W sobotę 11 listopada, jak co roku, odbędą się obchody Narodowego Święta Niepodległości. 11 listopada 1918 r. Polska po 123 latach zaborów odzyskała niepodległość. Przybliżmy trochę historię tego święta.
- Obchody Święta Niepodległości 2023 r.
- Utrudnienia w ruchu 11 listopada 2023 r.
- Historia 11 listopada – jak Polska odzyskała niepodległość
- Piłsudski i inni wybitni Ojcowie Niepodległości
- Święta narodowe w innych krajach
- Niepodległość w kulturze
Obchody Święta Niepodległości 2023 r.
Odzyskanie niepodległości świętuje się hucznie w całej Polsce. Centralne obchody Narodowego Święta Niepodległości odbywają się na placu Józefa Piłsudskiego przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie, z udziałem najwyższych władz państwowych.
Oprócz oficjalnych uroczystości, w Warszawie od ponad 30 lat organizowany jest Bieg Niepodległości (od kilku lat również w innych miastach), a w całej Polsce odbywa się kilkadziesiąt różnego rodzaju imprez poświęconych temu wydarzeniu, takich jak Koncert Niepodległości w Muzeum Powstania Warszawskiego, liczne wykłady, inscenizacje, pochody ulicami miast, marsze.
Co się będzie działo w Warszawie dzień przed?
Na stronie Prawa i Sprawiedliwości pojawił się Program społecznych obchodów w przededniu Narodowego Święta Niepodległości. Jak wygląda plan wydarzeń na 10 listopada 2023 r. w Warszawie?
- 8:00 - msza święta w intencji ofiar katastrofy smoleńskiej w kościele pw. Wniebowzięcia NMP i Świętego Józefa Oblubieńca na Krakowskim Przedmieściu;
- 19:00 - msza święta w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela na ul. Świętojańskiej;
- 20:30 - Marsz Pamięci na Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego;
- 21:00 - złożenie kwiatów pod pomnikiem Piłsudskiego, w 105. rocznicę przyjazdu do Warszawy marszałka. Wystąpienie prezesa PIS Jarosława Kaczyńskiego na Placu.
Utrudnienia w ruchu 11 listopada 2023 r.
Jak każdego roku podczas obchodów Narodowego Święta Niepodległości występują utrudnienia w ruchu, zwłaszcza w stolicy. [Artykuł będziemy aktualizować na bieżąco o informacje o utrudnieniach w stolicy w związku z obchodami].
Marsz Niepodległości 2023
Marsz Niepodległości pod hasłem "Jeszcze Polska nie zginęła" rozpocznie się w sobotę 11 listopada 2023 r. o godz. 14:00
Podobnie jak w ubiegłych latach przemarsz zacznie się na Rondzie im. Romana Dmowskiego i przejdzie trasą: Al. Jerozolimskie, most Poniatowskiego, ul. Wał Miedzeszyński (zejście pętlą z mostu) ul. Wybrzeże Szczecińskie, ul. Siwca i zakończy się na błoniach Stadionu Narodowego w Warszawie.
33. Bieg Niepodległości w Warszawie
11 listopada 2023 r. po raz 33. wystartuje Bieg Niepodległości. Wciąż jeszcze można się zapisać (do 10 listopada).
33. Bieg Niepodległości będzie składał się z:
- biegu głównego na dystansie 10 km;
- zawodów dla zawodników na wózkach z napędem aktywnym oraz tandemach – na dystansie 10 km;
- zawodów nordic walking na dystansie 6,5 km;
- biegu towarzyszącego “Mila Niepodległości” na dystansie 1 918 m;
- biegu wirtualnego – szczegóły na stronie biegniepodleglosci.waw.pl
O której godzinie się rozpocznie?
- o godzinie 10:00 start “Mili Niepodległości”;
- o godzinie 11:08 start dla zawodników na wózkach z napędem aktywnym oraz tandemach;
- o godzinie 11:11 start biegu głównego. Start będzie się odbywał falowo.
Start i meta tradycyjnie będą znajdować się na Alei Jana Pawła II na wysokości ul. Stawki.
Organizacja biegu wiąże się z czasowymi ograniczeniami w ruchu na pewnych odcinkach (w godzinach 9:00-14:30):
- Rondo Zgrupowania "AK" Radosław - brak przejazdu, ruch utrzymany tylko w relacji al. Jana Pawła II ( z Żoliborza) - Okopowa;
- Słomińskiego (Pamiętajcie o Ogrodach - Rondo AK "Radosław) - brak dojazdu do ronda, ruch przekierowany na ul. Pamiętajcie o Ogrodach - Kłopot - al. Jana Pawła II (kierunek północny - Żoliborz);
- ul. Okopowa (Powązkowska - Rondo AK "Radosław") - brak dojazdu do ronda, ruch przekierowany na ul. Powązkowską - Burakowską - Kłopot - al. Jana Pawła II (kierunek północny - Żoliborz);
Utrudnienia będą również na ulica dojazdowych. Dokładny informator drogowy jest dostępny na stronie organizatora biegu.
Historia 11 listopada – jak Polska odzyskała niepodległość
Odzyskiwanie niepodległości było procesem wieloetapowym, wieloletnim. Jak czytamy na stronach rządowych: „Pięć pokoleń walczyło w powstaniach, podtrzymywało ducha polskości, opierało się germanizacji i rusyfikacji, aby w listopadzie 1918 r. Polacy mogli cieszyć się wolnością”.
