Seryjne przeliczanie emerytur przez ZUS: 176 korzystnych wyroków. 36 jest prawomocnych [sprawa TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

dr radca prawny Andrzej Hańderek
radca prawny
rozwiń więcej
oprac. Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
ZUS na deskach. Przegrał 176 spraw. 36 wyroków prawomocnych [Przeliczanie emerytur] / Shutterstock

W sądach cywilnych (okręgowych i apelacyjnych) ZUS przegrał prawie 200 spraw z emerytami. To już seria. To konsekwencje braku publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. I zmuszenia poszkodowanych emerytów do pójścia do sądów. Szacuje się, że liczba osób poszkodowanych pomniejszeniem emerytury w okresie 2013 - 2025 r. może wynosić nawet 150 000 - 200 000 osób. Więc 200 spraw przegranych przez ZUS to kropla w morzu.

Niestety tylko jeden wyrok jest w pełni zwycięski dla emeryta (patrz na końcu artykułu).

Bogate orzecznictwo o przeliczaniu emerytur w wykonaniu wyroku TK

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

176 korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 36 prawomocnych

Przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń Sądów Apelacyjnych dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20, m.in.:

  1. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 marca 2025 roku sygn. akt III AUa 347/24
  2. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 kwietnia 2025 roku sygn. akt III AUa 137/25
  3. wyrok Sądu Apelacyjnego w  Katowicach z dnia 30 maja 2025 roku sygn. akt III AUa 2208/24
  4. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 4 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 403/25
  5. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 110/25
  6. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 974/25
  7. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 790/25
  8. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 24 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 161/25
  9. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 16 lipca 2025 roku sygn. akt III AUa 32/25
  10. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 sierpnia 2025 roku sygn. akt III AUa 345/25
  11. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 sierpnia 2025 roku sygn. akt III AUa 449/25
  12. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 26 sierpnia 2025 roku sygn. akt III AUa 125/25
  13. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2025 roku sygn. akt III AUa 239/25
  14. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 4 września 2025 roku sygn. akt III AUa 741/25
  15. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 września 2025 roku sygn. akt III AUa 724/25
  16. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 września 2025 roku sygn. akt III AUa 1969/25
  17. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 września 2025 roku sygn. akt III AUa 1751/25
  18. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 września 2025 roku sygn. akt III AUa 535/25.

Wszystkie orzeczenia zostały ujęte w formie tabelarycznej wraz z wyszukiwarką i są dostępne na stronie internetowej Kancelarii Radcy Prawnego Andrzeja Hańderek pod linkiem:

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

4 kryteria istotne przy wyrokach o przeliczenie emerytur na niekorzyść ZUS

Orzeczenia zostały przedstawione z punktu widzenia 4 zagadnień, tj.:

  1. zakresu sumy kwot pobranych wcześniejszych emerytur, o jakie pomniejszono podstawę obliczenia emerytury w wieku powszechnym;
  2. wyrównania;
  3. odsetek;
  4. szacunkowej kwoty, o jaką wzrośnie emerytura po uprawomocnieniu się orzeczenia (szacunkową kwotę podaję tylko w przypadku, gdy w treści uzasadnienia wyroku, sąd przywołuje wartość dokonanych w decyzji emerytalnej potrąceń oraz dalszą długość trwania życia).

Za wyrok w pełni korzystny uznaję wyrok odpowiadający co najmniej rozwiązaniu legislacyjnemu przewidzianemu dla rocznika 53’ (art. 194i oraz 194j ustawy emerytalnej).

Tylko jeden w pełni korzystny wyrok przeciwko ZUS

Jak dotąd z takim rozstrzygnięciem spotkałem się tylko raz. Taki pogląd został wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 5 września 2025 roku sygn. akt III AUa 724/25.

