Nakaz zapłaty
Nakaz zapłaty jest uregulowany w Kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 498 tego kodeksu, nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego. A zatem w każdej sprawie o zapłatę określonej sumy pieniężnej dopuszczalne jest wydanie nakazu zapłaty, bez względu na wysokość świadczenia, a także tytuł prawny jako podstawę roszczenia.
W przypadku, gdy tylko niektóre z roszczeń w sprawie nadają się do rozpoznania w postępowaniu upominawczym – tylko wobec tych można zastosować nakaz zapłaty. Co do pozostałych roszczeń należy odmówić wydania tego nakazu i rozpoznać je w trybie zwykłego postępowania.
Zgodnie z art. 3531 Kodeksu postępowania cywilnego do nakazów zapłaty wydanych w postępowaniu upominawczym, stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, przede wszystkim przepisy dotyczące prawomocności wyroków.
Właściwość sądu przy nakazie zapłaty
Zasadniczo powództwo wytacza się przed sądem pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania – tak stanowi art. 27 Kodeksu postępowania cywilnego.
Pozew w postępowaniu nakazowym powinien zostać skierowany do sądu, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Postępowanie nakazowe należy do właściwości rzeczowej sądów rejonowych, ale jeśli wartość sporu przekracza 75 000 zł (w postępowaniu w sprawach gospodarczych 100 000 zł) – właściwy do rozpatrzenia sprawy jest sąd okręgowy.
Zobacz: Jak usprawiedliwić nieobecność świadka w sądzie?
Umowne uregulowanie właściwości sądu
Art. 46 Kodeksu postępowania cywilnego, stanowi, że strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej lub, jeżeli powód nie złożył pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów.
Zapis określający sąd właściwy może wyglądać następująco: „Sądem właściwym do rozstrzygania sporów pomiędzy stronami jest sąd właściwy dla położenia przedmiotu najmu”.
Należy jednak pamiętać o właściwości wyłącznej, której nie można wyłączyć zapisem sądu. Właściwość ta dotyczy powództw o własność lub inne prawa rzeczowe, o posiadanie czy naruszenie posiadania – te powództwa można wytoczyć jedynie przed sądem właściwym dla miejsca położenia nieruchomości.
Zobacz serwis: Pomoc prawna