Upadłość konsumencka – czy utracisz prawo do mieszkania

Katarzyna Goździkowska
rozwiń więcej
Instytucja upadłości miała w założeniu przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu zadłużonych i ułatwić im spłatę należnych zaległości. / inforCMS
Upadłość konsumencka to szansa dla dłużnika – od marca osoby fizyczne mogą składać wniosek o ogłoszenie upadłości do sądów rejonowych. Instytucja upadłości miała w założeniu przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu zadłużonych i ułatwić im spłatę należnych zaległości. Na jej wprowadzenie czekano od dawna, sam kształt regulacji wzbudził parę kontrowersji.

Kowalski, który zalega z opłatami za prąd, nie spłaca kredytów bankowych może uwolnić się od spirali długów składając do sądu rejonowego wniosek o ogłoszenie upadłości. Instytucja dostępna do tej pory jedynie dla przedsiębiorców ma pomóc każdemu zjadaczowi chleba na udźwignięcie ciężaru długów.

Korzyści z upadłości konsumenckiej

Najbardziej do korzystania z upadłości przyciąga możliwość umorzenia niektórych długów. Poza tym sąd może zezwolić, żeby likwidację masy upadłości prowadził upadły pod nadzorem syndyka.

W tym celu niewypłacalny dłużnik musi złożyć wniosek o upadłość w sądzie. Sąd sporządzi plan podziału i likwiduje majątek dłużnika. Likwidacja polega najczęściej na wyprzedaży składników majątku dłużnika i przeznaczaniu kwot uzyskanych w ten sposób na rzecz zaległości. 

Sąd następnie sporządza plan spłat pozostałych długów w okresie do 5 lat. Po 5 latach pozostałe nieuregulowane długi są umarzane. W ciągu tych pięciu lat dłużnik składa coroczne sprawozdania z wykonania planu spłat. W razie czasowej przeszkody istnieje możliwość modyfikacji planu spłaty a nawet przedłużeniu okresu spłaty, ale nie więcej niż o dwa lata. 

Dopiero gdy dłużnik nie będzie postępować zgodnie z planem albo zaciągnie kolejne zobowiązania, postępowanie upadłościowe zostanie umorzone a długi egzekwowane według ogólnych zasad.

Zeszłoroczne przeforsowanie projektu wzbudziło zainteresowanie i spore oczekiwania społeczne. Jak się okazało w praktyce, nie taka upadłość dostępna, jakby wynikało z zapowiedzi.

Spirala lekkomyślnie zaciągniętych długów? Syndyk nie pomoże

Po pierwsze dłużnik, który chce z niej skorzystać musi wykazać, że niewypłacalność powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności np. choroby, ciężkiej sytuacji rodzinnej, niezawinionej utraty pracy może zgłosić wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego obejmującego jej majątek.

Jak spłacać gdy nie ma przychodów?

Po drugie w czasie realizowania planu spłaty, czyli w trakcie 5 lat nie można podejmować tzw. czynności przekraczających zwykły zarząd. Tym samym nie można zaciągać żadnych nowych zobowiązań o większej wartości. 

Znaczy to de facto tyle co powstrzymanie dłużnika od inwestycji i zakładania działalności gospodarczej. Na te potrzeba dużych środków, bez dostępu do kredytów bankowych trudno ruszyć z jakimkolwiek biznesem, który generowałby kwoty potrzebne na spłatę.

Poza tym ogłoszenie upadłości przez dłużnika zostanie wpisane na listę BIK (Biuro Informacji Kredytowej) – ta powszechnie dostępna informacja jest wykreślana dopiero po 15 latach, co sprowadza się do całkowitej utraty zdolności kredytowej.

Upadłość konsumencka = utrata mieszkania

Osoba zgłaszająca upadłość konsumencką traci prawo do mieszkania, którego jest właścicielem.

Jeśli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, syndyk sprzeda go w drodze licytacji a z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę przeznaczoną na wynajem mieszkania za okres dwunastu miesięcy.

Idą zmiany?

Komisja Przyjazne Państwo zaproponowała zmiany – najważniejsza z nic dotyczy podziału upadłych na dwie kategorie – dłużników, którzy popadli w tarapaty finansowe bez własnej winy i tych, których niewypłacalności nie da się usprawiedliwić wyjątkowymi okolicznościami.

Upadły nie musi stracić mieszkania

Projekt umożliwia tym starannym dłużnikom dotkniętym przez ciężkie przypadki losowe przeprowadzenie postępowania upadłościowego według samodzielnie ustalonego planu, który nie włączy mieszkania do masy upadłości. Dzięki temu konsument zachowa swój dorobek życia. 

Dopiero niezrealizowanie tego planu upoważni syndyka do licytacji składników majątku konsumenta, w tym jego mieszkania.

Dłużnik miałby 14 dni na opracowanie planu spłaty wierzycieli wykonalnego w ciągu (tak jak dotychczas) 5 lat.

Taka ochrona mieszkania przysługuje tylko takiemu konsumentowi, który wcześniej nie korzystał z postępowania upadłościowego, w którym:

  •  umorzono przynajmniej część jego zobowiązań
  • zawarto układ bądź prowadzono posterowanie upadłościowe, w którym nie zaspokojono wszystkich wierzycieli

a dłużnik po zakończeniu lub umorzeniu postępowania zobowiązań nie wykonał.

Upadłość dla każdego dłużnika, ochrona prawa do mieszkania tylko dla niektórych

Jeśli projekt wejdzie w życie, znacznie rozszerzy grupę podmiotów uprawnionych do wszczęcia postępowania. Każdy dłużnik może złożyć taki wniosek, natomiast postanowienie o ogłoszenie upadłości będzie się wiązać od razu z likwidacją całego majątku upadłego, w tym mieszkania.

Wszystko o kredycie konsumenckim znajdziesz w dziale mojafirma.infor.pl/kredyty/kredyt-konsumencki

Zadaj pytanie: Forum

Prawo
Czy zachowek po rodzicach przepada?
20 maja 2025

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?
20 maja 2025

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim
20 maja 2025

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]
20 maja 2025

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek
20 maja 2025

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]
20 maja 2025

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm
20 maja 2025

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?
20 maja 2025

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?
20 maja 2025

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

Resort zdrowia: kamery w gabinetach lekarskich, przebieralniach, na sali operacyjnej - nawet bez zgody pacjenta
20 maja 2025

Przepisy dotyczące monitoringu w placówkach medycznych wywołały gorącą dyskusję, która wciąż trwa, ponieważ wciąż Rzecznik Praw Obywatelskich broni praw pacjentów, a Ministerstwo Zdrowia powołuje się na konieczność ich bezpieczeństwa i nie chce zmian. Z jednej strony celem przepisów jest rzeczywiście zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, a z drugiej – pojawiają się poważne obawy o naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Ten problem wraca, szczególnie mając na uwadze ostatnie okoliczności i śmierć lekarza w jednym z krakowskich szpitali, po ataku pacjenta.

pokaż więcej
Proszę czekać...