Często chcemy zabrać towary, które będziemy spożywać albo używać podczas pobytu, zaś wracając do kraju – zechcemy przywieźć upominki. Musimy więc wiedzieć jakie towary mogą znaleźć się w bagażu podróżnego, jakie są niedozwolone, a jakie są ograniczenia. Powinniśmy też wiedzieć jakie należy spełnić warunki, by zabrać ze sobą w podróż pieska czy kotka lub innego zwierzaka domowego. Dlatego przedstawiamy podstawowe informacje na ten temat.
I. Normy ilościowe i wartościowe towarów przywożonych w bagażu osobistym podróżnych, przyjeżdżających z państw trzecich (tj. spoza Unii Europejskiej), które są zwolnione z należności celnych przywozowych.
Zwolnione z należności celnych przywozowych są towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych przyjeżdżających z państw trzecich w ramach następujących norm:
a) w transporcie lądowym – do równowartości 300 euro;
b) w transporcie lotniczym i morskim – do równowartości 430 euro.
Do tych wartości nie wlicza się wartości produktów leczniczych niezbędnych dla potrzeb podróżnego, wartości bagażu osobistego, importowanego czasowo lub importowanego po jego czasowym wywozie, wartości paliwa znajdującego się w standardowym zbiorniku dowolnego pojazdu silnikowego oraz paliwa znajdującego się w przenośnym kanistrze, którego ilość nie przekracza 10 litrów (paliwa te również stanowią bagaż podróżnego), a także wartości tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz napojów alkoholowych przywożonych według poniższych norm:
1) wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie lotniczym lub w transporcie morskim przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) papierosy – 200 sztuk lub
b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3g/sztukę) – 100 sztuk, lub
c) cygara – 50 sztuk, lub
d) tytoń do palenia – 250 g,
2) wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie innym niż lotniczy lub morski przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) papierosy – 40 sztuk lub
b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3g/sztukę) – 20 sztuk, lub
c) cygara – 10 sztuk, lub
d) tytoń do palenia – 50 g,
Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia wyrobów tytoniowych, pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100 %.
3) napoje alkoholowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22 %, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80 % i więcej (np. wódka) – 1 litr lub
b) alkohol i napoje alkoholowe o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22 % (np. likiery) - 2 litry, i
c) wina niemusujące – 4 litry, i
d) piwo – 16 litrów,
Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia różnych rodzajów alkoholu i napojów alkoholowych, o których mowa w lit. a i b, pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100 %.
4) napoje alkoholowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat, który ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej, lub jest członkiem załogi środków transportu wykorzystywanych do podróży z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju:
a) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22 %, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80 % i więcej – 0,5 litra lub
b) alkohol i napoje alkoholowe o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22 % - 0,5 litra, i
c) wina niemusujące – 0,5 litra, i
d) piwo – 2 litry.
Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia różnych rodzajów alkoholu i napojów alkoholowych, o których mowa w lit. a i b, pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100 %.
II. Wartości dewizowe
Osoby przekraczające granicę państwową mają obowiązek zgłaszać, w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej przywóz do kraju oraz wywóz za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10.000 euro.
Zezwala się rezydentom i nierezydentom przekraczającym granicę państwową z innymi państwami obszaru Schengen na odstępowanie od obowiązku zgłaszania organom celnym lub organom Straży Granicznej przywozu do kraju oraz wywozu za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej bez względu na ilość oraz krajowych lub zagranicznych środków płatniczych o wartości przekraczającej łącznie równowartość 10.000 euro.
III. Ograniczenia
Przywóz wielu towarów z krajów trzecich na obszar celny Wspólnoty Europejskiej uzależniony jest od spełnienia dodatkowych - poza formalnościami celnymi - wymagań nie mających charakteru fiskalnego. Takim wymogiem jest np. obowiązek przeprowadzenia kontroli granicznej przez wyspecjalizowane służby (chodzi o kontrolę sanitarną, weterynaryjną czy fitosanitarną itp.) oraz konieczność posiadania określonych prawem dokumentów (zezwoleń, licencji, certyfikatów).
W szczególności ograniczenia obejmują:
- żywność;
Żywność pochodzenia zwierzęcego (np. wyroby mięsne i wyroby zawierające mleko) podlega szczególnym ograniczeniom, a w przypadku ruchu podróżnych takiej żywności w zasadzie nie można przywozić.
Podróżni przywożący ze sobą produkty mięsne i mleczarskie zobowiązani są do umieszczenia ich w specjalnych pojemnikach znajdujących się na przejściach granicznych.
Żywność pochodzenia niezwierzęcego jest zwolniona z obowiązku przeprowadzenia granicznej kontroli sanitarnej w przypadku, jeśli jest przywożona w ilościach wskazujących na niehandlowy charakter przywozu ( tj. na własne potrzeby).
