Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej od kilku dni czeka na biurku prezydenta na podpis. Należy się spodziewać w każdej chwili informacji, że od momentu złożenia podpisu, ustawa wchodzi w życie w ciągu 14 dni.
- Krajowa ustawa zaostrzająca przepisy sankcyjne
- Postępowanie organów kontrolnych a analiza ryzyka
- Podsumowanie
Krajowa ustawa zaostrzająca przepisy sankcyjne
Ustawa zaostrza przepisy dotyczące państw co do których istnieje ryzyko, że biorą udział w obchodzeniu środków ograniczających lub przewozi te towary w procedurze tranzytu przez terytorium Federacji Rosyjskiej lub Białorusi. Państwa te nie są w ustawie zdefiniowane ani wymienione, więc na dzień wejścia ustawy należy przyjąć wszystkie z wyjątkami, o których mówi w swoich rozporządzeniach UE, tj. USA (należy pamiętać, że założenia polityczne mogą ulec zmianie), Wielką Brytanię oraz państwa EOG (Norwegię, Szwajcarię, Islandię i Liechtenstein). Są to kraje które na dziś dzień mają również wprowadzone sankcje na Rosję i Białoruś.
W przypadku, krajów o podwyższonym ryzyku trzeba będzie (ponad podpisaną umowę, której posiadanie obligują przepisy zawarte w artykule 12 g Rozporządzenia 833/2014 tekst skonsolidowany) składać oświadczenie pod rygorem artykułu 233 kodeksu karnego (sankcja do 10 lat pozbawienia wolności), że:
- tranzyt przez terytorium Federacji Rosyjskiej lub Białorusi stanowi jedynie część całej trasy przewozu towarów, przy czym początek i koniec tej trasy znajduje się poza terytorium Federacji Rosyjskiej i Białorusi;
- w trakcie przemieszczania w procedurze tranzytu towaru przez terytorium Federacji Rosyjskiej lub Białorusi towar nie będzie podlegał odsprzedaży, przetwarzaniu, składowaniu i usługom świadczonym przez podmioty objęte środkami ograniczającymi Unii Europejskiej ustanowionymi w związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę;
- końcowe przeznaczenie towaru ma miejsce w państwie trzecim innym niż Federacja Rosyjska lub Białoruś.
Konieczne również będzie podanie danych użytkownika końcowego towaru w kraju trzecim.
Postępowanie organów kontrolnych a analiza ryzyka
Organy celne będą dokonywały analizy ryzyka. Jeżeli okaże się wysokie ryzyko obejścia środków ograniczających Unii Europejskiej, ustanowionych w związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, poprzez wywóz towarów do państw, co do których istnieje ryzyko, że biorą udział w obchodzeniu środków ograniczających lub przewóz w procedurze tranzytu przez terytorium Federacji Rosyjskiej lub Białorusi –organ celny będzie miał prawo zażądać od osoby lub podmiotu, oświadczenia producenta towaru, że podjął działania, które może udokumentować, w celu określenia czy towar będzie używany przez użytkowników końcowych w sposób zgodny z warunkami przewidzianymi w przepisach Unii Europejskiej.
Np. Firma handlowa dokonująca transakcji sprzedaży towaru w postaci części samochodowych marki MERCEDES, aby sprzedać swoje towary będzie musiała mieć oświadczenie od firmy Mercedes-Benz Group AG, że ma pewność, iż jego części będą prawidłowo użytkowane przez końcowych użytkowników.
Ustawa również nakłada na wysyłającego w terminie 45 dni od dnia wyprowadzenia towaru poza obszar celny Unii Europejskiej, przedłożenia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego dokument potwierdzający dokonanie odprawy celnej towaru z państwa przeznaczenia. Dokument ten ma mieć znamiona dokumentu oryginalnego. Brak przedstawienia wspomnianego dokumentu związane jest z sankcjami w drodze decyzji do 500 000 zł.
Np. Firma sprzedaje towar do Chin z dostawą transportem morskim. Od daty wyprowadzenia z UE ma 45 dni na dostarczenie zgłoszenia celnego przywozowego z Chin z pieczątką urzędu celnego w Chinach. Należy zaznaczyć, że prawdopodobnie towar jeszcze nie dotarł do Chin i jest cały czas w transporcie. Trzeba będzie ten fakt udowodnić i pisać wniosek o przedłużenie terminu dostarczenia dokumentu.
W przypadku, gdy organ ceny stwierdzi w trakcie odprawy celnej naruszenie przepisów Unii Europejskiej, nakładających środki ograniczające w związku agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, dotyczących procedury tranzytu lub wywozu towarów, naczelnik urzędu celno-skarbowego może dokonać zajęcia towaru i wystąpić o orzeczenie jego przepadku na rzecz Skarbu Państwa.
Podsumowanie
Czekamy na wprowadzenie bardzo restrykcyjnych przepisów dotyczących obchodzenia środków wynikających z nałożonych sankcji na Rosję. Niestety wynika to to stąd, iż życie nie lubi próżni i powstało bardzo wiele firm trudniące się tym, iż sprowadzają towar do siebie w celach sprzedaży ich na terytorium Rosji i Białorusi co pokazują dane KE.