Zasadniczo polskie prawo pozwala zawrzeć umowę w dowolnej formie. Może być więc to forma ustna, forma pisemna czy bardzo rygorystyczna forma aktu notarialnego.
Umowę można zawrzeć również przez tzw. czynności konkludentne. A więc przez przystąpienie do wykonywania takiej umowy. Tym sposobem najczęściej zawiera się umowę przewozu środkami komunikacji miejskiej. Przez samo to, że pasażer wsiada do autobusu czy tramwaju zawiera umowę z przewoźnikiem.
Forma pisemna
Kodeks cywilny przewiduje, że niektóre umowy można zawrzeć tylko na piśmie inaczej są one nie ważne. Do takich umów możemy zaliczyć leasing czy poręczenie. Niektóre umowy należy zawierać na piśmie, ale nie zachowanie formy nie powoduje nieważności takiej umowy. Umowa jest ważna. Strony jednak mają ograniczenia w dochodzeniu swoich praw przed sądem. Kodeks stanowi, że w sporze nie dopuszczalny jest dowód z zeznań świadków lub przesłuchania stron na okoliczność zawarcia umowy. Tak więc, strony nie mogą udowadniać, że taką umowę zawarły.
Do tego rodzaju umów zaliczamy: umowę o roboty budowlane, umowę pożyczki na kwotę wyższą niż 500 zł., umowę spółki cywilnej, umowę renty.
POBIERZ WZÓR: Umowa o roboty budowlane
Forma aktu notarialnego
Istnieją również umowy, które mogą być zawarte jedynie w formie aktu notarialnego. Jest to bardzo rygorystyczna forma a sporządzić ją może jedynie notariusz.
Rodzi ona duże koszty. Jednak daje gwarancję tego, że wszystko zostało dokonane zgodnie z prawem.
Umowy, które należy zawrzeć w formie aktu notarialnego to:
- umowa sprzedaży nieruchomości,
- umowa darowizny (istnieją wyjątki od tej zasady),
- umowa ustanowienia użytkowania wieczystego,
- umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu,
- umowa spółki partnerskiej,
- umowa spółki komandytowej,
- umowa spółki komandytowo-akcyjnej,
- umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- umowa spółki akcyjnej,
- małżeńskie umowy majątkowe.
Zawarcie umowy w innej formie niż akt notarialny powoduje, że umowa taka jest nie ważna.
Umowa z podpisem notarialnie poświadczonym
Umowa z podpisami notarialnie poświadczonymi to zupełnie coś innego niż umowa w formie aktu notarialnego. Strony same spisują taką umowę a notariusz poświadcza jedynie, że umowę podpisały te właśnie osoby. Notariusz nie analizuje pod względem prawnym takiej umowy.
Do umów, które musza mieć podpisy poświadczone przez notariusza zaliczamy:
- umowę zbycia, wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub ustanowienia użytkowania na przedsiębiorstwie,
- umowa zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zawarcie umowy w innej formie powoduje jej nieważność.
Zmiana umowy
Jeżeli umowa jest zawarta w którejś ze szczególnych form to jej zmiana musi być dokonana również w tej formie. Np. jeżeli umowę zawarto w formie aktu notarialnego to może być ona zmieniona tylko w formie aktu notarialnego.
Inne umowy
Jeżeli kodeks nie przewiduje formy szczególnej dla umowy, można zawrzeć ją w dowolnej formie. To znaczy zarówno w formie ustnej, pisemnej jak i aktu notarialnego. Wybór formy w takim wypadku pozostawiony jest woli stron.