Ustawodawca nowymi przepisami chciał poprawić przejrzystość regulacji na rynku paliw i gazu ziemnego, a tymczasem wprowadzone regulacje mogą skutkować utratą koncesji przez niektóre przedsiębiorstwa energetyczne.
2 września 2016 r. weszła w życie kolejna zmiana Prawa energetycznego oraz szeregu innych ustaw, w tym przede wszystkim tych regulujących rynek energii, a w szczególności paliw ciekłych (ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz ustawy o zapasach).
Jak czytamy w uzasadnieniu do ww. nowelizacji nowe przepisy miały na celu uporządkowanie regulacji dotyczących rynku paliw i gazu ziemnego oraz wprowadzenie większej przejrzystości na rynku energetycznym. Wśród wprowadzonych w tym celu zmian w Prawie energetycznym dodano definicję paliw ciekłych (art. 3 pkt 3b Pr. energ.) oraz przepis wprowadzający delegację ustawową do wydania rozporządzenia w sprawie wykazu paliw ciekłych, których wytwarzanie, magazynowanie lub przeładunek, przesyłanie lub dystrybucja, obrót w tym obrót z zagranicą wymaga koncesji oraz których przywóz wymaga wpisu do rejestru (art. 32 ust. 5 Pr. energ.).
W dniu 15 grudnia 2016 r. Minister Energii wydał rozporządzenie, o którym mowa powyżej. W tym samym dniu rozporządzenie powyższe zostało opublikowane, a co za tym idzie na podstawie § 3 rozporządzenia weszło ono w życie w dniu następnym tj. 16 grudnia 2016 r.
Zobacz też: Szykują się poważne zmiany dla deweloperów i współużytkowników wieczystych
Skutkiem wejścia w życie powyższego rozporządzenia w tak krótkim czasie może być utrata przez niektóre przedsiębiorstwa energetyczne posiadanych koncesji. Na podstawie art. 16 ust. 4, 16a ust. 1 i 19 ust. 1 ww. nowelizacji, w terminie do 16 stycznia 2017 r.:
1) przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność polegającą na wytwarzaniu, magazynowaniu, przesyłaniu lub dystrybucji oraz obrocie paliwami ciekłymi, w tym obrocie tymi paliwami z zagranicą, na podstawie koncesji wydanych przed dniem wejścia w życie powyższego rozporządzenia mają obowiązek złożyć wniosek o zmianę posiadanych koncesji w celu dostosowania ich treści do definicji paliw ciekłych;
2) podmioty prowadzące przed dniem wejścia w życie rozporządzenia działalność polegającą na wytwarzaniu, magazynowaniu lub przeładunku, przesyłaniu lub dystrybucji oraz obrocie paliwami ciekłymi, w tym obrocie tymi paliwami z zagranicą, które, w związku z wejściem w życie ww. nowelizacji oraz rozporządzenia, są obowiązane do uzyskania koncesji lub zmiany zakresu posiadanej koncesji, mają obowiązek złożyć wniosek o udzielenie lub zmianę koncesji
3) przedsiębiorcy zagraniczni, którzy przed dniem wejścia w życie ww. nowelizacji wykonywali działalność polegającą na wytwarzaniu paliw ciekłych lub obrocie paliwami ciekłymi z zagranicą, mają obowiązek złożyć wniosek o zmianę posiadanej koncesji na obrót paliwami ciekłymi w celu dostosowania działalności do warunków, o których mowa w art. 33 ust. 1b pkt 1 i 3 Pr. energ.
Zobacz też: Zmiany w prawie pracy już w 2017 r.
Jednakże zgodnie z komunikatem Prezesa URE wniosek o zmianę koncesji nie będzie formalnością i prostą aktualizacją koncesji. Prezes URE zamierza od nowa ocenić, czy przedsiębiorstwo energetyczne posiada infrastrukturę oraz zasoby niezbędne dla prowadzenia działalności koncesjonowanej (zgodnie z komunikatem wniosek powinien „zawierać komplet dokumentów i informacji umożliwiających pełną weryfikację możliwości formalnoprawnych, organizacyjnych, technicznych i finansowych wykonywania działalności w zakresie konkretnie wskazanych paliw ciekłych”). Jak wynika z zawartych na stronach URE informatorów zakres tych dokumentów jest tak obszerny, iż ich zgromadzenie może wymagać w niektórych przypadkach o wiele dłuższego czasu.
Tymczasem niezłożenie powyższego wniosku w wymaganym terminie, tj. do dnia 16 stycznia 2017 r., skutkować będzie wygaśnięciem koncesji. Co więcej przedsiębiorstwa energetyczne, które złożą wniosek mają tylko jedną możliwość uzupełnienia wniosku, jeżeli nie uczynią tego zgodnie z wymaganiami Prezesa URE również utracą koncesje.
Przedsiębiorcy, którzy nie wypełnią swoich obowiązków, a dalej będą sprzedawać paliwa, narażają się na karę grzywny (do 5 mln zł), a nawet na karę więzienia od 6 miesięcy do 5 lat (art. 57 g Pr. energ.).
Wspomniana nowelizacja nałożyła na przedsiębiorstwa energetyczne również szereg innych obowiązków mających na celu dostosowanie działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwa energetyczne do nowych regulacji, w tym m.in. obowiązek złożenia, w tym samym terminie co ww. wnioski koncesyjne, wniosków o wpis do rejestru, o ile działalność przedsiębiorstwa wymaga wpisu. Jednakże z uwagi na zakres wymaganych do złożenia dokumentów, wyjątkowo krótki czas na ich zgromadzenie, ograniczoną możliwość uzupełnienia wniosków oraz konsekwencje nie dostosowania się do wymogów nowelizacji, wybrane i opisane wyżej przepisy wymagają szczególnej uwagi.
Prawnicy
Ewa Bieniak-Mańkowska // radca prawny / of counsel