- Postępowanie cywilne - co się zmieni?
- Sąd okręgowy - podniesienie wartości przedmiotu sporu
- Postępowanie z udziałem konsumentów
- Inne zmiany
Postępowanie cywilne - co się zmieni?
Zmiany w procedurach cywilnych zmniejszające obciążenie sądów oraz wprowadzenie nowego postępowania z udziałem konsumentów - to główne z założeń nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, której projekt we wtorek przyjął rząd.
Według resortu sprawiedliwości, który przygotował projekt, proponowane rozwiązania mają przyspieszyć i uprościć postępowania cywilne, szczególnie postępowania uproszczone oraz sprawy gospodarcze.
"Cele są oczywiste: przyspieszenie postępowań i odbiurokratyzowanie sądów, a także cele prokonsumenckie" - powiedział PAP we wtorek wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł.
Około rok temu w uzasadnieniu zaproponowanych wówczas zmian wskazywano, że "projekt zmierza do uproszczenia obowiązujących procedur, co przełoży się na zmniejszenie obciążenia sądów pracą i skrócenie czasu trwania postępowań". "Celem zmian jest także ułatwienie stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, ułatwienie konsumentom dochodzenia swoich praw na drodze sądowej oraz wypełnienie luk w obowiązującym prawie" - wskazywało MS.
Resort przypominał, że już w 2019 r. uchwalona została i w życie weszła całościowa nowelizacja reformująca postępowania cywilne. "W trakcie, jakkolwiek krótkiego obowiązywania ustawy – większość przepisów weszła w życie 7 listopada 2019 r., ujawniły się kwestie wymagające ponownego przeanalizowania zaproponowanych rozwiązań. Wątpliwości zgłaszane przez środowiska orzecznicze, ale też dostrzeżone przez samych projektodawców, wymagały podjęcia prac zmierzających do ich wyeliminowania" - oceniało MS uzasadniając potrzebę kolejnej nowelizacji.
Sąd okręgowy - podniesienie wartości przedmiotu sporu
W projekcie przewidziano m.in., że sądy okręgowe zostaną odciążone od nadmiaru spraw poprzez podniesienie wartości przedmiotu sporu z 75 tys. zł do 100 tys. zł. "Sprawami, w których wartość przedmiot sporu będzie niższa niż 100 tys. zł, zajmą się działające w danym okręgu sądowym, sądy rejonowe" - zaznaczył resort.
Jak informuje MS po zmianach mają zostać określone minimalne wymogi dotyczące struktury pism wnoszonych przez profesjonalnych pełnomocników.
Postępowanie z udziałem konsumentów
Jeden z fragmentów tego projektu odnosi się do zagadnień konsumenckich. "Proponowane rozwiązania wprowadzają zupełnie nowe postępowanie z udziałem konsumentów, które wzmocni ich pozycję procesową wobec przedsiębiorców" - oceniło MS. Jak zaznaczano przed rokiem, gdy projekt się pojawił, w takich postępowaniach konsument mógłby "wytoczyć powództwo również przed sąd właściwy dla miejsca swojego zamieszkania", a przepisy o postępowaniu z udziałem konsumentów miałyby mieć zastosowanie także w przypadku, gdy przedsiębiorca zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej.
"Nowe postępowanie z udziałem konsumentów wzmocni ich pozycję procesową wobec przedsiębiorcy, a przecież w takich sprawach mamy do czynienia ze stroną słabszą i silniejszą, za którą stoją kancelarie prawne i duże pieniądze" - powiedział wiceminister Warchoł.
Projektowane rozwiązania doprecyzują także przepisy o tzw. doręczeniach komorniczych, uelastycznią przebieg posiedzeń przygotowawczych oraz sposób wydawania, uzasadniania i doręczania postanowień wydawanych na posiedzeniach niejawnych. "Dodatkowo, aby usprawnić postępowanie zostanie poszerzony katalog pism stanowiących nadużycie prawa procesowego. Będą one pozostawiane w aktach sprawy bez podejmowania dalszych czynności" - wskazało MS.
"Chodzi o sytuacje, gdy ktoś zasypuje sądy biurokratycznymi skargami, które nic nie wnoszą do sprawy, tylko powtarzają te same argumenty" - zaznaczył wiceminister Warchoł.
Inne zmiany
Projekt zakłada również usprawnienie procesu negocjacyjnego dotyczącego ustalania wynagrodzenia biegłych sądowych. "Chodzi o pozostawienie sądowi swobody decyzji w sprawach, w których wynagrodzenie biegłego nie będzie przekraczać 5 tys. zł, a jedna ze stron zgodziła się na zaproponowane przez biegłego wynagrodzenie i zapłaciła zaliczkę" - poinformowano.
Proponowane przepisy mają także zwiększyć dostęp wierzycieli do instytucji zabezpieczenia roszczeń pieniężnych przed wszczęciem lub w toku procesu, poprzez obniżenie opłat komorniczych i powiązanie ich wysokości z rzeczywistymi efektami pracy komornika.
Jak poinformowała KPRM nowe rozwiązania zawarte w przyjętym we wtorek projekcie miałyby wejść w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczęłyby obowiązywać po dziewięciu miesiącach od ich ogłoszenia. (PAP)
autor: Marcin Jabłoński
mja/ godl/