Zgodnie z ar. 155 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego opiekun zobowiązany jest do sprawowania pieczy nad osobą i majątkiem osoby znajdującej się pod jego opieką. Jednakże wszelkie działania opiekuna pozostają pod nadzorem sądu opiekuńczego. Wobec tego, opiekun zajmuje się bieżącymi sprawami osoby podlegającej jego opiece. Istotne jest, że do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej. Można zatem wnioskować, iż pracujący opiekun, podobnie jak rodzic ma prawo do dwóch dni wolnego w ciągu roku kalendarzowego na opiekę nad dzieckiem do lat 14.
Prawo do dwóch dni wolnego
Art. 188 kodeksu pracy wskazuje, że pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 14 przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Ustawodawca nie precyzuje osoby jako rodzica, a jedynie jako osobę wychowująca dziecko. Wobec tego przepis ten znajduje zastosowanie również w stosunku do osoby opiekuna prawnego. Co ważne, uprawnienie do dwóch dni wolnych na opiekę nad dzieckiem przysługuje zarówno kobiecie, jak również mężczyźnie niezależnie od liczby dzieci pozostających na wychowaniu.
Ważne jest, aby pracownik, który ubiega się o przyznanie takiego rodzaju zwolnienia złożył stosowne oświadczenie. Podstawę do żądania zwolnienia stanowi informacja o stanie rodzinnym pracownika, zawarte w kwestionariuszu osobistym.
Zobacz również: Urlop rodzicielski - terminy
Prawo do zwolnienia na dwa dni pracownik nabywa z dniem podjęcia pracy. Jeżeli jednak zatrudnieni są obydwoje opiekunowie to takie uprawnienie może wykorzystać wyłącznie jedno z nich. Pracownik może skorzystać ze zwolnienia jednorazowo bądź dwukrotnie po jednym dniu po złożeniu stosownego wniosku o przyznanie urlopu.
Przysługujące pracownikowi – opiekunowi lub rodzicowi niewykorzystane dwa dni wolnego na opiekę nie mogą zostać wykorzystane w następnym roku oraz nie przysługuje z tego tytułu żaden ekwiwalent.
Istotne jest, że zwolnienie przysługuje opiekunowi dziecka do lat 14 wobec czego, jeżeli dziecko 14 sierpnia kończy 14 lat, a pracownik złoży wniosek o udzielenie dwóch wolnych dni na 15 i 16 sierpnia, wówczas pracodawca odmówi udzielenia urlopu. Natomiast nieudzielenie przez pracodawcę wolnych dni na prawidłowo złożony wniosek pracownika stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Istotne jest, iż za cały czas pozostawania na zwolnieniu pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia.
Zobacz też: Naruszenie dóbr osobistych pracownika