Sąd z urzędu orzeka o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania. Sąd może jednak wyjątkowo odstąpić od tego orzeczenia, wtedy, gdy rozwiedzeni małżonkowie sprzeciwiają się temu i sąd uzna, że nie narusza to interesów dzieci. Również sytuacja taka zachodzi, gdy małżonkowie nie zajmują wspólnie mieszkania, gdyż jedno z małżonków przebywa gdzie indziej i opuściło mieszkanie dobrowolnie (oczywiście nie chodzi o sytuacje, gdy nieobecność jednego z małżonków w mieszkaniu jest krótkotrwała, np. z powodu pobytu w szpitalu).
Prawomocne orzeczenie o sposobie korzystania z mieszkania rozwiedzionych małżonków podlega egzekucji w trybie Kodeksu postępowania cywilnego.
W wypadku nieorzekania o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania sąd w sentencji wyroku zamieszcza rozstrzygnięcie, że „nie orzeka o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania.”
Sposób korzystania z mieszkania a tytuł prawny
Orzeczenie o sposobie korzystania z mieszkania obejmuje każde mieszkanie, niezależnie od posiadanego tytułu prawnego. Może być to nawet mieszkanie należące wyłącznie do majątku osobistego jednego z małżonków. Tak więc, nie ma znaczenia w tym przypadku tytuł prawny, gdyż sąd i tak orzeknie o sposobie korzystania z mieszkania w sytuacji, gdy oboje rozwiedzeni małżonkowie w nim wspólnie zamieszkują.
Zobacz: Kiedy możliwy jest nierówny podział majątku wspólnego?
Ponoszenie kosztów związanych z mieszkaniem
Możliwe jest ustalenie udziału w ponoszeniu czynszu i innych świadczeń przez rozwiedzionych małżonków. Orzeczenie nie nadaje się do egzekucji. W przypadku jednak, gdy jeden z rozwiedzionych małżonków nie opłaca świadczeń, może mieć to odzwierciedlenie przy dokonywaniu rozliczeń w oddzielnym postępowaniu.
Sąd może orzec o sposobie korzystania z mieszkania w drodze zabezpieczenia, czyli ustalić zakres i sposób korzystania z mieszkania na czas procesu o rozwód.
Strona może zaskarżyć wyrok w części dotyczącej zakresu i sposobu korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania.
Sąd może orzec o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania także wówczas, gdy małżonek nie przebywa w nim przejściowo, a szczególnie, gdy nie rezygnując ze wspólnego mieszkania zmuszony był je opuścić na skutek, samowolnego, sprzecznego z prawem lub zasadami współżycia społecznego postępowania drugiego małżonka.
Zobacz serwis: Rozwody