Czy Skarb Państwa jest osobą prawną?

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Osoba prawna to jednostka organizacyjna osoby fizycznej, która z mocy przepisu ustawy została wyposażona w zdolność prawną i w związku z tym może być podmiotem stosunków cywilnoprawnych. Osoba prawna posiada nie tylko zdolność prawna, ale również zdolność do czynności prawnych.

Nie można jej stawiać jednak na równi ze zdolności do czynności prawnych osób fizycznych. Z mocy przepisów niektórych czynności osoba prawna dokonać nie może (np. w zakresie sporządzenia testamentu, przysposobienia itp.).

Na równi z osobami prawnymi art. 331 kc nakazuje traktować jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi. Do takich jednostek należą przede wszystkim spółki handlowe osobowe czyli spółki jawne, partnerskie, komandytowe i kamandytowo-akcyjne oraz wspólnoty mieszkaniowe właścicieli wyodrębnionych lokali.

Zobacz: Co to jest czynność prawna?

Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy; w wypadkach i w zakresie w przepisach tych przewidzianych organizację i sposób działania osoby prawnej reguluje także jej statut. Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Art. 37 § 2 nie określa rodzajów rejestrów, organów uprawnionych do ich prowadzenia ani też sposobów, w jaki mają być one prowadzone. Ustawodawca pozostawił to zagadnienie do uregulowania przepisami szczególnymi. Obecnie istnieje znaczna liczba rejestrów, które są prowadzone nie tylko przez sądy, ale także przez inne, wskazane w ustawie, organy. Z rejestrów prowadzonych przez sądy należy przede wszystkim wymienić: handlowy, przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni, izb gospodarczych, organizacji samorządowych rzemiosła, związków zawodowych oraz społeczno-zawodowych organizacji rolników.

Jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowi inaczej, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający.

Szczególną osobą prawną jest Skarb Państwa. Podstawę prawną istnienia i działania Skarbu Państwa, jako osoby prawnej jest art. 34 kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że szczególny charakter podmiotowy Skarbu Państwa polega na tym, że - nie mając „organów” w rozumieniu cywilistycznym, określonym w art. 38 k.c., siedziby, a w szczególności ustawy ustrojowej - musi działać przez swoje jednostki organizacyjne. o Skarbie Państwa, jako osobie prawnej, możemy mówić wówczas, gdy Państwo, jako fiskus, wykonuje za pomocą swoich jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej swoje zadania społeczne i gospodarcze, a w stosunkach z innymi podmiotami ma równie prawa.

Zobacz: Kodeks cywilny

Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nie należącego do innych państwowych osób prawnych.

Skarb Państwa jest osobą prawną niemającą organów w rozumieniu art. 38 ani też siedziby w rozumieniu art. 41. Natomiast organy takie mają agencje i przedsiębiorstwa państwowe, jako odrębne osoby prawne.

Prawo
Zewnętrzne zagrożenie bezpieczeństwa państwa. Prezydent skierował projekt ustawy do Sejmu
03 maja 2024

Prezydent RP Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt ustawy o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Projekt zakłada m.in. powołanie nowego Dowództwa Połączonych Rodzajów Sił Zbrojnych oraz likwidację niejasności w obszarach kompetencyjnych organów władzy publicznej.

Czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy?
02 maja 2024

Majówka zwykle zaczyna sezon na grillowanie. Co roku wracają te same pytania np. o to czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy? Sprawdźmy, czy można dostać mandat za grilla na balkonie.

Marszałek Hołownia: jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi
02 maja 2024

Te czasy flagi, bo jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi, pokazują, że jak mamy flagę to mamy siebie, nawzajem. Flaga była po to, żeby ludzie gromadzili się wokół; dzisiaj tego bycia ze sobą bardzo nam trzeba - powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia w Dzień Flagi RP.

Matura 2024 r. Sprawdź czy rozwiążesz maturę z matematyki 2023 r. [Formuła 2023 r. arkusz egzaminacyjny CKE]
02 maja 2024

Sprawdź, czy rozwiążesz arkusz z matematyki z "Matura 2023 r."

Wreszcie podwyżki w samorządach. O 700 zł - 1000 zł [rozporządzenie, projekt]
02 maja 2024

Podwyżka wyniesie od  700 do 1000 zł. I dotyczy osób zarabiających najmniej w samorządach.

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Sprawdź, kto dostanie. Budżet to 30 mln zł.
02 maja 2024

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Ma to zapobiec rezygnacji z leczenia. PFRON przeznaczy na ten cel 30 mln. złotych.

System kaucyjny: Zwrot butelek szklanych w każdym sklepie. Projekt ustawy trafił do konsultacji
02 maja 2024

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi trafił do konsultacji społecznych i uzgodnień. Projektowane regulacje dotyczą systemu kaucyjnego, który ma obowiązywać od 2025 r.

Bon senioralny od 1 stycznia 2026 r. Komu będzie przysługiwał, na jakich zasadach, w jakiej wysokości? Pieniądze w ramach KPO
02 maja 2024

W ramach finansowania z KPO, od 1 stycznia 2026 r. wprowadzony zostanie bon senioralny przysługujący osobom w wieku powyżej 75. lat, które będą potrzebowały pomocy w codziennych czynnościach. Wartość bonu senioralnego ma wynosić maksymalnie 2150 zł miesięcznie. Komu dokładnie będzie przysługiwał, na jakich zasadach?

Matury 2024. Harmonogram i szczegóły
02 maja 2024

Matury 2024 to ważne wydarzenie dla wielu młodych Polaków. Egzaminy pisemne odbędą się od 7 do 24 maja, a egzaminy ustne od 11 do 25 maja. Poniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram i informacje na temat nadchodzących egzaminów.

pokaż więcej
Proszę czekać...