Miłość do kraju, jego historii, kultury i języka trwała i była przekazywana kolejnym pokoleniom, dzięki temu duch walki i marzenia o niepodległości były wciąż żywe, a przywiązanie do ojczyzny nie słabło, pomimo piętrzących się trudności. Kto wie, jak potoczyłyby się losy, gdyby nie wytrwałość i ofiarność rodaków.
Podczas pierwszej wojny światowej (1914-1918) sprawy przybrały korzystny dla Polski obrót, po ponad stu latach mocarstwa zaborcze zakończyły zmowę i stanęły naprzeciw siebie. Akt 5 listopada dawał nadzieję na przełom i światło w tunelu do odzyskania suwerenności przez Polskę.
Kończący I wojnę światową rozejm w Compiègne przypieczętował wycofanie wojsk niemieckich z ziem polskich.
W 1918 r. Polska po 123 latach mogła cieszyć się wolnością.
Piłsudski i inni wybitni Ojcowie Niepodległości
Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Daszyński, Wincenty Witos i Wojciech Korfanty. Te nazwiska zna chyba każdy Polak, ale nie każdy wie, że wymienieni panowie nazywani są Ojcami Niepodległości. Różniło ich wiele: pochodzenie, poglądy polityczne, stanowisko, urodzili się pod różnymi zaborami, ale cel mieli wspólny: niepodległą Polskę. Poniżej parę słów o każdym z nich.
Józef Piłsudski (1867-1935) - był działaczem niepodległościowym, I Marszałkiem Polski, Naczelnym Wodzem Wojska Polskiego, Komendantem I Brygady Legionów Polskich, twórcą Polskiej Organizacji Wojskowej, premierem, ministrem spraw wojskowych, rzeczywistym przywódcą państwa polskiego.
Roman Dmowski (1864-1939) - był politykiem, pisarzem, publicystą przywódcą Narodowej Demokracji, jednym z twórców Ligi Narodów, posłem do Dumy Rosyjskiej, w czasie I wojny światowej prezesem Komitetu Narodowego Polskiego, później ministrem spraw zagranicznych.
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) - był pianistą, kompozytorem, przedstawicielem Komitetu Narodowego Polskiego w Stanach Zjednoczonych, prezydentem rady ministrów i ministrem spraw zagranicznych a podczas II wojny światowej przewodniczącym Rady Narodowej RP.
Ignacy Daszyński (1866-1936) - był politykiem, publicystą, działaczem socjalistycznym i niepodległościowym, posłem do austriackiej Rady Państwa, w czasie Drugiej Rzeczypospolitej był jednym z liderów Polskiej Partii Socjalistycznej, Marszałekiem Sejmu (1928-1930) .
Wincenty Witos (1874-1945) - był politykiem, działaczem ludowym, jednym z twórców Stronnictwa Ludowego, sądzony i skazany w procesie brzeskim, w czasie II wojny światowej był internowany przez Niemców, był trzykrotnym premierem w okresie Drugiej Rzeczpospolitej.
Wojciech Korfanty (1873-1939) - był politykiem, działaczem narodowym, publicystą, posłem do Reichstagu, dyktatorem III powstania śląskiego, przywódcą Chadecji, również sądzony i skazany w procesie brzeskim.
Święta narodowe w innych krajach
Kiedy wypadają święta narodowe, o podobnym charakterze jak święto odzyskania niepodległości, w innych krajach?
W Ukrainie dzień niepodległości świętuje się 24 sierpnia w rocznicę uchwalenia Deklaracji Niepodległości Ukrainy przez Radę Najwyższą Ukraińskiej SRR 24 sierpnia 1991 r.
Rosja świętuje 12 czerwca - Dzień Przyjęcia Deklaracji o Państwowej Suwerenności Federacji Rosyjskiej (1990).
3 października Niemcy na pamiątkę Dnia Jedności Niemiec (1990).
1 stycznia to Dzień Powstania Republiki Słowackiej (1992).
16 lutego Dzień Odrodzenia Państwa Litewskiego (1918).
3 marca Dzień Wyzwolenia Bułgarii (1878).
Niepodległość w kulturze
Chociaż historia Polski z czasów odzyskania niepodległości jest doskonałym źródłem do czerpania pomysłów na filmy czy książki, to wciąż jest jeszcze sporo do nadrobienia w tej kwestii. Postało wiele filmów, książek, obrazów o pierwszej i drugiej wojnie światowej, powstanie warszawskie jest mocno obecne w kulturze, chętnie cofamy się do czasów PRL, a odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku jeszcze potrzebuje, żeby o nim poopowiadać nie tylko w filmach dokumentalnych.
Jest film pt. "Piłsudski" w reżyserii Michała Rosy z Borysem Szycem w roli tytułowej. W rolę marszałka wcielił się także Mariusz Bonaszewski w serialu "Marszałek Piłsudski" z 2001 r. Powstało wiele dokumentów zarówno o Piłsudskim, jak i o pozostałych Ojcach Niepodległości.
Małgorzata Fabianowska i Małgorzata Nesteruk wydały dla młodzieży książkę pt. "Nieznośna niepodległość. Horrrendalna historia Polski".
Zachęcamy do podzielenia się w komentarzach przykładami filmów i książek, na które, Waszym zdaniem, warto zwrócić uwagę.
Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl