Sytuację, w której ktoś prowadzi cudze sprawy nie mając ku temu stosownego umocowania. Reguluje kodeks cywilny w art. 752-757. Tam należy szukać odpowiedzi na wiele nurtujących kwestii. Jeżeli natomiast nie znajdzie się jej tam należy sięgnąć do przepisów ogólnych kodeksu cywilnego.
Zlecenie
Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Zlecenie zawiera się najczęściej gdy samemu nie można wykonać jakiejś czynności. Na przykład kiedy przebywa się zagranicą albo w szpitalu. Umowę zlecenia możemy również zawrzeć po to aby w naszym imieniu czynności dokonywał profesjonalista (np. prawnik).
Dzięki zawarciu umowy zlecenia zleceniobiorca ma wykonać, za wynagrodzeniem, czynność prawną albo faktyczną dla zleceniodawcy.
Brak zlecenia
Zdarza się jednak, że osoby nie zawrą umowy a pomimo to jedna osoba wykonuje czynności za drugą. Będzie to miało miejsce zwłaszcza w sytuacji gdy umowa zlecenia wygasła na skutek upływu czasu a pewne sprawy nie zostały do końca uregulowane. Wtedy zleceniobiorca często faktycznie dokonuje pewnych czynności nie ma jednak do tego żadnego umocowania.
Jak należy postępować
Prowadząc cudze sprawy bez zlecenia należy zachować należytą staranność i zachowywać się zgodnie z prawdopodobną wolą zleceniodawcy. Prowadzący sprawę powinien w miarę możliwości powiadomić osobę na której rzecz prowadzi sprawę.
Działania takie należy prowadzić do momentu gdy osoba, na rzecz której prowadzi się sprawę sama nie będzie mogła zająć się swoimi interesami albo do momentu gdy udzieli ona stosownego zlecenia.
Zwrot kosztów
Z dokonania swoich czynności prowadzący powinien złożyć rachunek. Powinien wydać wszystko co uzyskał na skutek prowadzenia sprawy uzyskał dla osoby, której sprawę prowadzi.
Osoba prowadząca sprawę może żądać zwrotu:
- Uzasadnionych wydatków,
- Uzasadnionych nakładów,
- Ustawowych odsetek od wydatków i nakładów,
- Zwolnienia od zobowiązań, które zaciągnęła prowadząc sprawy
Ratowanie cudzego dobra
Osobę ratującą cudze mienie traktuje się tak samo jak osobę prowadzącą cudze sprawy bez zlecenia. Przy czym osoba taka może żądać zwrotu uzasadnionych wydatków, chociażby jej działanie nie odniosło skutku. Odpowiada natomiast wyłącznie za winą umyślną lub rażące niedbalstwo.