9 tygodni dodatkowego urlopu rodzicielskiego to zmiana, która ma w założeniu zachęcić pracujących ojców do skorzystania z takiego urlopu. Od kiedy będą obowiązywały nowe przepisy i kogo obejmą?
- Od kiedy nowe przepisy?
- Ile tygodni urlopu rodzicielskiego?
- 9 tygodni dodatkowego urlopu rodzicielskiego dla ojca
- „Za życiem“ - dłuższy urlop rodzicielski
- Przepisy przejściowe
Od kiedy nowe przepisy?
26 kwietnia 2023 r. wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu pracy, która wprowadza ważne zmiany dla rodziców. Dotyczą one m.in. podwyższenia wymiaru urlopu rodzicielskiego i przyznanie nieprzenoszalnej jego części dla każdego z pracujących rodziców.
Ile tygodni urlopu rodzicielskiego?
Po zmianach rodzice dziecka będą mieli prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 41 tygodni. W przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie urlop rodzicielski potrwa maksymalnie 43 tygodnie.
Aktualnie najdłuższy czas trwania urlopu rodzicielskiego to 32 tygodnie, a w przypadku urodzenia wieloraczków 34 tygodnie.
9 tygodni dodatkowego urlopu rodzicielskiego dla ojca
Ponadto, po wejściu w życie nowych przepisów każdy z rodziców będzie miał wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego ze wskazanego powyżej wymiaru. Prawa tego nie będzie można przenieść na drugiego z rodziców dziecka.
Zmiany te wynikają z tzw. dyrektywy rodzicielskiej. Ich celem jest zachęcenie ojców do korzystania z przysługującego im prawa do urlopu rodzicielskiego i ułatwienie powrotu matek na rynek pracy po okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
„Za życiem“ - dłuższy urlop rodzicielski
Warto nadmienić, iż jeszcze dłuższy wymiar urlopu przewidziano także dla pracownika-rodzica dziecka, posiadającego zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (na postawie ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem“). W takim przypadku będzie to maksymalnie 65 tygodni, a w przypadku urodzenia bliźniąt czy trojaczków – 67 tygodni.
Przepisy przejściowe
Pierwotnie zakładano, iż dłuższy urlop rodzicielski przysługiwałby rodzicom, którzy w dniu wejścia w życie zmian mają prawo do urlopu rodzicielskiego. W trakcie prac legislacyjnych rozszerzono jednak ten katalog o rodziców, którzy mieli to prawo od 2 sierpnia 2022 r.
Pracownik, który w okresie od 2 sierpnia 2022 r. do dnia wejścia w życie nowych przepisów miał prawo do urlopu rodzicielskiego albo jego części lub korzystał z urlopu rodzicielskiego albo jego części udzielonego na podstawie przepisów Kodeksu pracy w brzmieniu dotychczasowym również będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego już w wyższym wymiarze. W takiej sytuacji rodzic będzie miał też wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru 41 albo 43 tygodni.
Pracownik – rodzic dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w ustawie o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem“, który w okresie od 2 sierpnia 2022 r. do dnia wejścia w życie nowych przepisów miał prawo do urlopu rodzicielskiego albo jego części lub korzystał z urlopu rodzicielskiego albo jego części będzie miał prawo do skorzystania z części urlopu rodzicielskiego w wymiarze różnicy między wymiarem urlopu rodzicielskiego określonym w nowych i dotychczas obowiązujących przepisach.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 641)