Oczywiście nic nie zastąpi zdrowego rozsądku i analizy organoleptycznej wody, do której zamierzamy wskoczyć.
Ale przed wyjazdem na urlop możemy sprawdzić czystość wody w kąpielisku tylko „na odległość” analizując dostępne źródła informacji.
Aktualne informacje o czystych kąpieliskach w Polsce i UE 2012
PIS sprawdza kąpieliska w Polsce
Miarodajnym źródłem czystości polskich kąpielisk są badania Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS). Inspektorzy szesnastu Wojewódzkich Stacji Sanitarno – Epidemiologicznych co tydzień sprawdzają stan kąpielisk na swoim terenie.
Orzeczenia państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych w zakresie przydatności wody do kąpieli w kąpieliskach są wydawane są na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (Dz. U. z dnia 5 listopada 2002 r.).
Informacje o czystości kąpielisk w Polsce (co tydzień aktualizowane) można znaleźć na stronie www.pis.gov.pl .
Władze lokalne odpowiadają za czystość i utrzymanie kąpielisk w należytym stanie oraz zapewnienie ich dostępności dla ludności (w tym za wykonywanie niezbędnych zabezpieczeń). Natomiast inspektorzy PIS mają obowiązek nadzoru i kontroli, czy jakość wody w kąpielisku nie stwarza zagrożenia epidemiologicznego oraz czy stan sanitarno - techniczny całego obiektu spełnia podstawowe wymagania higieniczne.
Kąpieliska nie spełniające powyższych wymagań są w razie potrzeby wyłączane z eksploatacji w oparciu o postępowanie administracyjne, zgodnie z Kodeksem Postępowania Administracyjnego.
Badania wody w kąpieliskach prowadzone przez inspekcję sanitarną dotyczą czynników:
- mikrobiologicznych (określenie bakterii grupy coli, paciorkowców i pałeczek Salmonella) i
- fizykochemicznych (obecność fosforanów, związków azotu, substancji powierzchniowo czynnych),
a przypadku pogorszenia jakości wody mogą objąć również obecność enterowirusów, cyjanków i metali ciężkich.
W Europie czuwa EEA
Wybierając się do innych krajów europejskich najlepiej sprawdzić dane publikowane przez Europejską Agencję Środowiska (EEA).
Można to zrobić na stronie (anglojęzycznej) z interaktywną tabelą w której ujęte są wszystkie kąpieliska we wszystkich krajach UE – nawet w śródlądowych takich jak Czechy, Słowacja, czy Węgry (dane do 2008 roku włącznie).
Stan kąpieliska jest oceniany w tej tabeli następującymi kolorami:
Kolor niebieski (Exellent) – stan kąpieliska zgodny z najwyższymi normami
Kolor zielony (Good) – stan kąpieliska zgodny z podstawowymi normami
Kolor czerwony (Poor) – stan kąpieliska niezgodny z podstawowymi normami
Kolor szary – kąpielisko zamknięte lub nieczynne w danym sezonie
Kolor pomarańczowy – stan kąpieliska nie został wystarczająco zbadany dla dokonania oceny
Kolor żółty – stan kąpieliska nie został zbadany
Można też obejrzeć dane dotyczące czystości kąpielisk w Europie na interaktywnej mapce Water watch również na stronach EEA .
Mapka ta zawiera oceny kąpielisk wg rankingu EEA, a także oceny użytkowników tych kąpielisk.
Najczystszą wodę znajdziemy w kąpieliskach na Cyprze (98,2 proc.), w Grecji (97,7 proc.), we Francji (96,3 proc.) i na Malcie (94,3 proc.). W pięciu krajach objętych badaniem czystą wodę znajdziemy w ponad 80 proc. kąpielisk. Są to Włochy, Finlandia, Szwecja, Portugalia i Niemcy.
Generalnie corocznego sprawozdania Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska dotyczącego jakości wody w kąpieliskach, znaczna większość kąpielisk na terenie Unii Europejskiej spełniała w 2008 r. unijne normy w zakresie higieny. W sezonie kąpielowym 2008 około 96 % nadmorskich terenów kąpielowych i 92 % kąpielisk nad jeziorami i rzekami spełniało minimalne normy.
W 2008 r. liczba monitorowanych kąpielisk wzrosła o 75. Spośród 21 400 kąpielisk monitorowanych w całej Unii Europejskiej w 2008 r. dwie trzecie znajduje się na terenach nadmorskich, a pozostałe nad rzekami i jeziorami. Najwięcej kąpielisk nadmorskich znajduje się we Włoszech, w Grecji, we Francji, w Hiszpanii i w Danii, zaś największa liczba kąpielisk śródlądowych położona jest w Niemczech i we Francji.
Tereny kąpielowe to obszary, gdzie kąpiel jest wyraźnie dozwolona lub gdzie kąpiel jest tradycyjnie praktykowana przez dużą liczbę kąpiących się i nie jest zabroniona.
W celu określenia ich jakości woda pochodząca z kąpieliska jest badana pod względem zgodności z szeregiem wskaźników fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych, dla których Dyrektywa 76/160/EWG dotycząca jakości wody w kąpieliskach ustanawia wartości obowiązkowe. Państwa członkowskie muszą przestrzegać wartości obowiązkowych, ale mogą przyjąć bardziej surowe normy i niewiążące wartości zalecane.
W 2006 r. weszła w życie Dyrektywa 2006/7/WE dotycząca zarządzania jakością wody w kąpieliskach, w której uaktualniono wskaźniki i przepisy dotyczące monitorowania zgodnie z najnowszym stanem wiedzy naukowej. W nowej dyrektywie położono większy nacisk na potrzebę informowania społeczeństwa o jakości wody w kąpieliskach. Państwa członkowskie mają czas na pełne wdrożenie dyrektywy do 2015 r., ale dwanaście państw członkowskich (Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Niemcy, Słowacja, Szwecja i Węgry) już w sezonie kąpielowym w 2008 r. monitorowało jakość wody w kąpieliskach zgodnie ze wskaźnikami zawartymi w nowej dyrektywie.
Źródła:
Komisja Europejska
Europejska Agencja Środowiska
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Paweł Huczko