REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Poprawi się sytuacja niepełnosprawnych, jest decyzja! Polska musi zmienić przepisy, czas do września 2026

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
2026, niepełnosprawni, Polska
Poprawi się sytuacja niepełnosprawnych, jest decyzja! Polska musi zmienić przepisy, czas do września 2026
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) opracowała Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, która jest międzynarodową umową podpisaną przez większość państw członkowskich. Głównym celem Konwencji jest zapewnienie, że wszyscy ludzie, niezależnie od niepełnosprawności, mają równe prawa. Wskazuje ona również, jakie działania powinny podjąć państwa, aby zagwarantować realizację tych praw. Jak Polska radzi sobie z ich wdrażaniem? No różnie! Do tego stopnia, że wydano rekomendacje co trzeba zmienić. Tak więc sytuacja osób z niepełnosprawnościami poprawi się - Polska ma czas na zmianę przepisów, wdrożenie programów i usprawnień instytucjonalnych do września 2026 r.

rozwiń >

Komitet ONZ krytykuje Polskę za brak spójnej polityki wobec osób z niepełnosprawnościami

W najnowszym raporcie Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami Polska została poddana surowej ocenie za niedostateczne wdrażanie postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami. Dokument wskazuje na szereg systemowych zaniedbań, które utrudniają pełne uczestnictwo osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym, politycznym i zawodowym.

REKLAMA

REKLAMA

Monitorowanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w Polsce

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) opracowała Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, która jest międzynarodową umową podpisaną przez większość państw członkowskich. Głównym celem Konwencji jest zapewnienie, że wszyscy ludzie, niezależnie od niepełnosprawności, mają równe prawa. Wskazuje ona również, jakie działania powinny podjąć państwa, aby zagwarantować realizację tych praw. Jak Polska radzi sobie z ich wdrażaniem? No różnie! Do tego stopnia, że wydano rekomendacje co trzeba zmienić. Tak więc sytuacja osób z niepełnosprawnościami poprawi się - Polska ma czas na zmianę przepisów, wdrożenie programów i usprawnień instytucjonalnych do września 2026 r.

Uszczegóławiając - Polska, podobnie jak inne kraje, ma obowiązek raportowania do ONZ o postępach we wdrażaniu Konwencji. Sprawozdania te są weryfikowane przez Komitet do spraw Praw Osób z Niepełnosprawnościami. W odpowiedzi na raport Polski, Komitet przedstawił kilka uwag i zaleceń.

Zastrzeżenia Komitetu ONZ dotyczące Polski w sprawie sytuacji osób z niepełnosprawnościami

Komitet uważa, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które pełni rolę pewnego rodzaju punktu kontaktowego, skupia się głównie na aspektach związanych z rehabilitacją OzN i pomocą społeczną. W opinii Komitetu MRPiPS powinno zajmować się wszystkimi aspektami praw osób z niepełnosprawnościami. Wydaje się, że tutaj resort pracy mógłby polemizować - ale cóż taka jest rekomendacja.

REKLAMA

W kolejnym aspekcie Komitet zwrócił uwagę na niewystarczające środki finansowe dla Rzecznika Praw Obywatelskich, który ma za zadanie monitorować stosowanie Konwencji. Jego rola w tej kwestii powinna zostać rozszerzona. Dalej istotna dla komitetu była współpraca z organizacjami. Zdaniem Komitetu władze państwowe zbyt słabo współpracują z organizacjami osób z niepełnosprawnościami w procesie monitorowania Konwencji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozpowszechnianie informacji i kolejne kroki

Komitet ONZ podkreślił znaczenie upowszechniania swoich uwag i zaleceń, w tym szczególnie tych dotyczących kobiet z niepełnosprawnościami oraz niezależnego życia. Zalecono, aby uwagi zostały przekazane szerokiej grupie odbiorców, w tym parlamentarzystom, ministrom, urzędnikom, nauczycielom, prawnikom, lekarzom oraz dziennikarzom.

Ponadto, Komitet zwrócił się z prośbą o przygotowanie uwag w łatwo dostępnych formatach, takich jak język migowy, uproszczony tekst, oraz publikację na stronach internetowych, by dotarły one do jak największej liczby osób.

Ważne

Polska ma obowiązek przesłać kolejne sprawozdanie do Komitetu ONZ do 25 września 2026 roku. Raport ten powinien zawierać informacje o tym, jak państwo wdraża Konwencję i w jakim stopniu zrealizowało przedstawione zalecenia.

Brak strategii i spójnej polityki państwa

Komitet ONZ zwraca uwagę, że Polska nie posiada kompleksowej strategii wdrażania praw wynikających z Konwencji. Brakuje długofalowego planu, który obejmowałby działania na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Taka strategia powinna być tworzona we współpracy z przedstawicielami organizacji osób z niepełnosprawnościami, którzy najlepiej rozumieją swoje potrzeby i wyzwania.

