Kontrola NIK w samorządach wykazała wieloletnie zaniedbania. Konieczne jest zwiększenie ochrony danych osobowych zgodnie z RODO

Tomasz Kowalski
rozwiń więcej
ochrona danych NIK komputer cyfryzacja digitalizacja dane osobowe komputeryzacja Najwyższa Izba Kontroli informatyzacja RODO kontrola samorząd / Kontrola NIK w samorządach wykazała wieloletnie zaniedbania. Konieczne jest zwiększenie ochrony danych osobowych zgodnie z RODO / Shutterstock

Po kontroli przeprowadzonej w województwie podlaskim kontrolerzy NIK stwierdzili nieprawidłowości w dziedzinie ochrony i przetwarzania danych naruszające RODO. W wielu samorządach korzystano z adresów mailowych utworzonych w domenach komercyjnych. Nie zawierano przy tym umów powierzenia przetwarzania danych osobowych. W niektórych Biuletynach Informacji Publicznej stwierdzono publikowanie oświadczeń majątkowych ponad wymagany prawem okres. Ze względu na systemowy charakter nieprawidłowości NIK rozszerzy kontrole na wszystkie jednostki samorządu terytorialnego w Polsce.

Kontrola NIK w województwie podlaskim

Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała 12 jednostek samorządu terytorialnego w województwie podlaskim. Sprawdzono, jak zapewniana jest ochrona i prawidłowość przetwarzania danych, w tym danych osobowych gromadzonych w formie elektronicznej przez jednostki samorządu terytorialnego oraz podległe im jednostki organizacyjne na stronach internetowych, poczcie elektronicznej oraz w związku z odbywającymi się sesjami organów uchwałodawczych.

Wyniki kontroli były zatrważające. NIK wykazał wieloletnie zaniedbania związane z ochroną danych osobowych – wybrane elementy systemu ochrony danych osobowych w jednostkach samorządowych były złym stanie.

Adresy mailowe bez właściwego poziomu bezpieczeństwa

W rezultacie kontroli wyeliminowano korzystanie z adresów mailowych utworzonych w domenach komercyjnych bez zawarcia wymaganych przez RODO umów powierzenia przetwarzania danych osobowych. Zmieniono też adresy mailowe w 45 jednostkach samorządowych oraz zrezygnowano z używania blisko 250 adresów mailowych wykorzystywanych do celów służbowych, a zlokalizowanych na domenach komercyjnych bez zawarcia stosownych umów gwarantujących odpowiedni poziom bezpieczeństwa.

Kontrolerzy NIK stwierdzili, że w skrzynkach e-mailowych nieprawidłowo przetwarzano takie rodzaje danych jak: 

  • dane osobowe osób fizycznych (imiona, nazwiska, adresy, numery PESEL, numery telefonów),
  • dane o ich stanie zdrowia (m.in. wyniki badań lekarskich),
  • dane o korzystaniu ze świadczeń opieki społecznej,
  • dane o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia,
  • dane o sytuacji rodzinnej (m.in. opisy diagnoz w poradniach psychologiczno-pedagogicznych).

Wielkie czyszczenie w Biuletynach Informacji Publicznej

Po kontroli NIK usunięto ponad 1,3 tys. dokumentów z Biuletynów Informacji Publicznej. Dokumenty te zawierały oświadczenia majątkowe. Mimo że okres ich publikacji wynosi 6 lat, niektóre z nich dotyczyły 2002 r.

Przegląd prasy i portali na INFOR.PL Subskrybuj nas na YOUTUBE!

Ponadto w niektórych samorządach zmieniono zasady transmitowania i publikowania posiedzeń organów stanowiących. Pierwotnie były one transmitowane na niezabezpieczonych portalach społecznościowych. Po kontroli 7 samorządów musiało zawrzeć umowy na przetwarzanie danych podczas transmisji obrad sesji.

Podobne nieprawidłowości mogą występować w całym kraju

Kontrola NIK w jednostkach samorządu terytorialnego oraz w gminnych i powiatowych jednostkach organizacyjnych wykazała wielką skalę nieprawidłowości. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że podobne nieprawidłowości występują w tysiącach jednostek publicznych w całym kraju.

Z analizy NIK wynika, że 

  • 43% placówek oświatowych, 
  • 32% publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
  • 28% ośrodków pomocy społecznej,
  • 26% powiatowych centrów pomocy rodzinie

na co dzień wykorzystuje główne adresy mailowe w domenach komercyjnych. Może to świadczyć nie tylko o braku zawarcia z właścicielami tych domen stosownych umów zabezpieczających administratorów danych osobowych przed bezpodstawnym przetwarzaniem, ale również może powodować niskie zaufanie do instytucji publicznych.

NIK zdiagnozowała systemowy charakter nieprawidłowości w dziedzinie ochrony i przetwarzania danych. Dlatego kontrola będzie rozszerzona o wszystkie jednostki samorządu terytorialnego w Polsce.

 

Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Rewolucja w urlopach: im więcej dzieci (i to nie tylko własnych) – tym więcej dni wolnych, a dla pracodawców, którzy nie będą się stosować – 30 tys. zł kary
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolnego, na 2 dzieci – 3 dni wolnego, na 3 dzieci – 4 dni wolnego, a na 4 i więcej – 5 dni wolnego, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...