Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy? Co wtedy z pracownikiem?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy? / Shutterstock

Lekarz medycyny pracy – czy może nie potwierdzić zdolności do pracy? Zdolność do pracy jest udzielana przez lekarza medycyny pracy zazwyczaj na okres 2-4 lat. Czas ten może być jednak uzależniony od wyników badań pracownika. Jak to wygląda w praktyce? Czy jest możliwe zwolnienie z powodu utraty zdolności do wykonywania pracy? 

Po długotrwałej chorobie bądź przed rozpoczęciem nowej pracy, każdy pracownik zobowiązany jest do otrzymania potwierdzenia zdolności do pracy. Wystawiane jest ono w formie orzeczenia lekarskiego i wydawane przez lekarza medycyny pracy – wydana opinia może być negatywną i nie dopuścić tym samym pracownika do podjęcia przez niego pracy. 

Lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy?

Lekarz medycyny pracy udziela zezwolenia na zdolność do pracy, na okres 2 do 4 lat. W pewnych przypadkach czas ten może być uzależniony od wyników badań pracownika. Jeżeli wyniki laboratoryjne lub pomiar ciśnienia krwi są nieprawidłowe, lekarz podejmuje decyzję, rozważając konkretny przypadek – może się zdarzyć, że pracownik otrzyma potwierdzenie zdolności do pracy jedynie na 6 miesięcy. 

Odmowa orzeczenia zdolności do pracy może być podyktowana niepokojącymi wynikami badań bądź też szczególnym stanem pracownika, jak ciąża lub choroba. 

Lekarz medycyny pracy ma prawo odmówić wydania pozytywnej opinii o możliwości podjęcia pracy, w sytuacji, kiedy pracownik po długotrwałej nieobecności w pracy nie jest zdolny do wykonywania zadań na dotychczasowym stanowisku – mowa tutaj o dłuższej chorobie, której skutkiem są komplikacje, nadal mogące wystąpić. Dotyczy to ponadto pracowników, którzy w związku z problemami zdrowotnymi doznali uszczerbku na zdrowiu, uniemożliwiającym bezpieczne podjęcie pracy na zajmowanym dotychczas stanowisku. 

Nieaktualne orzeczenie lekarza medycyny pracy

Jeżeli pracownik zachoruje i choroba ta trwa dłużej niż 30 dni, to w takim przypadku orzeczenie lekarza medycyny pracy o zdolności do pracy – staje się nieaktualne. Wtedy obowiązkiem pracodawcy jest wysłać pracownika na badania kontrolne – takie działanie jest związane z przypuszczeniem, że dopuszczenie pracownika do pracy po dłuższej nieobecności jest obciążone ryzykiem, jeżeli chodzi o bezpieczne wykonywanie obowiązków. Czy lekarz medycyny pracy może nie dopuścić do pracy?

Lekarz nie dopuścił do pracy. Co wtedy? 

Lekarz medycyny pracy może wystawić opinię o niezdolności do pracy tylko na określonym stanowisku. Nie orzeka on o niezdolności do pracy ogółem. Zatem, pracownik, który otrzymał negatywną opinię o zdolności do pracy na określonym stanowisku, może przez pracodawcę zostać skierowany na inne stanowisko – jeżeli nie jest to sprzeczne z opinią lekarza medycyny pracy. Reguluje to rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. 

Co z wynagrodzeniem zwolnionego od pracy?

Kodeks pracy nie przewiduje szczególnych regulacji dotyczących prawa do wynagrodzenia dla pracownika, który wskutek orzeczenia lekarskiego utracił zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy. Zastosowanie ma tutaj ogólna zasada zawarta w art. 80 kp – wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia tylko w przypadku, gdy przepisy prawa tak stanowią.

W opiniach pojawia się dopuszczalność wypłaty pracownikowi tzw. wynagrodzenia przestojowego. Jak jednak wskazuje resort pracy – takie działanie jest niezgodne z zapisami art. 81 kp, – przepis bowiem wiąże prawo do zapłaty z faktem pozostawania pracownika w gotowości do wykonywania pracy, który doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy. Taka gotowość nie ma miejsca, gdy z uwagi na stwierdzone przez lekarza medycyny pracy przeciwwskazania, pracownik został uznany za niezdolnego do świadczenia dotychczasowej pracy.

Utrata zdolności do pracy przyczyną rozwiązania umowy o pracę?

Pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, w przypadku, gdy ten nie uzyskał od lekarza medycyny pracy orzeczenia zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. 

W zakładzie pracy, gdzie działają związki zawodowe, zamiar wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi, który otrzymał opinię o niezdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, gdy została określona – musi zostać skonsultowany z reprezentującą go organizacją związkową.

W przypadku długiej nieobecności pracownika w pracy, art. 53 Kodeksu pracy daje pracodawcy możliwość rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracodawca może zatem na mocy prawa rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia: 

jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

  • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, 
  • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Podsumowanie: Kodeks pracy nie reguluje w sposób wystarczający kwestii odnoszących się do pracownika, który został uznany za niezdolnego do wykonywania dotychczasowej pracy na podstawie orzeczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza medycyny pracy. Zatem powinno się stosować ogólne przepisy prawa pracy oraz orzecznictwo SN i wyjaśnienia ministerialne.

