Zasady prawa spadkowego. O tych słowach musisz pamiętać, sporządzając wniosek o nabycie spadku. Mają szczególne znaczenie

oprac. Anna Kot
Absolwentka filologii polskiej oraz dziennikarstwa. Autorka licznych publikacji o tematyce gospodarczej i emerytalnej. Świat świadczeń społecznych nie jest jej obcy. Z Grupą INFOR związana od 2023 roku.
rozwiń więcej
prawo prawnik spadek zachowek rodzina wniosek o nabycie spadku nabycie spadku / Zasady prawa spadkowego. O tych słowach musisz pamiętać, sporządzając wniosek o nabycie spadku. Mają szczególne znaczenie / ShutterStock

Odziedziczenie spadku opiera się na złożonym wniosku o potwierdzenie jego nabycia. Wniosek o nabycie spadku to formalne pismo, nieodzowne przy wypłacie środków z konta należącego wcześniej do zmarłego lub przy transakcjach związanych ze zbyciem nieruchomości. Kto może złożyć taki wniosek i o jakim zdaniu należy pamiętać, składając go? Oto szczegóły.

rozwiń >

Zasady prawa spadkowego. O tych słowach musisz pamiętać, sporządzając wniosek o nabycie spadku. Mają szczególne znaczenie

Wniosek o potwierdzenie nabycia spadku to oficjalny dokument, który potwierdza prawa osoby do dziedziczenia i jest niezbędny w celu rozpoczęcia procesu spadkowego po zmarłym. Przyznanie spadku wynika z treści testamentu lub z przepisów ustawy.

Kto może złożyć wniosek o nabycie spadku?

Wniosek o nabycie spadku może złożyć każda osoba, która ma związane z tym uzasadnione interesy prawne. W związku z tym wnioskodawcami nie są tylko potencjalni spadkobiercy, ale także osoby mające wobec spadkodawcy zaległe wierzytelności, jeśli zmarły nie uregulował ich przed śmiercią. Stwierdzenie praw do spadku może nastąpić zarówno w sądzie, jak i u notariusza. Spadkobierca staje się posiadaczem spadku w chwili jego otwarcia. Sąd ogranicza się w swoim postępowaniu jedynie do wniosku, który określa osoby spadkodawcy. Z kolei w kwestiach dziedziczenia spadku orzeka z urzędu.

Gdzie należy złożyć wniosek o nabycie spadku?

Wniosek o nabycie spadku zostaje złożony przed właściwym sądem z uwzględnieniem miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy. Gdy nie jest możliwe ustalenie tego miejsca, pismo wniosku powinno być przesłane do sądu, w którego rejonie znajduje się majątek spadkowy lub jego część. We wniosku powinny być zawarte wszystkie niezbędne informacje dotyczące uczestników, czyli spadkobierców osoby zmarłej.

O tym zdaniu musisz pamiętać składając wniosek o nabycie spadku

Następnie wniosek o nabycie spadku należy uzupełnić o treść: "Wnoszę o stwierdzenie nabycia spadku po (imię i nazwisko zmarłego spadkodawcy) zmarłym w dniu (data śmierci) przed śmiercią zamieszkałym w (miejscowości i dokładny adres miejsca zamieszkania zmarłego) na podstawie: (ustawy lub testamentu)".

Po przygotowaniu tekstu dokumentu należy go własnoręcznie podpisać. W wielu przypadkach, na stronach odpowiedniego sądu dostępny jest gotowy arkusz, który można wykorzystać do tego celu. Jednakże nie jest wymagane korzystanie z określonego formularza.

Te dokumenty będą potrzebne do złożenia wniosku o nabycie spadku

Jakie dokumenty są niezbędne do złożenia wniosku o nabycie spadku? Przede wszystkim testament w oryginale (jeżeli został sporządzony), oryginalny i skrócony odpis aktu zgonu (oraz akt małżeństwa zmarłego w przypadku, gdy żyje małżonek zmarłego), odpisy wniosku w liczbie odpowiadającej ilości wskazanych uczestników postępowania, oryginalne i skrócone odpisy aktów urodzenia lub małżeństwa synów zmarłego, skrócone i oryginalne odpisy aktów małżeństwa córek zmarłego (jeżeli są pannami akty urodzenia). Ponadto jeżeli zmarły nie miał dzieci, to należy złożyć skrócone odpisy aktów urodzenia braci zmarłego i aktów małżeństwa sióstr zmarłego (jeżeli są pannami, to akty urodzenia) oraz oryginalny akt małżeństwa rodziców zmarłego (jeżeli żyją).

Ile masz czasu na złożenie wniosku o nabycie spadku?

