Prawa seniora w sądzie i urzędzie

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Osoby niepełnosprawne mogą ustanowić kuratora do prowadzenia swoich spraw./Fot. Shutterstock / fot. Shutterstock
Często zdarza się, iż osoby starsze mają trudności w załatwieniu spraw w sądach czy urzędach. Problemy te mogą wynikać z niepełnosprawności, nieznajomości obowiązujących przepisów czy nieumiejętności posługiwania się nowymi rozwiązaniami technologicznymi. Przepisy prawa przewidują jednak wiele ułatwień dla seniorów.

Pełnomocnik

O pełnomocniku warto pomyśleć, jeżeli chcemy, by ktoś załatwił daną sprawę w naszym imieniu. W praktyce mogą to być różnorodne czynności na przykład załatwianie spraw emerytalno-rentowych, świadczeń z pomocy społecznej czy występowanie przed sądami.

W sądzie w sprawach cywilnych pełnomocnikiem może być nie tylko adwokat lub radca prawny, ale również osoby najbliższe seniorowi tj. małżonek, rodzeństwo, dzieci, wnuki, rodzice.

Polecamy: Emerytury - zmiany 2019 (PDF)

Szersze możliwości powołania pełnomocnika przewiduje procedura administracyjna, która obowiązuje, gdy załatwiamy sprawy urzędowe. Tutaj pełnomocnikiem może być osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnik nie musi zatem należeć do rodziny tak jak w postępowaniu cywilnym, może nim być na przykład zaufany znajomy albo ktoś z rodziny małżonka.

Osoby niepełnosprawne mogą ustanowić kuratora do prowadzenia swoich spraw. Zakres uprawnień oraz obowiązków kuratora określa sąd opiekuńczy.

Przesłuchanie świadka w miejscu zamieszkania

Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego przesłuchanie osób dotkniętych chorobą lub kalectwem odbywa się w miejscu, gdzie przebywają, jeżeli nie mogą go opuścić.

Od 7 listopada 2019 r. będą obowiązywały nowe przepisy, zgodnie z którymi świadka, który nie może się stawić na wezwanie z powodu choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się usunąć przeszkody, przesłuchuje się w miejscu jego pobytu.

Senior w lokalu wyborczym

Istotne ułatwienia dla osób starszych oraz niepełnosprawnych przewidują przepisy Kodeksu wyborczego. Ukończenie 75. roku życia uprawnia wyborcę do głosowania przez pełnomocnika. Prawo to przysługuje również osobom niepełnosprawnym, które mogą także zdecydować się na głosowanie korespondencyjne. Należy również pamiętać, iż osoba niepełnosprawna w lokalu wyborczym może korzystać z pomocy innej osoby, nawet niepełnoletniej.

Pomoc społeczna dla seniora

Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane są na wniosek. Przepisy ustawy o pomocy społecznej nie precyzują jednak w jakiej formie taki wniosek powinien zostać złożony. Przyjmuje się zatem, iż prawidłowo złożony wniosek może mieć nie tylko formę pisemną, ale również ustną. Senior może zatem zawnioskować o pomoc telefonicznie. Świadczenia przyznawane są po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego.

Bezpłatna pomoc prawna

Nieodpłatne: pomoc prawna i poradnictwo obywatelskie przysługują osobom, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Bezpłatna pomoc prawna obejmuje m.in. sporządzenie pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Polecamy serwis: Prawa seniora

Prawo
Ważny wyrok w sprawie organizacji koncertu WOŚP, podczas którego zamordowano Pawła Adamowicza
29 kwi 2024

W styczniu 2019 roku doszło do tragicznego zabójstwa prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Organizatorzy tej imprezy, razem z policjantami i urzędnikami, stanęli przed sądem. Ostatecznie, prawomocnie uniewinniono organizatorów WOŚP, w tym obecną ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego, Agnieszkę Buczyńską, dwóch policjantów oraz urzędnika Zarządu Dróg i Zieleni. Jednak szef firmy ochroniarskiej został skazany, a wyrok wobec kierownika ochrony uchylono z powodu braku obrońcy podczas jednej z rozpraw.

