Czasem pracy jest nie tylko czas, w którym pracownik rzeczywiście pracuje, ale także czas, w którym jest gotowy do świadczenia pracy, a pracy nie wykonuje nie ze swojej winy. Dlatego do czasu pracy zaliczamy:
- czas przestoju,
- przerw w pracy
- czas nauki
- czas szkolenia bhp
Do czasu pracy nie zaliczamy dyżuru, jeśli w trakcie jego pracownik nie wykonywał pracy.
Normy czasu pracy
Normy czasu pracy określają maksymalną liczbę godzin, jaką pracownik może przepracować zgodnie z obowiązującymi go przepisami prawa pracy.
Rodzaje norm
Obecnie w kodeksie pracy występują następujące normy czasu pracy:
- dobowa, która nie powinna przekraczać 8 godzin,
- średniotygodniowa, która nie powinna przekraczać w przyjętym okresie rozliczeniowym 40 godzin,
- łączna tygodniowa, obejmująca pracę w normalnym czasie pracy i w godzinach nadliczbowych, która przeciętnie w tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym nie powinna przekraczać 48 godzin.
Dobowa norma czasu pracy w określonych sytuacjach może być krótsza niż 8 godzin. Dotyczy to np. pracowników niepełnosprawnych, zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Dla takich pracowników dobowa norma czasu pracy wynosi 7 godzin.
Prawo do odpoczynku
Każdy pracownik ma prawo do co najmniej: 11-godzinnego, nieprzerwanego, dobowego okresu odpoczynku i 35-godzinnego, nieprzerwanego, tygodniowego okresu odpoczynku.
Wymiar czasu pracy
Jest to liczba godzin, jaką pracownik powinien przepracować w danym okresie rozliczeniowym w normalnym czasie pracy, a więc uwzględniając normy czasu pracy (dobową i średniotygodniową) obowiązujące danego pracownika.