Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich 2024. W tym roku święto odbywa się pod hasłem "Czytaj po swojemu”

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich 2024 / Shutterstock

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, obchodzony 23 kwietnia, ustanowiony został przez UNESCO. W tym dniu w bibliotekach i księgarniach odbywają się spotkania z autorami, seanse głośnego czytania, wystawy i odczyty. W 2024 roku święto odbywa się pod hasłem "Czytaj po swojemu”.

Święto książki i praw autorskich - dlaczego w dniu 23 kwietnia?

Święto książki i praw autorskich organizowane jest przez UNESCO od 1995 roku, jednak jego geneza sięga 1926 roku. Pomysł zrodził się w Katalonii, a inicjatorem tego wydarzenia był wydawca Vicente Clavel Andres. Kilka lat później w 1930 roku święto zaczęto oficjalnie obchodzić w Hiszpanii, a od 1964 roku także w pozostałych krajach hiszpańskojęzycznych.

Dzień 23 kwietnia jest symboliczny dla literatury światowej, gdyż w ten właśnie dzień zmarli wybitni poeci Miguel de Cervantes, William Szekspir oraz Inca Garcilaso de la Vega. Zgodnie z długą tradycją w Katalonii, kobiety obdarowywano w ten dzień czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew pokonanego przez św. Jerzego smoka. Z czasem kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami w postaci książek.

Zobacz nasz najnowszy quiz książkowy: Quiz o cyklu Jeżycjada Małgorzaty Musierowicz

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich poświęcony jest promocji literatury i czytelnictwa, a także ochronie praw autorskich

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, tradycyjnie poświęcony jest promocji literatury i czytelnictwa, a także problematyki związanej z ochroną praw autorskich. Co roku staje się okazją do dyskusji na temat roli książki jako źródła wartości i wiedzy, a także skarbnicy dziedzictwa niematerialnego i różnorodności kulturowej oraz narzędzia dialogu.

Dyrektor generalna UNESCO, Audrey Azoulay, napisał list z okazji święta, w którym czytamy: "Książki zapraszają do podróżowania i poznawania innych, każda strona otwiera przed nami nowy świat. W 2004 roku w Międzynarodowy Dzień Książki i Praw Autorskich chcemy świętować moc i piękno, które są w książkach. We wszystkich swoich formach pozwalają nam one uczyć się i zdobywać informacje, zabawiają nas i pomagają zrozumieć świat, są oknem otwartym na inność, na to co nieznane. Aby objawić cały swój potencjał świat książek powinien odzwierciedlać różnorodność językową na świecie. Jednak jesteśmy bardzo daleko od tego - większość książek publikowana jest tylko w kilku najpopularniejszych językach, a technologie cyfrowe jeszcze zwiększają językową homogenizację świata. Dlatego właśnie UNESCO wspiera publikację książek w językach rodzimych".

Światową Stolicą Książki w 2024 roku został francuski Strasburg

Światową Stolicą Książki w 2024 roku został mianowany francuski Strasburg. W tym mieście właśnie 23 kwietnia rozpoczyna się, trwające przez cały rok, święto książki. Złożą się na nie wydarzenia literackie, projekty artystyczne łączące teatr, muzykę i literaturę.

W latach ubiegłych tytuł Światowej stolicy Książki nosiły kolejno: Madryt (2001), Aleksandria (2002), New Delhi (2003), Antwerpia (2004), Montreal (2005), Turyn (2006), Bogota (2007), Amsterdam (2008), Bejrut (2009), Ljubljana (2010), Buenos Aires (2011), Erewań (2012), Bangkok (2013), Port Harcourt (2014), Incheon (2015), Wrocław (2016), Konakry (2017) i Ateny (2018), Szardża (2019), Kuala Lumpur (2020), Tbilisi (2021), Guadalajare (Meksyk) (2022) i Accra (Ghana).

Reformy rynku książki w Polsce. "Jest wola, aby naprawić sytuację na rynku książki"

Kilka dnia temu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego dyskutowano o reformie i regulacjach związanych z polskim rynkiem książki. W spotkaniu z wiceministrą Joanną Scheuring-Wielgus i Agatą Diduszko-Zyglewską, doradczynią ministry, uczestniczyli przedstawiciele Polskiej Izby Książki, Stowarzyszenia Księgarzy Polskich, Unii Literackiej, Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, Porozumienia Wydawców Książek, a także reprezentantki środowiska bibliotekarskiego i inni uczestnicy i eksperci rynku książki.

W spotkaniu brali też udział dyrektor Departamentu Mecenatu Państwa w MKiDN Mateusz Adamkowski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury Robert Piaskowski i pełnomocnik ministra kultury ds. połączenia Instytutu Książki i Instytutu Literatury Grzegorz Jankowicz.

Ministra Joanna Scheuring-Wielgus zapewniła, że ze strony resortu jest wola, aby naprawić sytuację na rynku książki, skierować go na właściwe tory. Natomiast Grzegorz Jankowicz zwrócił uwagę na to, że "lista problemów rynku narasta w związku z przemianami cywilizacyjnymi, z rozwojem technologii, z problemami ekonomicznymi, ze zmianami komunikacyjnymi i będzie narastała w sposób nieopanowany, jeśli regulacje się nie pojawią". Wskazywał, że zmiany nie są wcale nieuchronne, a dzięki narzędziom instytucjonalnym można wpływać na to, co się dzieje w przestrzeni społecznej, w przestrzeni wspólnej. Apelował także o środowiskową lojalność.

"Jeśli z pewnej perspektywy wydaje się, że poszczególne podmioty, mniejsze bądź większe, nie są od siebie bezpośrednio zależne, to ostatecznie okazuje się, że pewne procesy zainicjowane w jednym obszarze pola literackiego będą miały wpływ na te osoby, te instytucje, które funkcjonują w innym obszarze tego miejsca" – powiedział Grzegorz Jankowicz.

"Bardzo dziękuję za wszystkie głosy. Intensywność prac nad tymi regulacjami powinna zostać maksymalnie zwiększona, chociażby z uwagi na zamykanie się kolejnych księgarń" – podsumowała dyskusję Agata Diduszko-Zyglewska. "Część postulatów, które dziś się pojawiły, zostanie poruszona przy okazji prac nad kolejną edycją Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa" - zapowiedziała.

oprac. Adam Kuchta
rozwiń więcej
Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Rewolucja w urlopach: im więcej dzieci (i to nie tylko własnych) – tym więcej dni wolnych, a dla pracodawców, którzy nie będą się stosować – 30 tys. zł kary
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolnego, na 2 dzieci – 3 dni wolnego, na 3 dzieci – 4 dni wolnego, a na 4 i więcej – 5 dni wolnego, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...