Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Nowe zasady od 1 stycznia 2026 roku

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Dla kogo zasiłek celowy z MOPS na pogrzeb? / Shutterstock

Chociaż zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego, to nie każdy będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Warto znać najważniejsze zasady na 2026 rok.

Czy gmina może przyznać zasiłek na pogrzeb?

Od 1 stycznia 2026 r. wejdą w życie przepisy podwyższające do kwoty 7000 zł zasiłek pogrzebowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podwyżka będzie miała zastosowanie, jeśli śmierć ubezpieczonego nastąpiła już w nowym roku.

Równolegle wprowadzono też zmiany do zasiłków przyznawanych przez gminy. Obecnie gmina może przyznać zasiłek celowy na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej. Przykładowo, taki zasiłek wypłaca się pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, a także kosztów pogrzebu. Co do zasady przyznanie zasiłku celowego wymaga spełnienia kryterium dochodowego. Wyjątkowo gmina może też wypłacić tzw. specjalny zasiłek celowy pomimo przekroczenia progu dochodowego, ale tylko do wysokości takiego kryterium. Przykładowo, dla 3-osobowej rodziny maksymalny specjalny zasiłek celowy wynosi 2469 zł (3 x 823 zł).

Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy

Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasiłki z MOPS

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek celowy również będzie przyznawany m.in. na pokrycie kosztów pogrzebu. Jednak nowe przepisy doprecyzowują, iż chodzi tu o koszty udokumentowane i uzasadnione. Aby otrzymać zasiłek, trzeba będzie przedstawić z ośrodku pomocy społecznej szereg dokumentów takich jak m.in. odpis skróconego aktu zgonu, dokumenty potwierdzające koszty pogrzebu i niezbędne oświadczenia.

Ważne

Ponadto, zasiłek na pogrzeb będzie można otrzymać tylko w dwóch przypadkach. W pierwszym wariancie gmina wypłaci świadczenie, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy. W drugim - gdy koszty związane z pogrzebem są nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego.

W praktyce będą to zatem przypadki wyjątkowe.

Przykład

Podczas prac legislacyjnych nad tymi zmianami, wiceminister rodziny Sebastian Gajewski podawał przykład nieubezpieczonej matki, pracującej na podstawie umowy o dzieło, której dziecko również nie jest ubezpieczone. W takim przypadku po śmierci dziecka nie będzie przysługiwał zasiłek pogrzebowy. „Inny przykład z praktyki sądowej. Umiera ciotka pozostająca na utrzymaniu swojego siostrzeńca. Ona nie jest ubezpieczoną ani świadczeniobiorczynią – w zasadzie nigdy w życiu nie pracowała. Po jej śmierci nie będzie przysługiwał zasiłek pogrzebowy mimo to, że jej siostrzeniec jest ubezpieczony” – mówił wiceminister podczas posiedzenia sejmowej komisji. Drugi rodzaj zasiłku celowego ma być odpowiedzą na nadzwyczajne, sytuacje, w których nie da się pokryć kosztów pogrzebu z zasiłku pogrzebowego (nawet jeśli zasiłek pogrzebowy przysługuje). Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej podaje tu jako przykład potrzebę sprowadzenia zwłok z zagranicy. „To są bardzo wysokie koszty – przeprowadzaliśmy rozeznanie rynku – od około 10 tys. zł do prawie 20 tys. zł, w zależności od kraju, z którego ciało osoby bliskiej jest sprowadzane. To świadczenie będzie przysługiwać na takie nadzwyczajne trudne do przewidzenia koszty pogrzebu, których nie da się pokryć z zasiłku pogrzebowego” – podkreślał Gajewski.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb bez progu dochodowego, ale z opcją zwrotu

Co istotne, nowe zasiłki będą przyznawane bez kryterium dochodowego i bez ograniczenia kwotowego. A zatem to gmina określi wysokość wsparcia w oparciu o konkretną sytuację wnioskodawcy i swoje własne możliwości.

Ale uwaga! Gminy będą przyznawały zasiłek pod warunkiem jego zwrotu w całości lub w części przez osobę, która tę pomoc otrzymała, jeżeli:

  • osobie tej zostanie wypłacone po osobie zmarłej świadczenie od innej instytucji lub
  • z masy spadkowej, jeżeli osoba ta jest spadkobiercą.

W praktyce zatem osoba, która otrzyma zasiłek będzie musiała go zwrócić w całości lub w części, jeżeli nadzwyczajne koszty pogrzebu znajdą pokrycie w spadku lub w innych świadczeniach z tytułu śmierci np. w świadczeniach z ubezpieczenia gospodarczego.