Osoby z niepełnosprawnościami – obywatele, nie petenci

W Polsce osoby z niepełnosprawnościami są często postrzegane przez pryzmat pomocy społecznej, a nie jako pełnoprawni obywatele. Komitet ONZ podkreśla, że takie podejście jest niezgodne z duchem Konwencji, która gwarantuje równość i pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Potrzebna jest zmiana narracji – od opieki do partnerstwa.

Niespójny system orzekania i obraźliwe sformułowania

Obecny system orzekania o niepełnosprawności w Polsce jest rozdrobniony i pełen niejasnych, a czasem wręcz stygmatyzujących określeń. Terminy takie jak „upośledzony umysłowo” czy „niezdolny do pracy” są nie tylko przestarzałe, ale również obraźliwe. Komitet ONZ apeluje o stworzenie jednolitego, przejrzystego systemu orzekania, który będzie respektował godność osób z niepełnosprawnościami.

Braki w edukacji urzędników i specjalistów

Z raportu wynika, że wielu urzędników, lekarzy, nauczycieli czy sędziów nie zna zapisów Konwencji i nie wie, jakie obowiązki spoczywają na państwie wobec osób z niepełnosprawnościami. ONZ zaleca szeroko zakrojone szkolenia, które obejmą wszystkie grupy zawodowe mające kontakt z osobami z niepełnosprawnościami.

Brak dialogu z organizacjami społecznymi

Komitet ONZ krytykuje polskie władze za marginalizowanie głosu organizacji reprezentujących osoby z niepełnosprawnościami. W procesie tworzenia prawa i planowania działań publicznych ich udział powinien być nie tylko pożądany, ale wręcz obowiązkowy. Tylko wtedy możliwe jest tworzenie rozwiązań odpowiadających realnym potrzebom.

Równość i niedyskryminacja – wciąż daleko do ideału

Artykuł 5 Konwencji, dotyczący równości i niedyskryminacji, jest jednym z najczęściej naruszanych w Polsce. Komitet ONZ wskazuje na:

  • brak przepisów o racjonalnych usprawnieniach (czyli indywidualnym wsparciu w codziennym życiu),
  • brak uznania odmowy takich usprawnień za formę dyskryminacji,
  • niedostateczną wiedzę urzędników o prawie do równego traktowania,
  • brak ochrony przed dyskryminacją wielokrotną i krzyżową (np. osoba starsza, transpłciowa i z niepełnosprawnością).

Komitet ONZ wzywa Polskę do podjęcia konkretnych działań

Komitet ONZ wzywa Polskę do podjęcia konkretnych działań:

  1. opracowania strategii wdrażania Konwencji na wszystkich szczeblach administracji,
  2. stworzenia jednolitego systemu orzekania o niepełnosprawności,
  3. eliminacji obraźliwych sformułowań z dokumentów urzędowych,
  4. wprowadzenia przepisów definiujących racjonalne usprawnienia i dyskryminację krzyżową,
  5. zapewnienia ochrony prawnej przed dyskryminacją,
  6. organizowania szkoleń dla urzędników, specjalistów i osób z niepełnosprawnościami,
  7. wspierania osób z niepełnosprawnościami w postępowaniach sądowych, m.in. poprzez dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej,
  8. rozważenia zmian w prawie, takich jak zniesienie instytucji ubezwłasnowolnienia czy umożliwienie zawierania małżeństw przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną i psychiczną.

Podsumowując, apel Komitetu ONZ to nie tylko krytyka, ale przede wszystkim wezwanie do budowy społeczeństwa, w którym każda osoba – niezależnie od stopnia sprawności – ma prawo do godnego życia, samodzielnych decyzji i pełnego uczestnictwa. To zadanie nie tylko dla rządu, ale dla całego społeczeństwa.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

REKLAMA

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

Zbliża się Black Friday i trwa boom rekrutacyjny na Black Friday. Czy wystarczy rąk do pracy?

Fala zakupowego szaleństwa dopiero przed nami, bo w listopadzie, ale w handlu, e-commerce i logistyce gorączka rekrutacyjna trwa od września. Firmy z całej Polski walczą z czasem, aby uzupełnić zespoły przed Black Friday, kiedy liczba zamówień i klientów potrafi wzrosnąć nawet o kilkadziesiąt procent. Jednak coraz trudniej o odpowiednie kadry: młode osoby częściej wybierają zajęcia z perspektywą stabilnego zatrudnienia, a cudzoziemcy zmagają się z przewlekłymi procedurami urzędowymi, które hamują tempo rekrutacji. Czy znajdą się pracownicy, którzy zapewnią operacyjną płynność w czasie zakupowej gorączki?

REKLAMA

Czy moja żona ma prawo do spadku po moich rodzicach?

„Kilka lat temu, kiedy byłem jeszcze kawalerem, zmarła moja mama. Teraz jestem już żonaty i niedawno zmarł mój ojciec. Jakie prawa do spadku ma moja żona? Czy dziedziczy ona razem ze mną?” – pyta Czytelnik.

Każdy pracownik powinien dostać tę jedną dodatkową pensję. Pracodawca ma obowiązek wypłacić pieniądze

Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze. Jednak aby tak było, konieczne jest spełnienie określonych warunków.

REKLAMA