Co to jest zdolność prawna-czy można ją utracić lub się jej zrzec?

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków w stosunkach cywilno-prawnych
Kodeks cywilny nie zawiera ustawowej definicji zdolności prawnej. Definicji, którymi posługuje się doktryna prawnicza jest kilka.

Zdolność prawna

Najkrócej można powiedzieć, że zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków w stosunkach cywilno-prawnych. Zdolność prawna w orzecznictwie Sądu Najwyższego - to kategoria prawa materialnego odpowiadająca, ogólnie rzecz ujmując, zdolności sądowej w postępowaniu cywilnym.

Nie są to wprawdzie pojęcia tożsame, niemniej jednak zachodzi między nimi ścisła współzależność (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały pełnego składu Izby Cywilnej z 14 grudnia 1990 r., III CZP 62/90).

Zobacz: Kodeks cywilny


Zdolność prawną ma każdy człowiek od chwili urodzenia aż do śmierci. Moment śmierci (śmierć w rozumieniu medycznym) powoduje ustanie zdolności prawnej. Zmarły nie może być bowiem podmiotem ani przedmiotem stosunków cywilnych. Z chwilą śmierci człowiek w rozumieniu prawa cywilnego postrzegany jest jako rzecz (zwłoki).

Zdolność prawna jest atrybutem niezbywalnym. Nie można z niej zrezygnować ani jej utracić w inny sposób niż przez śmierć. Nie podlega ona również ograniczeniu. Zdolność prawna powstaje i wygasa zawsze z mocy samego prawa.

Prawo
Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Bezrobotni rozczarowani: Chcemy ubezpieczenia zdrowotnego (autonomicznego) bez rejestracji w PUP
27 kwi 2024

Wynika to z pominięcia w projekcie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia możliwości dania bezrobotnym ubezpieczenia zdrowotnego bez rejestracji w urzędzie pracy. Można to było rozwiązać bardzo prosto wprowadzając zasadę, że ubezpieczenie zdrowotne przysługuje np. przez rok od utraty pracy. 

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Google schowa nasz adres IP. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
26 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

3 milionom Polaków grozi grzywna 5000 zł. Sprawdź, co zrobić, aby uniknąć kary
26 kwi 2024

W bieżącym roku ponad trzy miliony Polaków staną przed koniecznością uzyskania nowego dowodu osobistego. Liczba dokumentów, które utracą ważność, przekracza dwa miliony. Pozostałe przypadki to osoby, które osiągną pełnoletność, zmienią nazwisko lub zgubią dokument. Czy Twój dowód jest wciąż ważny? Sprawdź to już teraz!

Kiedy można stracić prawo do zasiłku chorobowego?
26 kwi 2024

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

Bon senioralny - dla kogo 2150,00 zł miesięcznie? Na jakie usługi dla seniora?
27 kwi 2024

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Tymczasowe aresztowanie. Czy na pewno tymczasowe?
26 kwi 2024

Pozbawienie wolności, umieszczenie kogoś w więzieniu jest naturalną karą za popełnienie ciężkiego przestępstwa. Realizuje ono wiele funkcji, między innymi daje poczucie sprawiedliwości. Jest to jednak czynione po przeprowadzeniu stosownego postępowania oraz skazaniu. Tymczasem  funkcjonuje też środek zapobiegawczy, który może odizolować od świata oskarżonego, podejrzanego, czyli osobę, co do której dopiero toczy się postępowanie karne i nie wiadomo jeszcze czy zasługuje ona na jakąkolwiek karę. 

PFRON: Stawka w programie "Rehabilitacja 25 plus” wynosi 3200 zł miesięcznie. Wnioski tylko do 7 czerwca 2024 r.
26 kwi 2024

PFRON przyjmuje wnioski do programu "Rehabilitacja 25 plus” (od 29 kwietnia 2024 r.)

pokaż więcej
Proszę czekać...