Jak przyspieszyć uzyskanie rozwodu?

Rozstanie w zgodzie

Długotrwałość postępowania sądowego oraz często kilkumiesięczne oczekiwanie na wyznaczenie rozprawy nie sprzyjają szybkiemu rozstaniu, a niekiedy jeszcze bardziej pogłębiają i tak trwający już konflikt. 

Jeśli jednak małżonkowie porozumieją się w wielu lub nawet wszystkich kwestiach, to wówczas wizyta w sądzie staje się formalnością. Dodatkowo, rozstanie w zgodzie sprzyja wspólnej opiece nad dziećmi po rozwodzie oraz na utrzymaniu poprawnych relacji.

Poniżej kilka kwestii, które małżonkowie mogą i powinni uzgodnić, żeby z sukcesem i możliwie sprawnie uzyskać orzeczenie rozwodowe. 

 1. Wina

Jeśli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.  

Co do zasady Sąd orzeka o tym, czy i który z małżonków ponosi winę w rozpadzie pożycia małżeńskiego. Jedynie za zgodnym żądaniem stron, sąd zaniecha orzekania o winie. Wówczas małżonków traktuje się tak, jakby żaden nie ponosił winy w rozpadzie małżeństwa. 

Rozstrzyganie kwestii winy może istotnie wpłynąć na długotrwałość postępowania sądowego – w zakresie winy sąd musi przeprowadzić postępowanie dowodowe, przesłuchać świadków, zgromadzić dokumenty. To często zajmuje sporo czasu. 

Jeśli więc małżonkom zależy na sprawniejszym uzyskaniu rozwodu, to warto porozumieć się i uzgodnić, że strony zgodzą się, aby Sąd nie orzekał o winie w rozpadzie małżeństwa. 

2. Alimenty

Kolejną kwestią, jaka może być źródłem poważnego konfliktu, są alimenty. Mogą być one zasądzone zarówno na rzecz drugiego małżonka, jak i na rzecz dzieci pochodzących z małżeństwa. 

Kwota alimentów zależy od dwóch czynników: usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Nie obowiązują więc żadne „widełki”, czy inne sztywne wytyczne, które np. uzależniałyby wysokość alimentów od wysokości dochodów rodzica zobowiązanego do alimentów. 

W sprawach alimentacyjnych na rzecz dzieci obowiązuje zasada tzw. równej stopy życiowej. Oznacza to, że dziecko musi mieć zagwarantowane życie na tym samym poziomie, jakie miał w czasie, kiedy rodzice żyli wspólnie, w małżeństwie. Mają także prawo do życia na poziomie porównywalnym do poziomu życia obojga rodziców. 

Rozwodzący się rodzice mogą ustalić, w jakiej kwocie i w jaki sposób każdy z nich będzie łożył na utrzymanie dziecka. Mają na to wpływ nie tylko pieniądze, ale także osobiste starania. Inaczej więc będą kształtować się alimenty przy opiece naprzemiennej, a inaczej, jeśli jeden z rodziców w większym zakresie przejmie opiekę nad dzieckiem. 

Porozumienie w tym zakresie wyklucza potrzebę przeprowadzenia długotrwałego postępowania dowodowego w zakresie potrzeb dziecka i zarobków rodziców. 

3. Sprawy rodzicielskie 

Jeśli w małżeństwie są dzieci, to rozwód wiąże się także z koniecznością ułożenia na nowo relacji z nimi. Rodzice żyjący w rozłączeniu muszą ustalić kto będzie sprawował nad dziećmi bieżącą opiekę, czy władza rodzicielska któregoś rodziców pozostanie ograniczona, jak będą wyglądały kontakty z drugim rodzicem. 

Małżonkowie mogą zawrzeć porozumienie rodzicielskie, w którym ustalą sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywanie kontaktów z dzieckiem. 

Jeśli rozwodzący się małżonkowie tego nie uczynią, to sąd będzie badał i rozstrzygał przy kim dziecko powinno pozostać, jak ma wyglądać kontakt dziecka z drugim rodzicem. W większości przypadków sąd korzysta z pomocy biegłych, którzy po badaniu dziecka i rodziców wypowiadają się o tym, jak ma wyglądać opieka nad dzieckiem po rozwodzie. 

4. Sprawy majątkowe 

Co do zasady, jeśli małżonkowie nie postanowili inaczej, w małżeństwie obowiązuje wspólność ustawowa małżeńska i małżonkowie mają wspólny majątek. 

Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej następuje dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Zatem pomimo faktycznego rozstania, małżonków nadal łączy wspólny majątek. 

Żeby wykluczyć taki „stan zawieszenia”, małżonkowie mogą wraz z zainicjowaniem sprawy o rozwód zawrzeć u notariusza umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową oraz dokonać podziału majątku wspólnego. Również na zasadzie porozumienia mogą ustalić spłatę wspólnych zobowiązań, czy zbycie niektórych składników majątku wspólnego i podzielenie się uzyskanymi funduszami. 

Brak porozumienia w zakresie spraw majątkowych oznaczać będzie odrębną sprawę sądową o podział majątku wspólnego. Sąd zazwyczaj nie orzeka w rozwodzie o podziale majątku. 

Podsumowanie

Podsumowując, receptą na przyspieszenie postępowania rozwodowego jest porozumienie się w jak największej ilości kwestii spornych. Im więcej małżonkowie wypracują zgodnie, czy to samodzielnie, czy z pomocą mediatora lub terapeuty, tym sprawniej przejdą przez wszystkie formalności sądowe, niezbędne do uzyskania rozwodu.