„Przemoc w rodzinie” zostanie zastąpiona pojęciem „przemoc domowa”. Taką zmianę zakłada nowelizacja ustawy antyprzemocowej przyjęta ostatecznie przez Sejm 9 marca. Oprócz zmian redakcyjnych poparcie Sejmu uzyskała m.in. poprawka, która wykreśla z nowelizacji przepisy dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności. redakcyjnych poparcie Sejmu uzyskała m.in. poprawka, która wykreśla z nowelizacji przepisy dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności. Nowela trafi teraz do prezydenta.
- Szerszy krąg osób objętych ochroną przed przemocą
- Szersza definicja osoby stosującej przemoc domową
- Zmiany w procedurze niebieskiej karty
- Programy psychologiczno-terapeutyczne dla sprawców przemocy
- Kwalifikacje dla osób kierujących ośrodkami dla ofiar przemocy
- Nie trzeba będzie złożyć wniosku o nowe orzeczenie o niepełnosprawności
- 500 plus dla osób niesamodzielnych
Zmianę określenia „przemoc w rodzinie” na „przemoc domową” zakłada nowelizacja przygotowana przez resort rodziny i polityki społecznej. Regulacja zakłada też uwzględnienie w przepisach jako przemocy domowej – przemocy ekonomicznej i cyberprzemocy. 9 marca Sejm przyjął część senackich poprawek ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Nowelizacja trafi teraz do prezydenta Andrzeja Dudy.
Szerszy krąg osób objętych ochroną przed przemocą
Ponadto nowela rozszerza krąg osób objętych ochroną na:
- niezamieszkujących razem byłych partnerów oraz
- dzieci będące świadkami przemocy domowej.
Szersza definicja osoby stosującej przemoc domową
Z kolei, jako „osobę stosującą przemoc domową” należy rozumieć zarówno osobę stosującą przemoc domową, jak i osobę, co do której istnieje podejrzenie, że taką przemoc stosuje.
Zmiany w procedurze niebieskiej karty
Ustawa przewiduje także zmiany w procedurze niebieskiej karty. Wprowadzono np. przepis obligujący grupę diagnostyczno-pomocową do monitorowania sytuacji osób lub rodzin dotkniętych przemocą domową, a także zagrożonych jej wystąpieniem, w tym również po zakończeniu procedury niebieskie karty. Dodano również przepis umożliwiający pracę grupy diagnostyczno-pomocowej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Programy psychologiczno-terapeutyczne dla sprawców przemocy
Nowelizacja ma też na celu rozwój oddziaływań skierowanych do osób stosujących przemoc. Projekt zakłada wprowadzenie przepisów dotyczących nowej formy wsparcia, czyli programów psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową. Przewiduje też wprowadzenie przepisów umożliwiających złożenie zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia przez osobę stosującą przemoc domową, w przypadku uporczywego uchylania się osoby stosującej przemoc domową od udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych lub psychologiczno-terapeutycznych.
Kwalifikacje dla osób kierujących ośrodkami dla ofiar przemocy
Regulacja doprecyzowuje również przepisy w zakresie kwalifikacji osób kierujących specjalistycznymi ośrodkami wsparcia dla osób doznających przemocy domowej. Umożliwiono uznanie dotychczasowego doświadczenia zawodowego – wskazano, że osoby te muszą mieć co najmniej trzy lata stażu pracy w pomocy społecznej lub w placówkach realizujących zadania na rzecz przeciwdziałania przemocy oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. Ustanowiony zostanie również standard podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej.
Nie trzeba będzie złożyć wniosku o nowe orzeczenie o niepełnosprawności
Ustawa o zmianie ustawy antyprzemocowej zawiera także regulacje niezwiązane z przeciwdziałaniem przemocy domowej. Sejm poparł poprawkę, która wykreśla z noweli zapisy dotyczące konieczności złożenia wniosków o wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności, które są teraz automatycznie przedłużane na podstawie tzw. ustawy covidowej. Ten przepis zakładał, że osoby, które nie złożyły wniosków, straciłyby 1 czerwca 2023 r. prawo do świadczeń opiekuńczych, kart parkingowych i do świadczeń na podstawie przepisów o pomocy społecznej.
500 plus dla osób niesamodzielnych
Akceptacji Sejmu nie uzyskała za to poprawka, która dotyczy wykreślenia przepisów o świadczeniu dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Senatorowie ocenili, że w obecnie omawianej regulacji nie mogą znajdować się rozwiązania, które merytorycznie do niej nie pasują.
W noweli o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zawarto bowiem przepisy rozszerzające katalog świadczeń pieniężnych, które nie wpływają na możliwość nabycia prawa do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (tzw. 500 plus dla osób niesamodzielnych). W katalogu tym umieszczono świadczenie ratownicze z tytułu wysługi lat w ochotniczej straży pożarnej. Senatorowie chcieli wykreślenia tego rozwiązania z noweli, na co nie zgodził się Sejm. Strona rządowa przekonywała podczas prac parlamentarnych, że w ten sposób można szybko naprawić błąd, przez który część osób otrzymuje mniejsze świadczenie.
(PAP)
Autorki: Karolina Kropiwiec, Magdalena Gronek