Różnice między rozwodem kościelnym a rozwodem cywilnym

dr Michał Poczmański
Prawnik, adwokat kościelny specjalizujący się w procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa
rozwiń więcej
Postanowienia Konkordatu, ale także polskiego ustawodawstwa powodują, że system prawny Kościoła Katolickiego istnieje obok systemu państwowego.
W mojej praktyce często spotykam się z wątpliwością osób, które zgłaszają się do mnie po poradę jaka jest różnica pomiędzy stwierdzeniem nieważności małżeństwa, a rozwodem cywilnym. Osoby te mają wątpliwości, czy jest to w jakiś sposób powiązane, jaka jest kolejność takich procesów, czy załatwia się to w jednym procesie, czy można od razu w dwóch.

Konkordat – razem, a jednak osobno

W myśl artykułu 1 Konkordatu, który został podpisany pomiędzy Polską a Stolica Apostolską w 1993 roku „Rzeczpospolita Polska i Stolica Apostolska potwierdzają, że Państwo i Kościół katolicki są — każde w swej dziedzinie — niezależne i autonomiczne oraz zobowiązują się do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach i we współdziałaniu dla rozwoju człowieka i dobra wspólnego”. Jest to podstawa do tego, aby mogły być stworzone dwa odrębne i równoległe ustroje prawne (w tym oczywiście też sądowe).

Postanowienia Konkordatu, ale także polskiego ustawodawstwa powodują, że system prawny Kościoła Katolickiego istnieje obok systemu państwowego. Dlatego też chcąc zawrzeć małżeństwo, zawieramy je w dwóch niezależnych porządkach – świeckie przed Urzędnikiem Stanu Cywilnego, a kościelne przed uprawiona do tego osoba duchowną. Podobnie jest z rozwodem, który orzekany jest według prawa państwowego przed sądem cywilnym oraz z procesem o stwierdzeniem nieważności małżeństwa, które toczy się według Kodeksu Prawa Kanonicznego przed właściwymi Trybunałami Kościelnymi.

Zobacz również serwis: Sprawy rodzinne

Co do kolejności prowadzenia obydwu procesów to nie ma to zupełnie żadnego znaczenia. Jak już wcześniej napisałem, są to niezależne procedury w niezależnych porządkach prawnych, dlatego możemy najpierw rozpocząć proces cywilny, a dopiero potem wystąpić na drogę postępowania wg. prawa kanonicznego, albo zrobić to w odwrotnej kolejności. Co więcej, z mojego doświadczenia wynika, że najwięcej spraw jest rozpoznawanych przez obydwa sądy na raz, aby szybciej zakończyć obydwie procedury i zbytnio nie przeciągać tego wszystkiego, co jest z nimi związane.

Michał Poczmański
adwokat kościelny
Kancelaria Kanoniczna

https://www.kancelaria-kanoniczna.com/

Zobacz również serwis: Rozwody

Prawo
Niedziela handlowa - Polacy podzieleni ws. handlu w niedzielę. Jest projekt ustawy łagodzącej ograniczenie
28 kwi 2024

Dzisiaj, 28 kwietnia jest niedziela handlowa. Z przeprowadzonych badań wynika, że Polacy są mocno podzieleni w sprawie handlu w każdą niedzielę. Jest też projekt ustawy łagodzącej ograniczenie i dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu.

Służby mundurowe: Rząd nie przywrócił emerytur. Ale ustanowił pełnomocnika do Spraw Postępowań Administracyjnych
28 kwi 2024

Politycy, zwycięskiej w dniu 15 października 2023 r. koalicji, obiecali: „Przywrócimy emerytom mundurowym prawa nabyte – uprawnienia emerytalne odebrane im z naruszeniem powszechnych norm prawa.“ (konkret 77 w programie wyborczym KO). Obietnica ta na pewno nie zostanie zrealizowana przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Co potem?

Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnych bez rejestracji w PUP? Państwo woli przepłacać
28 kwi 2024

Od kilku lat jest zgłaszany postulat przyznania (na koszt państwa) ubezpieczenia zdrowotnego osobom bezrobotnym (na okres kilku miesięcy po jej utracie). Nie zostanie zrealizowany przez rząd w 2024 r. (i prawdopodobnie do końca bieżącej kadencji Sejmu).

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Nie będzie widać naszego adresu IP. Schowa go Google. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
28 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

3 milionom Polaków grozi grzywna 5000 zł. Sprawdź, co zrobić, aby uniknąć kary
26 kwi 2024

W bieżącym roku ponad trzy miliony Polaków staną przed koniecznością uzyskania nowego dowodu osobistego. Liczba dokumentów, które utracą ważność, przekracza dwa miliony. Pozostałe przypadki to osoby, które osiągną pełnoletność, zmienią nazwisko lub zgubią dokument. Czy Twój dowód jest wciąż ważny? Sprawdź to już teraz!

Kiedy można stracić prawo do zasiłku chorobowego?
26 kwi 2024

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

Bon senioralny - dla kogo 2150,00 zł miesięcznie? Na jakie usługi dla seniora?
27 kwi 2024

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Tymczasowe aresztowanie. Czy na pewno tymczasowe?
26 kwi 2024

Pozbawienie wolności, umieszczenie kogoś w więzieniu jest naturalną karą za popełnienie ciężkiego przestępstwa. Realizuje ono wiele funkcji, między innymi daje poczucie sprawiedliwości. Jest to jednak czynione po przeprowadzeniu stosownego postępowania oraz skazaniu. Tymczasem  funkcjonuje też środek zapobiegawczy, który może odizolować od świata oskarżonego, podejrzanego, czyli osobę, co do której dopiero toczy się postępowanie karne i nie wiadomo jeszcze czy zasługuje ona na jakąkolwiek karę. 

pokaż więcej
Proszę czekać...