Polecamy: Kalendarz 2026

Prawo
103 średnie pensje na mieszkanie w Warszawie (50 m2). A w innych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]
23 paź 2025

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych w szoku – zmiany od 2026 r. mogą uderzyć w tysiące rodzin
23 paź 2025

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

Większość Polaków nie ma testamentu. Co to oznacza dla ich rodzin? W takiej sytuacji majątek jest dziedziczony ustawowo, zgodnie z hierarchią opisaną w Kodeksie cywilnym
23 paź 2025

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

Świadczenie wspierające od 2026 roku – rozszerzenie kryteriów punktowych i zwiększenie dostępności dla osób niepełnosprawnych
23 paź 2025

Od 1 stycznia 2026 roku w życie wchodzą istotne zmiany dotyczące świadczenia wspierającego, które ma na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin. Nowe przepisy poszerzają grupę uprawnionych o osoby, które uzyskają od 70 do 77 punktów w decyzji WZON, a także umożliwiają korzystanie ze świadczenia podopiecznym opiekunów pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna – nawet przy niższym progu punktowym. Eksperci wskazują, że ta zmiana znacznie zwiększy dostępność wsparcia i poprawi jakość życia osób z niepełnosprawnościami

Tym seniorom ZUS wypłaci emeryturę lub rentę wcześniej w październiku i listopadzie 2025 r.
23 paź 2025

Emeryci i renciści otrzymują swoje świadczenia z ZUS-u w ustalonych terminach płatności. W październiku i listopadzie 2025 r. niektórzy z nich mogą jednak spodziewać się przelewu bankowego lub wizyty listonosza nieco wcześniej niż zwykle.

Oszczędności warunkiem poczucia bezpieczeństwa Polaków: jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają? [RAPORT]
23 paź 2025

Jak wynika z badania SW Research na zlecenie Job Impulse, rośnie odsetek osób, które nie potrzebują dodatkowych funduszy, aby czuć stabilność finansową (17% w 2025 r. i 13% w 2023 r.). Jednocześnie ponad połowa badanych (55%) wskazuje, że dla osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa finansowego ich gospodarstwa domowe wymagają co najmniej tysiąca złotych miesięcznie więcej. Najnowsze badanie pokazuje, jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają.

Dłużnik nie ukryje się za hipoteką. Sąd Najwyższy zmienia reguły gry
23 paź 2025

Koniec z unikaniem spłaty długów pod pozorem obciążonych nieruchomości. Sąd Najwyższy definitywnie uciął wieloletni spór: dłużnik nie obroni się już przed skargą pauliańską tłumacząc, że jego majątek był bezwartościowy. Ta uchwała zmienia zasady gry w polskim prawie zobowiązań.

To koniec brązowych worków na odpady - kolejne miasta z nich rezygnują
23 paź 2025

Przez lata panowania zasad segregacji śmieci można było się przyzwyczaić do tego, że odpady biodegradowalne (np. liście, skoszona trawa, obierki, resztki warzyw i owoców etc.) wyrzucamy do brązowych worków na odpady. Takie zasady panowały i jeszcze panują w zdecydowanej większości gmin w Polsce – jednak pojawiają się kolejne miasta, które z tego rezygnują.

Zasiłek rodzinny 2026 – wysokość świadczenia, dodatki i wymagane dokumenty
23 paź 2025

Zasiłek rodzinny w 2026 roku pozostanie jednym z kluczowych instrumentów wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi w Polsce. Jest to świadczenie o charakterze socjalnym, które ma na celu pomoc w pokryciu podstawowych potrzeb dzieci oraz wsparcie rodzin znajdujących się w trudniejszej sytuacji materialnej.

L4 zwolnienie lekarskie z datą wsteczną – kiedy lekarz może je wystawić i na ile dni? L4 po fakcie? [PORADA]
23 paź 2025

Zwolnienie lekarskie z datą wsteczną, czyli L4 wystawione z datą wcześniejszą niż dzień badania, jest dopuszczalne zgodnie z obowiązującymi przepisami. Lekarz może wystawić takie zaświadczenie maksymalnie na 3 dni wstecz od daty wizyty lub konsultacji. Zasada ta obowiązuje również w przypadku teleporad oraz elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA) – w takich sytuacjach L4 także może obejmować okres do trzech dni przed przeprowadzonym badaniem.

pokaż więcej
Proszę czekać...