TK: Nadzieje emerytów na przeliczenie świadczeń może zablokować art. 133 ustawy emerytalnej [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
TK: Nadzieje emerytów na przeliczenie świadczeń może zablokować art. 133 ustawy emerytalnej [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.] / Shutterstock

Być może nawet kilkaset tysięcy emerytów stara się o ponowne przeliczenie swoich emerytur na podstawie wyroków Trybunału Konstytucyjnego, które zapadły w ostatnich latach. Osoby zainteresowane przeliczeniem powinny zwrócić uwagę na art. 133 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Bo przepis wprowadza skrajnie niekorzystne rozwiązanie - przeliczenie emerytury w przypadku, gdy ZUS popełnił błąd jest tylko za trzy lata wstecz (od dnia złożenia wniosku o przeliczenie).   

Problem przeliczenia na nowo emerytur wynika przede wszystkim z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Link do wyroku TK i uzasadnienia - sędziowie nakazali korekty pomniejszeń kapitału emerytalnego setek tysięcy osób, którym ZUS często odjął z tego kapitału np. 150 000 zł. Jeżeli rząd nie zdecyduje się na specustawę, która rozwiąże problem emerytów, to problemem dla nich w sądach (kierują tam emeryci indywidualne odwołania od odmownych decyzji ZUS) może być poniższy przepis:

TK: Nadzieje emerytów na przeliczenie świadczeń może zablokować art. 133 ustawy emerytalnej [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Przepis wprowadza zasadę - jeżeli ZUS popełni błąd wyznaczając wysokość emerytury, to korekta obejmuje okres ostatnich trzech lat. Ma to taką formę prawnego zapisu:

Ważne
Art. 133 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
 

1. W razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż:

(….)

2) za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, o którym mowa w pkt 1, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego.

Przykładem zastosowania tego przepisu jest niedawny wyrok Sądu Okręgowego:

Sąd okręgowy jednocześnie orzekł na korzyść emeryta i niekorzystnie ograniczył jednak mu prawo do przeliczenia emerytury do 3 lat wstecz

Jest to wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z 15 października 2024 r. sygn. akt VIU 1016/24 

Przedmiot rozprawy – odwołanie emeryta (status od 1 października 2017 r.) od dwóch decyzji ZUS (z lipca i sierpnia 2024 r.) o wysokość świadczenia:

Wyrok:

1) Sąd Okręgowy zmienia decyzję ZUS i przyznaje emerytowi prawo do przeliczenia emerytury w wysokości bez zmniejszania o sumy kwot pobranych wcześniej emerytur od dnia 17 lipca 2024 r. (za trzy lata wstecz - jest to więc mniej niż chciał emeryt domagając się przeliczenia od 2017 r.)

2) Sąd Okręgowy stwierdza, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej przesłanki niezbędnej do wydania decyzji od dnia 4 lipca 2024 r. (miesiąc od wyroku TK) do dnia zapłaty

 

TK: ZUS zabrał emerytowi 137 361,57 zł. Sąd Okręgowy nakazał ponownie przeliczyć emeryturę. Ale tylko za trzy lata wstecz. Wciąż czeka 150 000  emerytów 

Własne

O co chodziło w wyroku? Emeryt korzystał z wcześniejszej emerytury od 1 maja 2011 r. Nie wiedział, że od 1 stycznia 2013 r. sankcją za korzystanie z wcześniejszej emerytury będzie pomniejszenie jego zasadniczych świadczeń emerytalnych o korzyści pobrane w okresie emerytury wcześniejszej. ZUS pomniejszył jego kapitał emerytalnego aż o 137 361,57 zł. Zgodnie z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. emeryt ma prawo do odzyskania tych pieniędzy (jako przelicznika emerytury i wyrównań).

ZUS twierdzi jednak, że nie ma publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.

Pełne stanowisku ZUS w załączniku (format) WORD

 

pismo ZUS w sprawie wyroku TK (w odpowiedzi na zapytanie Infor.pl)

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...