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Prawo
2 tys. zł dla jednoosobowych działalności gospodarczych. Premier Tusk ogłasza pomoc dla kupców z Marywilskiej 44
21 maja 2024

2 tys. zł dla jednoosobowych działalności gospodarczych oraz dofinansowanie części wynagrodzeń pracowników. "Od czwartku przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku pożaru hali targowej przy ul. Marywilskiej w Warszawie mogą się zgłaszać do ZUS o pomoc" - poinformował premier Donald Tusk. Jak dodał, w przygotowaniu są również m.in. zwolnienia podatkowe.

2519 zł dla osób niepełnosprawnych w 2025 roku? Jest plan nowego dodatku do renty socjalnej zamiast stałej podwyżki do minimalnego wynagrodzenia
21 maja 2024

Od marca 2024 r. trwają w Sejmie prace nad obywatelskim projektem nowelizacji ustawy o rencie socjalnej. Celem tej nowelizacji miało być stałe zwiększenie kwoty renty socjalnej z obecnych 1780,96 zł brutto do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 4242 zł brutto). Jednak 9 maja 2024 r. na posiedzeniu sejmowej podkomisji przyjęto poprawkę, zgodnie z którą uprawnionym do renty socjalnej będzie przysługiwał dodatek w kwocie stanowiącej różnicę między tym świadczeniem a wysokością minimalnego wynagrodzenia. Zmiany mają obowiązywać dopiero od 2025 roku.

Wybory do europarlamentu w 2024 r. Jak głosować?
21 maja 2024

Wybory do europarlamentu zbliżają się wielkimi krokami. Kto może głosować w kraju? Jak można oddać swój głos poza miejscem zamieszkania? Co z osobami niepełnosprawnymi? O jakich terminach warto pamiętać? Odpowiadamy!

Nowe zasady funkcjonowania szkół i nowe formy kształcenia? W Dzienniku Ustaw opublikowano jednolity tekst ustawy – Prawo oświatowe
21 maja 2024

W Dzienniku Ustaw ukazał się jednolity tekst ustawy  – Prawo oświatowe. Jakie zmiany przepisów obejmuje?

Wypłata dodatków dla pracowników pomocy społecznej i rodzin zastępczych już możliwa. W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację ustawy
21 maja 2024

Wypłata dodatków dla pracowników pomocy społecznej i rodzin zastępczych już możliwa. W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację ustawy, na podstawie której będzie można wypłacić dodatki m.in. pracownikom pomocy społecznej i żłobków oraz zawodowym rodzinom zastępczym.

Będzie obligatoryjna coroczna aktualizacja kryteriów dochodowych uprawniających do otrzymania pomocy społecznej
21 maja 2024

Będzie obligatoryjna coroczna aktualizacja kryteriów dochodowych uprawniających do otrzymania pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiada kompleksową reformą systemu pomocy społecznej.

1500 zł – takie wsparcie dla ucznia w roku szkolnym 2024/2025. O złożeniu wniosku muszą pamiętać rodzice. Ale kiedy to zrobić?
21 maja 2024

1500 zł – to wsparcie dla ucznia w roku szkolnym 2024/2025. O złożeniu wniosków muszą jednak pamiętać rodzice. Kiedy to zrobić, by otrzymać pieniądze jeszcze w wakacje?

Abonament RTV 2025 – ile wynosi. Jakie zniżki za zapłatę z góry za cały rok?
21 maja 2024

W 2025 roku będą obowiązywać takie same stawki abonamentu RTV jak w 2024 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 13 maja 2024 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2025 r. 

Czy pokrzywdzony musi bać się groźby, by jej sprawca został ukarany?
21 maja 2024

Groźba nie jest niczym przyjemnym. Wiele osób może odczuwać poważne obawy, a co za tym idzie także emocjonalno–psychiczne cierpienia utrudniające normalne, codzienne funkcjonowanie. Tymczasem są też ludzie bardzo odporni psychicznie na tyle, że w przypadku stosowania wobec nich gróźb, często mogą nie odczuwać ani żadnych obaw ani emocji.

Sanatorium na koszt ZUS 2024 - choroby układu oddechowego. Astma, mukowiscydoza, następstwa przebytego COVID-19 i inne. Jak uzyskać skierowanie?
21 maja 2024

ZUS informuje, że cały czas można skorzystać z rehabilitacji leczniczej w sanatorium na koszt Zakładu. Dotyczy to różnych schorzeń - także układu oddechowego. Tylko w zeszłym roku skierowanych zostało na rehabilitację lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS ponad 50,8 tys. osób w całej Polsce. Ponad tysiąc osób z całego kraju odbyło leczenie z powodu schorzeń układu oddechowego. Do dolegliwości tych należą m.in. mukowiscydoza, przewlekła choroba płuc, astma oskrzelowa, nadciśnienie płucne czy następstwa przebytego COVID-19.

pokaż więcej
Proszę czekać...