Wynagrodzenie to nie tylko płaca zasadnicza, ale często również szereg dodatków do niej. Wysokość niektórych z nich może być inna w poszczególnych miesiącach roku i nie każdy je dostanie. Dlaczego tak się dzieje i od czego to zależy?
- Dodatkowe 900 złotych za miesiąc pracy
- Kiedy zaczyna się, a kiedy kończy noc?
- Zleceniobiorcy muszą dbać o swoje prawa
Dodatkowe 900 złotych za miesiąc pracy
Układ kalendarzowy sprawia, że w październiku 2025 roku pracownikom przypadną do przepracowania 184 godziny pracy. Czy to ma praktyczne znaczenie? Tak, w szczególności dla tych osób, które świadczą pracę w nocy. Wysokość dodatku, który z tego tytułu otrzymują jest bowiem uzależniona od dwóch czynników – wysokości minimalnego wynagrodzenia i liczby godzin pracy przypadających w danym miesiącu. Zgodnie z wolą ustawodawcy dodatek ten wynosi bowiem za każdą godzinę pracy 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Oznacza to, że w październiku 2025 roku, gdy minimalne wynagrodzenie wynosi nadal 4666 złotych, a do przepracowania przypadają 184 godziny, stawka godzinowa wynosi 4666 ÷ 184 x 20 proc., czyli 5,07 zł brutto. Oznacza to, że pracownik pracujący tylko w porze nocnej będzie mógł w tym miesiącu liczyć na dodatkowe wpływy z tego tytułu w wysokości co najmniej 932,88 złotych brutto. Co najmniej, bo należy pamiętać, że każdy pracodawca ma możliwość określenia stawki dodatku za pracę w porze nocnej w innej (wyższej) wysokości.
Kiedy zaczyna się, a kiedy kończy noc?
Przypomnijmy, że na podstawie przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, pracą w godzinach nocnych jest praca wykonywana między godziną 21:00 a godziną 7:00, obejmująca maksymalnie 8 godzin czasu pracy. Warto jednak pamiętać, że o tym, kiedy pora nocna się zaczyna, a kiedy kończy, może we własnym zakresie zdecydować pracodawca, który ma prawo określić odpowiednie przedziały godzinowe w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy. Jego swoboda jest w tym zakresie jednak ograniczona, gdy chodzi o pracowników młodocianych, dla których pora nocna przypada zawsze pomiędzy godzinami 22:00 a 6:00, a w szczególnych przypadkach (art. 191 § 21–3 i § 26 k.p.) pomiędzy godzinami 20:00 a 6:00.
Zleceniobiorcy muszą dbać o swoje prawa
W kontekście dodatku za pracę w nocy warto zwrócić uwagę również na sytuację zleceniobiorców. Oni także mogą pracować o różnych porach, w tym w nocy. Czy mają w takich sytuacjach prawo do analogicznego dodatku, jak ten przysługujący pracownikom? Niestety nie. Zasady, jakimi rządzi się umowa zlecenia zostały określone w przepisach ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny i nie przewidziano wśród nich żadnych szczególnych regulacji dotyczących wynagradzania za pracę w nocy. Warto jednak pamiętać, że strony tej umowy mają swobodę w zakresie ustalania wynagrodzenia przysługującego za wykonanie zlecenia i mogą we własnym zakresie poczynić stosowne ustalenia, np. odpowiednio zwiększając stawkę wynagrodzenia przysługującego zleceniobiorcy. Warto jednak o tym pamiętać już na etapie zawierania umowy, bo obowiązujące przepisy nie chronią zleceniobiorców w tym zakresie w żaden szczególny sposób.
art. 1517 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)