- produkty lecznicze;
Produktów leczniczych nie można – bez zgody Ministra Zdrowia - przywieźć na terytorium Polski. Jedynie dopuszczalne jest przywiezienie pięciu najmniejszych opakowań w przypadku produktów leczniczych, które nie są sprzedawane w Polsce, a koniecznych podróżnemu.
- zwierzęta;
Zwierzęta domowe, towarzyszące podróżnym (psy, koty, fretki, w liczbie nieprzekraczającej 5 sztuk zwierząt) mogą być przywożone do Polski, pomiędzy państwami członkowskimi Unii oraz wywożone poza UE na następujących warunkach:
- zwierzę musi posiadać identyfikator (elektroniczny lub w postaci tatuażu – wymagania w tym zakresie ustalają poszczególne państwa);
- zwierzę musi być zaszczepione przeciwko wściekliźnie;
- musi posiadać dokumenty potwierdzające fakt szczepienia (paszport zwierząt lub świadectwo weterynaryjne).
W przypadku przywozu – w zależności od tego z jakiego państwa trzeciego do jakiego państwa członkowskiego UE przywożone są zwierzęta, wymagania te mogą być rozszerzone o obowiązek elektronicznej identyfikacji, przeprowadzenie badania efektywności szczepienia lub kwarantannę.
W przypadku podróży pomiędzy państwami członkowskimi UE zwierzę musi posiadać elektroniczny czip, paszport zwierząt, wydawany przez urzędowego lekarza weterynarii oraz musi być zaszczepione przeciwko wściekliźnie. Informacje o szczepieniu zawarte są w paszporcie zwierzęcia.
W przypadku wywozu z Polski do państwa trzeciego (tj. poza UE) zwierząt domowych należy zapoznać się z wymaganiami, jakie zostały ustanowione w tym państwie trzecim. Zwierzę powinno mieć paszport zwierząt (co jest istotne przy powrocie do kraju) oraz spełniać warunki ustanowione w danym państwie trzecim.
Szczegółowe informacje dotyczące warunków przewozu zwierząt domowych znajdują się na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii:
http://www.wetgiw.gov.pl/files/2085_wymagania%20przy%20przywozie%20psow,%20kotow%20i%20fretek.pdf
wersja angielska informacji:
http://www.wetgiw.gov.pl/files/2085_Requirements_for_import_of_dogs_cats_and_ferrets.doc
- rośliny;
Bez ograniczeń związanych z przeprowadzeniem granicznej kontroli fitosanitarnej, dopuszczalny jest wwóz do Polski:
Lp.
Rośliny i produkty roślinne
Dopuszczalna ilość
1. Świeże owoce 5 kg
2. Świeże warzywa, z wyłączeniem bulw roślin gatunku Solanum tuberosum L. 5 kg
3. Cięte rośliny ozdobne 50 szt.
4. Cięte drzewka choinkowe 1 szt.
5. Części roślin iglastych 5 szt.
- broń;
Wywóz bądź przywóz broni podlega surowej reglamentacji i wymaga uzyskania wymaganych prawem dokumentów uprawniających do jej przewiezienia przez granicę państwową oraz wymaga zgłoszenia takiego przewozu organom celnym.
- środki odurzające, substancje psychotropowe i prekursory;
Wywóz bądź przywóz środków odurzających, substancji psychotropowych oraz prekursorów jest zakazany z wyjątkiem przewozu dokonywanego przez licencjonowane podmioty na podstawie stosownych zezwoleń.
Dozwolony jest natomiast przywóz środków odurzających lub substancji psychotropowych na własne potrzeby lecznicze w ilości nie większej niż niezbędna na dwutygodniową kurację, o ile osoba przedstawi, określone w przepisach odrębnych, zaświadczenie o konieczności stosowania tych środków w kuracji leczniczej.
- okazy gatunków zagrożonych wyginięciem – CITES.
Przywóz z krajów trzecich na teren Unii Europejskiej jak i wywóz z Unii Europejskiej okazów rośli i zwierząt będących lub pochodzących z gatunków zagrożonych wyginięciem (wymienionych w postanowieniach Konwencji Waszyngtońskiej – CITES) możliwy jest na podstawie wydanych wcześniej odpowiednich zezwoleń i świadectw – zwanych dokumentami CITES(dokumenty te wydawane są przez Organy Administracyjne CITES odpowiednich państw). Brak takich dokumentów podczas przewozu powoduje konsekwencje karne związane z popełnieniem przestępstwa.
