Świadczenie urlopowe nie jest wypłacane wszystkim pracownikom. Dla wielu stanowi jednak zachętę do nieprzerwanego wykorzystania 14 dni kalendarzowych na wypoczynek. Czy przepisy powinny być bardziej elastyczne? Czym świadczenie urlopowe różni się od tzw. wczasów pod gruszą?
- Czym jest świadczenie urlopowe i kto je wypłaca?
- Dodatkowe wynagrodzenie a 14-dniowy urlop
- Jest pomysł na uelastycznienie świadczeń urlopowych
- Ile wynosi świadczenie urlopowe w 2025 roku?
- Dla kogo tzw. wczasy pod gruszą w 2025 r.?
Czym jest świadczenie urlopowe i kto je wypłaca?
Świadczenie urlopowe zostało określone w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Mimo to nie stosuje się do niego kryteriów socjalnych. Warunkiem uzyskania świadczenia urlopowego jest wykorzystanie przez pracownika w danym roku kalendarzowym urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni. Jest to zatem jedna z głównych różnic pomiędzy świadczeniem urlopowym a tzw. wczasami pod gruszą.
Na wypłatę świadczenia urlopowego może zdecydować się pracodawca, który nie tworzy funduszu socjalnego. Są to pracodawcy spoza sfery budżetowej, zatrudniający mniej niż 50, ale co najmniej 20 pracowników. Taki pracodawca może wybrać czy tworzy Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, czy wypłaca świadczenie urlopowe (w określonych przypadkach może zrezygnować z obu opcji).
Dodatkowe wynagrodzenie a 14-dniowy urlop
Jeśli pracodawca podjął decyzję o wypłacie świadczeń urlopowych, to przekaże je każdemu pracownikowi raz w roku.
Świadczenie urlopowe przysługuje pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie takiego urlopu.
Jest pomysł na uelastycznienie świadczeń urlopowych
„Współczesne badania z zakresu psychologii pracy i zarządzania wskazują, że elastyczne podejście do planowania urlopów, dostosowane do indywidualnych potrzeb pracowników, sprzyja ich efektywności i dobrostanowi. Tymczasem obecne przepisy mogą ograniczać tę elastyczność, wymagając od pracowników wykorzystania nieprzerwanego urlopu trwającego co najmniej 14 dni kalendarzowych jako warunku otrzymania świadczenia urlopowego” – pisze poseł Krzysztof Piątkowski w swojej interpelacji, która na początku maja została skierowana do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zdaniem posła, obecne rozwiązania mogą zniechęcać pracowników do planowania urlopu zgodnie z ich realnymi potrzebami regeneracyjnymi. Możliwe jest też wykluczenie z tego świadczenia pracowników, którzy np. z powodów rodzinnych na dłuższą nieobecność nie mogą sobie pozwolić.
Czy będzie możliwe uzyskanie prawa do świadczenia urlopowego również w sytuacji, gdy pracownik urlop wykorzysta w częściach, a nie w formie nieprzerwanego 14-dniowego wypoczynku? W tym momencie nie znamy jeszcze odpowiedzi resortu pracy.
Ile wynosi świadczenie urlopowe w 2025 roku?
Świadczenie urlopowe dla pracownika zatrudnionego na pełen etat wynosi w 2025 r. maksymalnie 2723,40 zł. Pracownik wykonujący pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze powinien otrzymać 3631,20 zł (maksymalna kwota dla całego etatu). W pierwszym roku nauki świadczenie urlopowe dla pracownika młodocianego wynosi aktualnie 363,12 zł (w kolejnych latach maksymalne kwoty są wyższe).
Świadczenie urlopowe jest opodatkowane, a do wysokości odpisu podstawowego – nieoskładkowane.
Dla kogo tzw. wczasy pod gruszą w 2025 r.?
Warto pamiętać, iż wielu pracodawców udziela dofinansowania pracownikom do wypoczynku ze środków ZFŚS („wczasy pod gruszą”). Taki fundusz tworzą pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, tworzą fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej. Bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników ZFŚS musi być utworzony w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych.
Zasady i warunki skorzystania ze świadczeń socjalnych pracodawca określa w regulaminie funduszu. Nie ma tu ustawowego wymogu wykorzystania przez pracownika nieprzerwanie 14 dni kalendarzowych urlopu. Muszą to być jednak kryteria socjalne. Zgodnie z przepisami, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Takie uregulowanie sprawia, że również kwoty przyznawanych dopłat są zróżnicowane.
Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 288)