Złożenie wniosku o nabycie spadku możliwe jest nawet po upływie kilku lat od momentu, w którym spadkodawca zmarł. Jest to możliwe, ponieważ nie występuje w tym przypadku ograniczenie czasowe związane z przedawnieniem. Procedura stwierdzenia nabycia spadku ma charakter formalny, a dziedziczenie spadku zachodzi automatycznie. Termin złożenia wniosku o nabycie spadku jest ważny tylko w sytuacji, gdy zdecydujesz się zrzec lub nie przyjąć spadku. W takim przypadku na odrzucenie masz 6 miesięcy.  

Jaki jest koszt złożenia wniosku o nabycie spadku?

Za złożenie wniosku o nabycie spadku stosuje się jednorazową opłatę stałą w wysokości 100 złotych. W przypadku, gdy wniosek dotyczy wielu spadkodawców, opłata jest wymagana od każdego spadkodawcy. Dodatkowo konieczne jest pokrycie opłaty za dokonanie wpisu do rejestru spadkowego, która wynosi 5 złotych.

Wniosek o nabycie spadku - najważniejsze informacje

Wniosek o nabycie spadku, zwany wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku, musi spełniać określone wymogi formalne i zawierać m.in.:

  • oznaczenie sądu właściwego do rozpoznania wniosku (najczęściej sąd rejonowy wg ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy);
  • dane wnioskodawcy (imię, nazwisko, adres, numer PESEL);
  • dane pozostałych uczestników postępowania (spadkobierców);
  • oznaczenie spadkodawcy i datę jego śmierci;
  • żądanie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym przez wskazanych spadkobierców z określeniem części spadku, jaką nabyli;
  • uzasadnienie wniosku wskazujące podstawę prawną (ustawa lub testament);
  • podpis wnioskodawcy;
  • wymienienie załączników.

Do wniosku należy dołączyć między innymi odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpisy aktów urodzenia lub małżeństwa spadkobierców (dla potwierdzenia pokrewieństwa), oryginał testamentu, jeżeli taki istnieje, oraz dowód uiszczenia opłaty sądowej (opłata wynosi 100 zł plus 5 zł za wpis do Rejestru Spadkowego).

Wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego dla ostatniego miejsca zwykłego pobytu zmarłego. Nie ma terminu ograniczającego możliwość złożenia wniosku - można to zrobić bezpośrednio po śmierci spadkodawcy lub później. Jednak przed upływem 6 miesięcy od otwarcia spadku sąd nie wyda postanowienia, chyba że wszyscy spadkobiercy złożą oświadczenie o nabyciu lub odrzuceniu spadku.

Przykład sformułowania żądania we wniosku: "Wnoszę o stwierdzenie, że spadek po zmarłym Janie Kowalskim, który zmarł we Wrocławiu w dniu 15 sierpnia 2020 roku, nabyli na podstawie dziedziczenia ustawowego syn Dariusz Kowalski oraz córka Agata Kowalska po połowie każdy".

Zasady prawa spadkowego - najważniejsze informacje

Zasady prawa spadkowego w Polsce regulują przede wszystkim przepisy Kodeksu cywilnego. Poniżej najważniejsze zasady tego prawa:

  • Dziedziczenie może nastąpić na podstawie ustawy (dziedziczenie ustawowe) lub na podstawie testamentu (dziedziczenie testamentowe). Dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo przed ustawowym.
  • Spadkodawcą jest osoba fizyczna, która zmarła, zaś spadkobiercą może być osoba fizyczna lub prawna, która żyje w chwili otwarcia spadku.
  • Kolejność dziedziczenia ustawowego jest ściśle określona. W pierwszej kolejności do spadku powołani są dzieci spadkodawcy i jego małżonek. Małżonek ma prawo do co najmniej 1/4 wartości spadku.
  • W przypadku braku dzieci, dziedziczą małżonek i rodzice spadkodawcy.
  • Jeśli nie ma małżonka, dzieci, ani rodziców, spadek dziedziczy rodzeństwo lub ich zstępni.
  • W dalszej kolejności powołani są dziadkowie i ich zstępni, a gdy i oni nie żyją – dzieci małżonka albo, na końcu, gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarb Państwa.
  • Pasierb może dziedziczyć tylko wtedy, gdy nie ma innych ustawowych spadkobierców.
  • Spadkobiercy są odpowiedzialni za długi spadkowe, ale tylko do wysokości wartości spadku.
  • Prawo spadkowe chroni również zachowek – minimalny udział, który nie może być pominięty przez testatora dla najbliższych krewnych.
  • Prawo spadkowe określa szczegółowo, kto i w jakim udziale dziedziczy majątek zmarłego oraz jak przebiega proces nabycia i podziału spadku.
Prawo
Rząd dopłaci do ogrzewania w 2025 i 2026 roku. Komu, ile? Ministerstwo Energii pisze ustawę o bonie ciepłowniczym
19 sie 2025

Wprowadzenie bonu ciepłowniczego, wypłacanego gospodarstwom domowym o niższych dochodach na pokrycie kosztów wysokich cen ciepła systemowego, przewidują opublikowane 19 sierpnia 2025 r. przez Ministerstwo Energii założenia projektu ustawy.

