„Czasami trzeba walczyć o winę, alimenty na siebie, negocjować warunki podziału majątku. Wtedy szybko nie znaczy dobrze” – podkreśla adwokat Karolina Jagiełło-Przychodzka.
Wioleta Matela-Marszałek, Infor.pl: Czy do rozwodu warto przygotować się z odpowiednim wyprzedzeniem?
Karolina Jagiełło-Przychodzka, adwokat: Rozwód jest zdecydowanie jedną z trudniejszych życiowych decyzji. Przed złożeniem pozwu ten z małżonków, który go składa powinien mieć plan, wizję tego, co chciałby osiągnąć w postępowaniu rozwodowym. Jeszcze przed wniesieniem pozwu należy się zastanowić, czy chcemy rozwodu z orzekaniem o winie czy bez orzekania o winie, kto ma sprawować bieżącą opiekę nad dziećmi, a może oboje małżonkowie powinni dzielić te obowiązki. Czy będą potrzebne alimenty, kto komu będzie je płacił i jak wysokie one będą. Jak będą wyglądały późniejsze kontakty każdego rodzica z dziećmi. Te kwestie nie są skomplikowane, jeżeli strony rozwodzą się zgodnie i umieją się porozumieć. Problemy natomiast zaczynają się, gdy strony mają odmienne poglądy co do przyczyny rozpadu pożycia małżeńskiego, opieki nad dziećmi czy kontaktów z nimi i alimentów. Dlatego też, aby zakończyć takie postępowanie zgodnie ze swoimi oczekiwaniami, ważne jest przygotowanie się do rozwodu. Zasadą w postepowaniu cywilnym jest to, że ten kto twierdzi, powinien udowodnić swoje twierdzenie. Przykładowo, jeżeli mamy podejrzenie zdrady należy to udowodnić. Jeżeli mąż jest alkoholikiem trzeba pokazać dowody na ten alkoholizm. Nie wystarczy samo twierdzenie o zaistnieniu jakiejś okoliczności, ale konieczne jest udowodnienie tego faktu. Dowody w postępowaniu rozwodowym muszą być zgromadzone w zakresie każdej istotnej kwestii – winy, przyznania władzy rodzicielskiej jednemu z małżonków, określenia wysokości alimentów, zakresu kontaktów itd.
Kiedy tak naprawdę możliwy jest rozwód bez orzekania o winie?
Sąd może orzec rozwód bez orzekania o winie wyłącznie wtedy, gdy obie strony procesu (małżonkowie) zgodnie o to wnoszą na podstawie art. 57 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W takim przypadku sąd bada wyłącznie, czy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżonków. Poza sferą zainteresowania sądu pozostaje, który z małżonków doprowadził do tego rozkładu. Jeżeli małżeństwo jest bezdzietne, to w zasadzie jedyna kwestia, którą bada sąd.
A czy szybki rozwód to w praktyce tańszy rozwód?
Szybko nie oznacza dobrze. Prawie każdemu zależy na szybkim rozwodzie. Często zdarza się jednak, że pozornie szybkie rozpoznanie naszej sprawy rozwodowej niesie za sobą nieprzemyślane, decyzje, które jak się później okazuje wymagają zmiany np. zbyt niskie alimenty, brak uregulowania kontaktów z dzieckiem, zgoda na pozostawienie drugiemu rodzicowi władzy rodzicielskiej. Ważne, aby dokładnie przeanalizować swoją sytuację, upewnić się, że szybki rozwód za porozumieniem stron jest faktycznie korzystny. Czasami trzeba walczyć o winę, alimenty na siebie, negocjować warunki podziału majątku. Wtedy szybko nie znaczy dobrze. Pozornie dłuższy rozwód, który pozwoli na wynegocjowanie spraw majątkowych jest tańszy niż prowadzenie dodatkowych spraw o rozdzielność, podział majątku. Nawet dłuższa sprawa o rozwód jest prawie zawsze szybsza (a na pewno tańsza) niż szybki rozwód i kolejna spawa o podział majątku. Warto też składając pozew o rozwód, w sytuacji posiadania wspólnych małoletnich dzieci, ustalić, jak mają wyglądać kontakty, przetestować je w praktyce, dokładnie zastanowić się jakie są koszty utrzymania małoletnich oraz czy aby na pewno jesteśmy w stanie porozumieć się z drugim rodzicem w sprawach dzieci. To pozwoli na podjęcie racjonalnej decyzji w zakresie alimentów, kontaktów oraz władzy rodzicielskiej. Z mojej praktyki wynika, że osoby, które często nie przetestowały kontaktów, albo w ogóle nie wnosiły o ich uregulowanie lub pochopnie zgodziły się na alimenty proponowane przez drugą stronę bez dokładnego rozważenia kosztów utrzymania dziecka często występują po rozwodzie do sądów rejonowych o zmianę wyroków rozwodowych.
Z czego jeszcze nie zdają sobie sprawy osoby wnoszące do sądu pozew? Jakie są najczęstsze mity?
Bardzo często spotykam się z oburzeniem moich klientów faktem, że druga strona nie poinformowała ich o tym, że składa pozew rozwodowy. Nie ma takiego obowiązku to mit.
Ten kto składa pozew jako pierwszy startuje z gorszej pozycji. Złożenie pozwu nie oznacza, że ten kto go napisał jest winny. To drugi z najczęściej pojawiających się mitów.
Gdy małżeństwo się rozpada i wszczęte zostaje postępowanie rozwodowe jednym z licznych mitów jest przypuszczenie, iż jeśli ma miejsce sytuacja niewierności jednej ze stron, druga strona otrzyma większą część podczas podziału majątku. Przyczyna rozwodu nie jest dla Sądu istotna z punktu widzenia podziału majątku i spraw finansowych.
Kiedy (i jak) warto jednak ratować małżeństwo?
Z mojej praktyki wynika, że pary, które decydują się na ratowanie małżeństwa najczęściej robią to z uwagi na wspólne małoletnie dzieci. Pomocna w tym może okazać się terapia rodzinna, którą prowadzą różnego rodzaju fundacje i ośrodki specjalizujące się w pomocy małżonkom w kryzysie. W mojej ocenie warto przed podjęciem decyzji o rozstaniu spróbować podjąć się uczestniczenia w takiej terapii. Jej wynik może pomóc w podjęciu ostatecznej decyzji co do dalszych losów małżeństwa lub utwierdzić w przekonaniu o rozwodzie.
Bardzo dziękuję za rozmowę.