Jakie gatunki są chronione i jakich nie należy nabywać i przewozić przez granicę:
między innymi:
- kawior;
- skóry lub wyroby ze skór dzikich kotów, niedźwiedzi, wilków;
- wypchane ptaki drapieżne,
- wyroby wykonane ze skór węży, krokodyli lub waranów;
- naturalne medykamenty i produkty lecznicze (maści, balsamy itp.) zawierające pochodne z niedźwiedzi, pijawek lekarskich i innych
zwierząt;
- koralowce, muszle, wszelkie pamiątki turystyczne takiej na przykład jak nalewki na kobrach lub innych wężach.
Pełna lista gatunków objętych ochroną znajduje się w załączniku do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97. Szczegółowe informacje znajdują się na stronach internetowych Ministerstwa Środowiska: www.mos.gov.pl).
Przywóz w bagażu osobistym podróżnego na teren Unii Europejskiej okazów, na które nie są wymagane żadne dokumenty (nie dotyczy przesyłek pocztowych!):
- kawior z ryb jesiotrokształtnych – do 125 g na osobę w opakowaniu indywidualnie oznakowanym (jednorazowa banderola);
- „pałeczki deszczowe” – instrument muzyczny wykonany z prostego kawałka wysuszonej łodygi kaktusa – do 3 szt. na osobę;
- przetworzone okazy krokodylowych czyli torebki, buty, paski itp. wyroby – do 4 szt. na osobę (uwaga – odstępstwo to nie jest stosowane w przypadku przywozu okazów z aneksu A Konwencji Waszyngtońskiej oraz mięsa i trofeów myśliwskich);
- muszle skrzydelnika olbrzymiego – do 3 szt. na osobę;
- pławikoniki – do 4 martwych okazów na osobę;
- muszle przydaczni – do 3 okazów na osobę, łącznie nie więcej niż 3 kg. Jako okaz należy rozumieć 3 połówki niepasujące do siebie (połówki z 3 różnych osobników) lub całe muszle składające się z 2 pasujących połówek (do 3 szt. całych muszli).
- zabytki;
Pozwolenia na wywóz zabytku za granicę wymagają zabytki zaliczane do jednej z następujących kategorii:
1) zabytków archeologicznych, które mają więcej niż 100 lat i wchodzą w skład zbiorów archeologicznych lub zostały pozyskane w
wyniku badań archeologicznych bądź przypadkowych odkryć;
2) elementów stanowiących integralną część zabytków architektury, wystroju wnętrz, pomników, posągów i dzieł rzemiosła artystycznego, które mają więcej niż 100 lat;
3) wykonanych dowolną techniką i na dowolnym materiale dzieł malarstwa, nieobjętych kategoriami wskazanymi w pkt 4 i 5, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 40 000 zł;
4) wykonanych na dowolnym materiale akwareli, gwaszy i pasteli, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zł;
5) mozaik, nieobjętych kategoriami wskazanymi w pkt 1 i 2, oraz wykonanych dowolną techniką i na dowolnym materiale rysunków, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 12 000 zł;
6) oryginalnych dzieł grafiki i matryc do ich wykonania oraz oryginalnych plakatów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zł;
7) oryginalnych rzeźb, posągów lub ich kopii wykonanych tą samą techniką co oryginał, nieobjętych kategorią wskazaną w pkt 1, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 20 000 zł;
8) pojedynczych fotografii, filmów oraz ich negatywów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł;
9) pojedynczych lub znajdujących się w zbiorach rękopisów, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 4 000 zł;
10) pojedynczych lub znajdujących się w zbiorach książek, które mają więcej niż 100 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł;
11) pojedynczych map drukowanych i partytur, które mają więcej niż 150 lat i ich wartość jest wyższa niż 6 000 zł;
12) kolekcji i przedmiotów z kolekcji zoologicznych, botanicznych, mineralnych lub anatomicznych, których wartość jest wyższa niż16 000 zł;
13) kolekcji o znaczeniu historycznym, paleontologicznym, etnograficznym lub numizmatycznym, których wartość jest wyższa niż 16 000 zł;
14) środków transportu, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 32 000 zł;
15) innych kategorii, niewymienionych w pkt 1 - 14, obejmujących zabytki, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 000 zł.
Organ celny lub Straż Graniczna może zażądać od osoby dokonującej wywozu zabytku okazania dokumentu potwierdzającego fakt, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia tj. że jego wiek lub wartość nie przekracza ww. progów (np. ocena wskazująca czas powstania zabytku, wycena, faktura, wystawione przez wyspecjalizowane instytucje).
Na przywóz zabytków nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia. Jeśli jednak taki przywóz dokonywany jest z państw nienależących do Unii Europejskiej to należy taki przywóz zgłosić w urzędzie celnym, w celu objęcia przedmiotu procedurą dopuszczenia do obrotu lub inną procedurą celną.
MF/AS