Kiedy najkorzystniej przejść na emeryturę albo świadczenie kompensacyjne? [wyjaśnienia ZUS] Na czym polega rekompensata emerytalna dla nauczyciela?
19 sie 2025

Dzięki uprzejmości Krystyny Michałek, regionalnej rzeczniczki prasowej ZUS w województwie kujawsko-pomorskim, publikujemy poniżej wyjaśnienia (odpowiedzi na pytania) eksperta ZUS udzielone podczas dyżuru telefonicznego dotyczące świadczeń emerytalnych dla nauczycieli.

Doradcy Prezydenta Nawrockiego [Lista]
19 sie 2025

Znamy już 21 doradców Prezydenta Karola Nawrockiego. Zostało powołanych 13 doradców etatowych i 8 doradców społecznych. Prezydent zapowiedział, że liczba doradców z pewnością urośnie. Oto lista poszczególnych ekspertów.

Przełom w finansowaniu rehabilitacji? Nowy projekt ustawy ma otworzyć drogę do większego wsparcia z funduszy unijnych
19 sie 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który może w istotny sposób zmienić sposób finansowania programów dla osób z niepełnosprawnościami. Chodzi o projekt UD282 – nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, który trafi pod obrady Rady Ministrów w III kwartale 2025 roku.

Czternasta emerytura 2025: ile do ręki [tabela brutto - netto]. ZUS podał terminy wypłat
19 sie 2025

ZUS informuje, że tzw. czternasta emerytura zostanie wypłacona we wrześniu 2025 r. Pierwsi seniorzy otrzymają czternastą emeryturę 1 września. Pieniądze ZUS przekaże do banków i na pocztę jeszcze w sierpniu, aby wypłaty dotarły na czas.

Poprawi się sytuacja niepełnosprawnych, jest decyzja! Polska musi zmienić przepisy, czas do września 2026
19 sie 2025

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) opracowała Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, która jest międzynarodową umową podpisaną przez większość państw członkowskich. Głównym celem Konwencji jest zapewnienie, że wszyscy ludzie, niezależnie od niepełnosprawności, mają równe prawa. Wskazuje ona również, jakie działania powinny podjąć państwa, aby zagwarantować realizację tych praw. Jak Polska radzi sobie z ich wdrażaniem? No różnie! Do tego stopnia, że wydano rekomendacje co trzeba zmienić. Tak więc sytuacja osób z niepełnosprawnościami poprawi się - Polska ma czas na zmianę przepisów, wdrożenie programów i usprawnień instytucjonalnych do września 2026 r.

Ten ważny przywilej dla pracowników zależy od wieku. Sprawdź, czy Tobie również należy się ochrona przedemerytalna
19 sie 2025

Ochrona przedemerytalna to specjalny okres prawny mający na celu zabezpieczenie pracowników zbliżających się do wieku emerytalnego przed utratą pracy. Art. 39 Kodeksu pracy mówi o tym, że "pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku".

Czyste Powietrze 2025: MKiŚ wstrzymuje dofinansowanie kotłów na pellet. 31 modeli z podejrzeniem niedozwolonych modyfikacji
19 sie 2025

Możliwość dofinansowania z programu Czyste Powietrze 31 modeli kotłów na pellet została zawieszona w związku z podejrzeniami, że mogą one podlegać niedozwolonym modyfikacjom w postaci montażu tzw. rusztu awaryjnego - poinformowało 19 sierpnia 2025 r. ministerstwo klimatu.

Szkolna wyprawka droższa niż rok temu! Rodzice wydadzą fortunę – sprawdź, jak zaoszczędzić przed 1 września
19 sie 2025

Sierpniowy szał zakupów szkolnych w pełni – a w tym roku będzie wyjątkowo drogo. Ponad 60% rodziców przyznaje, że wyda więcej niż w 2024 r., a co drugi przeznaczy na wyprawkę ponad 500 zł. Inflacja, moda wśród uczniów i pośpiech podbijają ceny. Sprawdź, jak sprytnie zaplanować zakupy i nie wpaść w finansową pułapkę tuż przed nowym rokiem szkolnym.

Zasady prawa spadkowego. O tych słowach musisz pamiętać, sporządzając wniosek o nabycie spadku. Mają szczególne znaczenie
19 sie 2025

Odziedziczenie spadku opiera się na złożonym wniosku o potwierdzenie jego nabycia. Wniosek o nabycie spadku to formalne pismo, nieodzowne przy wypłacie środków z konta należącego wcześniej do zmarłego lub przy transakcjach związanych ze zbyciem nieruchomości. Kto może złożyć taki wniosek i o jakim zdaniu należy pamiętać, składając go? Oto szczegóły.

pokaż więcej
Proszę czekać...