Właściwe określenie stron postępowania administracyjnego to jedno z kluczowych zadań organu administracyjnego. W dzisiejszej publikacji skupimy się na problematyce stron postępowania administracyjnego z punktu widzenia ciekawe wyroku NSA, w którym skład orzekający trafnie wskazał, jak należy interpretować to zagadnienie.
Pojęcie strony postępowania administracyjnego
Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775) – dalej „k.p.a.” – stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Dodatkowo należy wskazać, że stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne – również jednostki nieposiadające osobowości prawnej.
Ważny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
W tym miejscu za zasadne należy uznać przywołanie stanowiska zaprezentowanego w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 kwietnia 2017 r. sygn. akt: I OSK 1817/15 – „jednostka ma interes prawny w postępowaniu administracyjnym, jeżeli pomiędzy jej sytuacją prawną a przedmiotem postępowania istnieje – uzasadnione treścią normy prawa materialnego – realne i rzeczywiste powiązanie, czyniące ją zainteresowaną tym postępowaniem i w konsekwencji uprawnioną do udziału w nim w charakterze strony. Ta realność (aktualność) jest istotną cechą interesu prawnego. Nie jest legitymowany do występowania w postępowaniu administracyjnym w charakterze strony ten, kto uzasadnia swój interes prawny zdarzeniami i okolicznościami przewidywanymi, do których osiągnięcia dąży, takimi, które według jego zamiarów wystąpią dopiero w przyszłości. Zdarzenia przyszłe, a w pewnym sensie nawet niepewne, nie mogą stanowić o interesie prawnym, a jedynie o interesie faktycznym. Ten nie daje legitymacji procesowej w postępowaniu administracyjnym, ponieważ interes prawny, którym legitymuje się wnoszący podanie, powinien być aktualny.”.
Podsumowanie
Wyżej przywołana teza w wyroku NSA daje ważne wskazówki interpretacyjne w zakresie właściwego zrozumienia problematyki (wybranej problematyki tego szerokiego zagadnienia) związanej ze stroną postępowania administracyjnego. Wyrok ten cechuje czytelność i prosta interpretacji, które należy ocenić niezwykle pozytywnie z perspektywy edukacyjnej roli wyroków NSA (m.in. wyjaśnianie norm prawnych).
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775).