Majówkowa noc w lesie. Czy to legalne?
29 kwi 2024

Tegoroczna majówka jest wyjątkowo długa i… wyjątkowo ciepła. To może być pierwsza dobra okazja do przenocowania na zewnątrz, czyli na przykład w lesie. A czy to jest w ogóle legalne? Sprawdzamy.

Boże Ciało w 2024 roku. Kiedy wypada i czy jest dniem wolnym od pracy?
29 kwi 2024

Boże Ciało już niebawem. W 2024 r. święto to wypada dość nietypowo. Czy uda się zorganizować tzw. długi weekend? Co z zakupami?

Dokument potwierdzający tożsamość Ukraińca - zmiany w ustawie pomocowej
29 kwi 2024

Dokumentem potwierdzającym tożsamość Ukraińca ma być okazanie ważnego dokumentu podróży. RPO ma wiele wątpliwości co do zamian w ustawie pomocowej dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce.

1000 zł świadczenia na dziecko już od 1 października 2024 r. Także dla pełnoletnich dzieci, które się uczą. Sprawdź zasady.
29 kwi 2024

Rodzice mają powody do radości – po raz pierwszy od 2008 r. wzrośnie wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Podstawowe kryteria, które muszą być spełnione, by można było starać się o przyznanie tego świadczenia, to kryterium dochodowe i bezskuteczność egzekucji.

Rząd ma pomysł na niż demograficzny i puste szkoły? Przyjdą do nich wieczorami emeryci uczyć się i integrować?
29 kwi 2024

MEN: Projekt "Szkoły międzypokoleniowej", to otwarcie placówek na zajęcia z udziałem seniorów oraz integracja międzypokoleniowa.

Wieloletni plan finansowy państwa. Motorem wzrostu gospodarczego będzie konsumpcja i środki z KPO; powstanie Rada Fiskalna
29 kwi 2024

Wieloletni plan finansowy państwa będzie omawiany we wtorek 30 kwietnia przez Radę Ministrów. Motorem wzrostu gospodarczego ma być konsumpcja i środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). W wieloletnim planie finansowym zostaną przedstawione założenia dotyczące funkcjonowania niezależnej Rady Fiskalnej. W 2024 r. wzrost gospodarczy wyniesie 3,1 proc., a w roku 2025 przyspieszy do 3,7 proc. 

Rozporządzenie DORA od 2025 roku. Skala zmian podobna do RODO. Surowe kary dla firm za niedostosowanie
29 kwi 2024

Rozporządzenie DORA to wciąż dla wielu podmiotów finansowych oraz ich dostawców usług z sektora ICT pieśń przyszłości. Tymczasem zegar tyka i do stycznia 2025 r., kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać, zostało coraz mniej czasu. Te podmioty sektora finansowego, które nie będą zgodne z rozporządzeniem w godzinie zero, boleśnie odczują to m. in. w swoich bilansach. Właśnie opublikowano projekt dostosowujący polskie ustawy do nowego prawa, gdzie określono surowe kary za nieprzestrzeganie DORA. 

Kumulacja wypłat: bon energetyczny nakłada się na inne świadczenia. Będą pieniądze?
29 kwi 2024

Ministerstwo klimatu przeniosło do przepisów o bonie energetycznym znane wszystkim zasady z ustawy o dodatku osłonowym. Oznacza to konieczność rozpatrzenia przez gminy 3 - 4,5 mln wniosków o bon energetyczny (i sprawdzenie dochodów każdego wnioskodawcy. W taki sposób jak to znamy z dodatku osłonowego.

Jak błąd we wniosku 800 plus wpływa na termin 30 kwietnia? Masz jeszcze czas na poprawę
29 kwi 2024

Jak błąd we wniosku o 800 plus wpływa na termin złożenia wniosku? Czy złożenie wniosku z błędem do 30 kwietnia uznaje się za złożenie wniosku w terminie czy po terminie? Najczęstsze błędy są w numerze rachunku bankowego i peselu dziecka. Jest jeszcze czas na poprawę błędów. Sprawdź poprawność danych we wniosku na PUE ZUS.

pokaż więcej
Proszę czekać...