Uważnienie zwykłe małżeństwa to czynność, na którą składają się dwa akty prawne tj. usunięcie przeszkody (przyczyny), która powodowała nieważność małżeństwa oraz ponownie wyrażenie zgody małżeńskiej.
1. Uważnienie małżeństwa z powodu przeszkody zrywającej następuje po ustaniu przeszkody lub po udzieleniu dyspensy oraz ponowienia zgody małżeńskiej, przez przynamniej jedną ze stron świadomą istnienia przeszkody.
2. Uważnienie małżeństwa nieważnego, z powodu braku zgody następuje po ponownym wyrażeniu zgody małżeńskiej, przez tą stronę, która jej nie wyraziła lub źle wyraziła, jeśli trwa zgody drugiej strony. Prawo Kanoniczne przewiduje, iż – jeśli braku zgody małżeńskiej nie można udowodnić - to wystarczy, aby strona, która jej nie wyraziła, uczyniła to prywatnie i tajnie. W przypadku, gdy można udowodnić brak zgody, do uważnienia konieczne jest ponownie wyrażenie zgody małżeńskiej z zachowaniem formy kanonicznej.
3. Uważnienie małżeństwa z powodu braku formy kanonicznej aby stało się ważne, powinno być ponownie zawarte według formy kanonicznej, z zachowaniem przepisu kan. 1127§2.
Skutek prawno-kanoniczny uważnienie małżeństwa następuje z chwilą ponownego wyrażenia zgody małżeńskiej.
Zobacz również: Jakie mogą być przyczyny stwierdzenia nieważności małżeństwa w Kościele?
Uzdrowienie związku
Inną czynnością prawną, za pomocą której może nastąpić uważnienie małżeństwa jest uważnienie nadzwyczajne tzw. uzdrowienie w związku. Uzdrowienie małżeństwa w związku jest uważnienie małżeństwa, bez konieczności ponawiania zgody małżeńskiej, dokonanym przez kompetentną władzę kościelną, zawierającym w sobie zarówno dyspensę od przeszkody(jeśli istniała), oraz dyspensę od formy kanonicznej, jeśli nie była zachowana, powoduje cofnięcie wstecz skutków prawnych.
Uzdrowienie w związku może nastąpić wówczas gdy:
– pierwotnie nie była wyrażona zgoda małżeńska, ale w międzyczasie została ona wyrażona;
- można dokonać uważnienia małżeństwa nieważnie zawartego na skutek przeszkody albo braku formy prawnej, jeśli by trwała zgoda małżeńska u obydwu stron (Kan. 1163 § 1).
Zobacz również serwis: Rozwód kościelny