolant pod kierunkiem przewodniczącego składu orzekającego sporządza protokół.
Przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę, gdy Trybunał uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną.
Orzeczenia Trybunału
Trybunał wydaje orzeczenie po niejawnej naradzie sędziów składu orzekającego. Orzeczenie zapada większością głosów.
Zobacz również serwis: Sprawy urzędowe