Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy? Co wtedy z pracownikiem?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy? / Shutterstock

Lekarz medycyny pracy – czy może nie potwierdzić zdolności do pracy? Zdolność do pracy jest udzielana przez lekarza medycyny pracy zazwyczaj na okres 2-4 lat. Czas ten może być jednak uzależniony od wyników badań pracownika. Jak to wygląda w praktyce? Czy jest możliwe zwolnienie z powodu utraty zdolności do wykonywania pracy? 

Po długotrwałej chorobie bądź przed rozpoczęciem nowej pracy, każdy pracownik zobowiązany jest do otrzymania potwierdzenia zdolności do pracy. Wystawiane jest ono w formie orzeczenia lekarskiego i wydawane przez lekarza medycyny pracy – wydana opinia może być negatywną i nie dopuścić tym samym pracownika do podjęcia przez niego pracy. 

Lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy?

Lekarz medycyny pracy udziela zezwolenia na zdolność do pracy, na okres 2 do 4 lat. W pewnych przypadkach czas ten może być uzależniony od wyników badań pracownika. Jeżeli wyniki laboratoryjne lub pomiar ciśnienia krwi są nieprawidłowe, lekarz podejmuje decyzję, rozważając konkretny przypadek – może się zdarzyć, że pracownik otrzyma potwierdzenie zdolności do pracy jedynie na 6 miesięcy. 

Odmowa orzeczenia zdolności do pracy może być podyktowana niepokojącymi wynikami badań bądź też szczególnym stanem pracownika, jak ciąża lub choroba. 

Lekarz medycyny pracy ma prawo odmówić wydania pozytywnej opinii o możliwości podjęcia pracy, w sytuacji, kiedy pracownik po długotrwałej nieobecności w pracy nie jest zdolny do wykonywania zadań na dotychczasowym stanowisku – mowa tutaj o dłuższej chorobie, której skutkiem są komplikacje, nadal mogące wystąpić. Dotyczy to ponadto pracowników, którzy w związku z problemami zdrowotnymi doznali uszczerbku na zdrowiu, uniemożliwiającym bezpieczne podjęcie pracy na zajmowanym dotychczas stanowisku. 

Nieaktualne orzeczenie lekarza medycyny pracy

Jeżeli pracownik zachoruje i choroba ta trwa dłużej niż 30 dni, to w takim przypadku orzeczenie lekarza medycyny pracy o zdolności do pracy – staje się nieaktualne. Wtedy obowiązkiem pracodawcy jest wysłać pracownika na badania kontrolne – takie działanie jest związane z przypuszczeniem, że dopuszczenie pracownika do pracy po dłuższej nieobecności jest obciążone ryzykiem, jeżeli chodzi o bezpieczne wykonywanie obowiązków. Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy?

Lekarz nie dopuścił do pracy. Co wtedy? 

Lekarz medycyny pracy może wystawić opinię o niezdolności do pracy tylko na określonym stanowisku. Nie orzeka on o niezdolności do pracy ogółem. Zatem, pracownik, który otrzymał negatywną opinię o zdolności do pracy na określonym stanowisku, może przez pracodawcę zostać skierowany na inne stanowisko – jeżeli nie jest to sprzeczne z opinią lekarza medycyny pracy. Reguluje to rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. 

Co z wynagrodzeniem zwolnionego od pracy?

Kodeks pracy nie przewiduje szczególnych regulacji dotyczących prawa do wynagrodzenia dla pracownika, który wskutek orzeczenia lekarskiego utracił zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy. Zastosowanie ma tutaj ogólna zasada zawarta w art. 80 kp – wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia tylko w przypadku, gdy przepisy prawa tak stanowią.

W opiniach pojawia się dopuszczalność wypłaty pracownikowi tzw. wynagrodzenia przestojowego. Jak jednak wskazuje resort pracy – takie działanie jest niezgodne z zapisami art. 81 kp, – przepis bowiem wiąże prawo do zapłaty z faktem pozostawania pracownika w gotowości do wykonywania pracy, który doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy. Taka gotowość nie ma miejsca, gdy z uwagi na stwierdzone przez lekarza medycyny pracy przeciwwskazania, pracownik został uznany za niezdolnego do świadczenia dotychczasowej pracy.

Utrata zdolności do pracy przyczyną rozwiązania umowy o pracę?

Pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, w przypadku, gdy ten nie uzyskał od lekarza medycyny pracy orzeczenia zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. 

W zakładzie pracy, gdzie działają związki zawodowe, zamiar wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi, który otrzymał opinię o niezdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, gdy została określona – musi zostać skonsultowany z reprezentującą go organizacją związkową.

W przypadku długiej nieobecności pracownika w pracy, art. 53 Kodeksu pracy daje pracodawcy możliwość rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracodawca może zatem na mocy prawa rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia: 

jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

  • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, 
  • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Podsumowanie: Kodeks pracy nie reguluje w sposób wystarczający kwestii odnoszących się do pracownika, który został uznany za niezdolnego do wykonywania dotychczasowej pracy na podstawie orzeczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza medycyny pracy. Zatem powinno się stosować ogólne przepisy prawa pracy oraz orzecznictwo SN i wyjaśnienia ministerialne.

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Prawo
Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa
05 maja 2025

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo
05 maja 2025

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń
05 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?
05 maja 2025

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową
05 maja 2025

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze!

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
05 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Co ciekawe KDR jest przyznawana rodzicowi oraz małżonkowi rodzica - na czas nieokreślony. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

pokaż więcej
Proszę czekać...