Mając na uwadze wskazane powyżej 3 zagadnienia, „wzorcowy” korzystny wyrok powinien uwzględniać:

pełny zakres sumy kwot pobranych wcześniejszych emerytur, tj. możliwość ponownego obliczenia emerytury bez uwzględniania wszystkich pobranych przez emeryta wcześniejszych emerytur;

wyrównanie za okres do dnia przyznania emerytury w wieku powszechnym do dnia wydania decyzji o ponownym obliczeniu emerytury z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej;

odsetki od dnia wydania przez ZUS pierwszej decyzji emerytalnej o przyznaniu emerytury w wieku powszechnym.

Emerytom, którzy uzyskali mniej korzystny wyrok od ww. „wzorcowego”, pozostaje środek odwoławczy w postaci apelacji lub skargi kasacyjnej.

 

 

Więcej informacji w temacie wyroku TK z dnia 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20, w tym test do sprawdzenia, czy wyrok TK dotyczy sytuacji emeryta, a także propozycję wniosku o ponowne przeliczenie emerytury oraz propozycję odwołania od decyzji odmownej ZUS, można przeczytać na stronie kancelarii pod linkiem

Prawo
Co nowego dla osób z niepełnosprawnościami w 2026, 2027 i 2028 r.? [FAQ]
05 paź 2025

Trwają prace legislacyjne nad nowymi rozwiązaniami dla osób starszych i niepełnosprawnych. Co już wiemy o ustawowej asystencji osobistej? Kto będzie mógł skorzystać z bonu senioralnego? Prezentujemy odpowiedzi na ważne pytania. Warto też pamiętać, iż planowane zmiany są jeszcze w fazie projektów, a ich kształt może jeszcze ulec zmianie.

Zagraniczna emerytura. Jak otrzymać świadczenie z kilku różnych państw?
05 paź 2025

Jeśli pracowałeś w innym kraju lub kilku innych krajach UE, Twoje składki emerytalne nie przepadają. Gwarantują Ci to przepisy unijne, które określają też sposób, w jaki należy złożyć wniosek o zagraniczną emeryturę. Nie uwierzysz, jakie to proste.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?
05 paź 2025

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z deklaracjami Prezydenta Karola Nawrockiego, jakie padły podczas jego kampanii prezydenckiej odnośnie jego stosunku do złagodzenia zakazu handlu w niedziele – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

System kaucyjny za darmo przejął 5 mld puszek. Wartość każdej to 7 groszy. Grosz do grosza daje 400 milionów w skali kraju rocznie
05 paź 2025

Polacy oskarżają nowy system kaucyjny o kradzież wartości "złomowej" puszek. To około 8 groszy na puszce. Tyle można szacunkowo otrzymać za nią w skupie złomu (za 1 kg około 5 zł, na kilogram wchodzi około 65-70 puszek o wadze około 14-16 gram, co daje 8 groszy za puszkę). Oczywiście prawie nikt nie oddaje puszek na złom. I dla Kowalskiego 8 groszy to pomijalne kwoty. Chodzi jednak też o zasady.

Seryjne przeliczanie emerytur przez ZUS: 176 korzystnych wyroków. 36 jest prawomocnych [sprawa TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]
05 paź 2025

W sądach cywilnych (okręgowych i apelacyjnych) ZUS przegrał prawie 200 spraw z emerytami. To już seria. To konsekwencje braku publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. I zmuszenia poszkodowanych emerytów do pójścia do sądów. Szacuje się, że liczba osób poszkodowanych pomniejszeniem emerytury w okresie 2013 - 2025 r. może wynosić nawet 150 000 - 200 000 osób. Więc 200 spraw przegranych przez ZUS to kropla w morzu.

1300 plus co miesiąc dla każdego? Ministerstwo Finansów oszacowało koszty propozycji na 480 mld zł rocznie
05 paź 2025

1300 zł plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?
03 paź 2025

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada
03 paź 2025

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?
03 paź 2025

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

Obowiązek zgłoszenia wykorzystania seksualnego dziecka – art. 240 Kodeksu karnego. Co grozi za brak reakcji?
03 paź 2025

Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 rozpoczęła kampanię społeczną, która wprost uderza w problem społecznej obojętności wobec krzywdzenia dzieci. Hasło przewodnie brzmi: "Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?".

pokaż więcej
Proszę czekać...