Ten ważny przywilej dla pracowników zależy od wieku. Sprawdź, czy Tobie również należy się ochrona przedemerytalna

• Ten ważny przywilej dla pracowników zależy od wieku. Sprawdź, czy Tobie również należy się ochrona przedemerytalna
• Komu przysługuje ochrona przedemerytalna?
• Ochrona przedemerytalna: Trzeba spełnić dwa warunki 
• Ochrona przedemerytalna tylko raz
• Kiedy nie obowiązuje ochrona przedemerytalna?
• Ochrona przedemerytalna - najważniejsze informacje

Ten ważny przywilej dla pracowników zależy od wieku. Sprawdź, czy Tobie również należy się ochrona przedemerytalna

Zgodnie z wpisem z Kodeksu Pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141, Art. 39), pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną. Wiąże się to więc z zagwarantowaniem zatrudnienia do końca czasu trwania umowy. Okres ochronny przedemerytalnej dotyczy jedynie osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub określony na tyle, że okres zatrudnienia pozwala osiągnąć wymagany wiek emerytalny.

Komu przysługuje ochrona przedemerytalna?

Ochrona przedemerytalna to forma zapewnienia zatrudnienia osobom zbliżającym się do wieku emerytalnego, czyli okresowi, w którym zgodnie z przepisami mają prawo przejść na emeryturę. Przepisy regulują, że ten okres przypada na cztery lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracownika. W Polsce wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wynika z tego, że ochrona przedemerytalna dla kobiet obowiązuje od 56. roku życia, a dla mężczyzn od 61. roku życia. 

W tym okresie zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie Pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141, Art. 39), pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem, jeżeli jego staż pracy pozwala mu na nabycie prawa do emerytury po osiągnięciu odpowiedniego wieku. Czas pracy niezbędny do spełnienia warunków uprawniających do otrzymania emerytury, zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z 27 października 2022 roku, aktualnie wynosi 20 lat dla kobiet oraz 25 lat dla mężczyzn. To oznacza, że tylko te osoby, które posiadają określony staż pracy, mają prawo do gwarantowanej emerytury.

Ochrona przedemerytalna: Trzeba spełnić dwa warunki 

Aby móc skorzystać z ochrony przedemerytalnej konieczne jest spełnienie dwóch warunków: nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego oraz posiadanie odpowiedniego okresu zatrudnienia. Jeśli pracownik osiągnie wiek umożliwiający korzystanie z ochrony przedemerytalnej, ale nie spełnia warunków dotyczących wymaganego stażu pracy do nabycia prawa do emerytury, to nie będzie miał prawa do tej ochrony. 

Warto również wskazać na sytuację, gdy pracownik na mocy swojego zawodu może przekroczyć wiek emerytalny i przystąpić do wcześniejszej emerytury. Jeżeli pozostałe ustawowe kryteria są spełnione, ochrona przedemerytalna również będzie go dotyczyć. W takim przypadku taka ochrona stosowana jest 4 lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego. 

Ochrona przedemerytalna tylko raz

Należy podkreślić, że ochrona przedemerytalna przysługuje osobie tylko raz. Oznacza to, że jeśli pracownik, który ma obniżony wiek emerytalny, postanowi kontynuować pracę i nie skorzysta z wcześniejszej emerytury, to w kolejnych latach pracy nie będzie mógł już skorzystać z tej formy ochrony. 

Warto dodać, że wypowiedzenie umowy złożone przed rozpoczęciem ochrony przedemerytalnej, a trwające w jej trackie jest zgodne z prawem. W praktyce oznacza to, że pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę pracownikowi nawet krótko przed rozpoczęciem ochrony przedemerytalnej, zgodnie z przepisami prawa. Należy również zwrócić uwagę na pracowników, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony. Będą oni objęci ochroną przed zwolnieniem tylko wtedy, gdy okres trwania umowy pokrywa się z okresem ochrony przedemerytalnej. Jeśli data zakończenia współpracy przypada w trakcie trwania okresu ochrony przedemerytalnej, pracodawca nie jest zobowiązany do przedłużania umowy.

Kiedy nie obowiązuje ochrona przedemerytalna?

Istnieją okoliczności, w których ochrona przedemerytalna nie obowiązuje. Jednym z takich przypadków jest sytuacja opisana w Kodeksie Pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141, Art. 40), w której odstępuje się od ochrony przed rozwiązaniem umowy o pracę, gdy pracownik uzyska prawo do renty z powodu całkowitej niezdolności do pracy.

Ochrona przedemerytalna nie będzie miała zastosowania także w przypadkach:

• Ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy przez pracodawcę,
• Rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, znane jako zwolnienie dyscyplinarne,
• Rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na długotrwałą nieobecność w pracy.

Ochrona przedemerytalna - najważniejsze informacje

Ochrona przedemerytalna to specjalny okres prawny mający na celu zabezpieczenie pracowników zbliżających się do wieku emerytalnego przed utratą pracy. W Polsce obejmuje ona osoby, którym do osiągnięcia emerytury brakuje nie więcej niż 4 lata. Oznacza to, że chronieni są:

• Kobiety, które ukończyły 56 lat (przy obecnym wieku emerytalnym 60 lat),
• Mężczyźni, którzy ukończyli 61 lat (przy obecnym wieku emerytalnym 65 lat).

Główne zasady ochrony przedemerytalnej to:

• Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi objętemu ochroną, pod warunkiem że jest on zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
• Okres zatrudnienia musi dawać prawo do emerytury, czyli minimum 20 lat pracy dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
• Ochrona dotyczy tylko umów o pracę, nie obejmuje umów na czas określony, umów-zleceń ani umów o dzieło.
• Ochrona nie obejmuje rozwiązania umowy za porozumieniem stron, zwolnienia dyscyplinarnego ani wypowiedzenia z ważnych przyczyn niezależnych od wieku pracownika.
• Ochrona trwa do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego, po którym wygasa.
• Pracodawca nie może też zmieniać warunków pracy i wynagrodzenia na niekorzyść pracownika objętego ochroną, poza wyjątkami określonymi prawem (np. zmiany dotyczące całej grupy zawodowej).
• Celem ochrony jest zabezpieczenie pracowników w wieku przedemerytalnym przed zwolnieniami i dyskryminacją ze względu na wiek, umożliwiając im spokojne przejście na emeryturę. Ochrona ta ma też na celu docenienie doświadczenia i kompetencji osób starszych na rynku pracy.