Kiedy można domagać się zwrotu rzeczy ?
W każdej sytuacji, w której osoba trzecia jest w posiadaniu rzeczy (np. określonego przedmiotu, samochodu, nieruchomości) bez wyraźnej, bądź dorozumianej umowy, możemy się przed sądem domagać się zwrotu.
Przykładowe sytuacje :
- po ustaniu stosunku najmu / dzierżawy (czy to w wyniku wypowiedzenia, czy wygaśnięcia umowy w wyniku upływu czasu, na jaki została zawarta).
- po ustaniu, lub odwołaniu użyczenia
- przy zawłaszczeniu rzeczy przez osobę trzecią
- przy odmowie dostarczenia kupionego przedmiotu (np. po aukcji internetowej).
- przy odmowie wydania przedmiotu wygranej (w konkursie, w loterii) itp.
- odwołania darowizny
Generalnie zawsze, jeśli w wyniku czynności prawnej (np. zawarcia umowy) powinniśmy być w posiadaniu rzeczy, której wydania odmawia nam osoba trzecia – możemy domagać się tego przed sądem.
Jak napisać pozew o wydanie rzeczy ?
Jeśli rzecz dochodzona przez nas przed sądem jest warta mniej niż 10.000 zł pozew należy złożyć na formularzu.
W pozostałych przypadkach sporządzamy „klasyczny” pozew.
Krok 1 : Sąd, strony, wartość przedmiotu sporu
Sąd: Sądem właściwym jest: w przypadku rzeczy innych niż nieruchomości : sąd właściwy co do zasady dla pozwanego (występują tu ogólne zasady dotyczące właściwości : porównaj)
Jeśli przedmiotem postępowania jest nieruchomość – zawsze właściwy będzie sąd w okręgu którego nieruchomość jest położona.
Strony : Powód (powodowie) : Właściciele domagający się wydania rzeczy
Pozwany (pozwani): Osoby znajdujące się w posiadaniu rzeczy.
Wartość przedmiotu sporu (WPS) : Wartość rzeczy dochodzonej pozwem wyrażona w złotówkach. ZAWSZE w zaokrągleniu do pełnego złotego w górę (np. 102,01 zł – WPS=103 zł).
Krok 2 : Żądania pozwu
W pozwie żądamy :
- nakazania pozwanemu wydania powodowi .......................................... znajdującego się w jego posiadaniu
Należy jak najdokładniej określić przedmiot żądania. Jeśli jest to np. samochód : należy podać jego markę i rodzaj, a w miarę możliwości również numer rejestracyjny i nadwozia.
- zasądzenie od pozwanego kosztów procesu
- ewentualnie : o powołanie świadków, lub biegłego.
- o rozpoznanie sprawy pod nieobecność powoda
Krok 3 : Uzasadnienie i dowody
W uzasadnieniu należy przedstawić :
- sytuację jaka spowodowała konieczność złożenia powództwa w szczególności: okoliczności przekazania posiadania przedmiotu
- stosunek prawny łączący strony, lub brak takiego stosunku (samowolne przejęcie posiadania)
- dowody na próbę polubownego załatwienia sporu - np. wezwanie do wydania rzeczy(ma znaczenie przy dochodzeniu zwrotu kosztów procesu)
- dowody na to, że przedmiot roszczenia jest rzeczywiście naszą własnością np.:
- dowód zakupu (umowa, paragon, faktura, akt notarialny),
- kartę pojazdu ( w przypadku pojazdów mechanicznych),
- umowę pomiędzy nami a pozwanym – w oparciu, o którą wszedł w jej posiadanie,
- świadków jeśli stosunek prawny nie wynika z umowy,
Krok 4: Wpis i wniesienie pozwu
Wpis sądowy w sprawach o zwrot rzeczy jest wpisem stosunkowym – wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu.
Jeśli roszczenie o wydanie rzeczy oparte jest o umowę (np. sprzedaży) a wartość przedmiotu sporu (wps) jest niższa niż 10.000 zł – mam do czynienia z postępowaniem uproszczonym. Wpis wówczas wynosi, dla WPS:
- do 2 000 złotych - 30 złotych;
- ponad 2 000 złotych do 5 000 złotych - 100 złotych;
- ponad 5 000 złotych do 7 500 złotych - 250 złotych;
- ponad 7 500 złotych - 300 złotych.
Jeśli powództwo oparte jest o delikt lub inne naruszenie praw właścicielskich- niezależnie od wartości przedmiotu sporu będziemy mieli do czynienia z wpisem podstawowym.
Pozew można wnieść bezpośrednio na biurze podawczym sądu , lub pocztą za pomocą listu poleconego (ale bez zwrotnego potwierdzenia odbioru).
Ilość kopii : 1 oryginał (dla sądu) i tyle odpisów ilu jest pozwanych.