Czym jest umowa zlecenia?

Co warto wiedzieć o umowie zlecenia/ Fot. Fotolia
Popularną formą zatrudniania są umowy cywilnoprawne, a zwłaszcza umowa zlecenia. Zawiera się je coraz częściej i coraz chętniej. Warto wiedzieć kto i kiedy powinien taką umowę zawrzeć a także jakie postanowienia powinny się w niej znaleźć.

Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy).

POBIERZ WZÓR: Umowa zlecenia

Strony umowy

Stronami umowy zlecenia są zleceniodawca i zleceniobiorca. Mogą być to zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne a również jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (np. spółka jawna, wspólnota mieszkaniowa).

Jan P. chce kupić samochód. Niestety wyjeżdża za granice i nie może dokonać tego sam. W tym celu może zlecić zakup samochodu swojemu koledze Andrzejowi Z.

Forma umowy

Umowa zlecenie nie wymaga szczególnej formy. Dlatego tez może do jej zawarcia może dojść poprzez ustne porozumienie jak i w sposób dorozumiany.

Umowa zlecenia obejmuje umocowanie (pełnomocnictwo) do dokonania czynności przewidzianej w umowie. Dlatego też gdy dokonanie czynności wymaga szczególnej formy wtedy i umowa zlecenia powinna być zawarta w tej szczególnej formie.

Jan P. chce zlecić Andrzejowi Z. zakup nieruchomości. Zakup nieruchomości następuje zawsze w formie umowy będącej aktem notarialnym. Wobec tego umowa zlecenia powinna być zawarta również w formie aktu notarialnego.

Istota zlecenia

Istotą umowy zlecenia jest podejmowanie działań dla osiągnięcia pewnego wyniku. Wynik działań nie zawsze musi być osiągnięty. Przyjmujący zlecenie musi natomiast działać w celu dokonania określonej czynności. W swoim działaniu musi zachować należyte staranie dlatego też umowa zlecenia nazywana jest umową należytego starania.

Jan P. został pozwany do sądu przez swojego sąsiada. Zlecił zatem adwokatowi Andrzejowi Z. reprezentowanie przed sądem. Zgodnie z umową zlecenia wynagrodzenie adwokata Andrzej Z. nie zależy od wygrania czy przegrania sprawy ale od staranności przy wykonywaniu swoich czynności.

Jeśli zlecającemu pracę zależy na konkretnym rezultacie (np. na namalowaniu obrazu, a nie na uczeniu dziecka malarstwa), to lepiej, jeśli zawrze z wykonawcą umowę o dzieło, a nie umowę zlecenia.

Wynagrodzenie

Zleceniobiorca może zgodzić się wykonać swoje usługi za darmo. Musi być to jednak zapisane w umowie lub wynikać z okoliczności. W sytuacji gdy brak jest takiego zapisu i okoliczności na to nie wskazują przyjmującemu zlecenie należy się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia i sposób płatności określają strony w umowie.

Gdy w umowie nie określono wysokości wynagrodzenia zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy.

Obowiązki zleceniobiorcy

Obowiązkiem zleceniobiorcy jest wykonanie zleconych mu usług. Do obowiązków przyjmującego zlecenie należy również udzielanie informacji zleceniodawcy, dotyczących przebiegu sprawy. Po zakończeniu czynności zleceniobiorca musi złożyć sprawozdanie dającemu zlecenie a także wydać mu wszystko co uzyskał przy wykonywaniu zlecenia.

Przyjmujący zlecenie powinien wykonywać czynności osobiście. Wynika to z zaufania stron, podpisujących umowę.

Zleceniobiorca może powierzyć wykonanie zlecenia innej osobie tylko i wyłącznie gdy przewiduje to umowa, zwyczaj lub gdy zmuszają go do tego okoliczności.

Jan P. chciał kupić samochód. Nie mógł jednak zrobić tego sam gdyż wyjechał za granicę. Zawarł zatem stosowną umowę zlecenia ze swoim sąsiadem Andrzejem Z.. W zleceniu przewidziano, że Andrzej Z. dokona tego zakupu. Andrzej Z. nie znał się na samochodach, dlatego chciał aby samochód kupił jego brat, Adam N.. Z racji tego, że nie zawarto w umowie zapisu umożliwiającego powierzenie wykonania osobie trzeciej dlatego też Andrzej Z. będzie musiał sam zakupić samochód i nie będzie mógł powierzyć tego swojemu bratu.

Obowiązki dającego zlecenie

Jeżeli zlecenie jest odpłatne zleceniodawca ma obowiązek zapłacić zleceniobiorcy umówione wynagrodzenie. Ma także obowiązek zwrotu wydatków, które zleceniobiorca poniósł wykonując zlecenie. Wynagrodzenie co do zasady trzeba zapłacić dopiero po wykonaniu zlecenia.

Wygaśnięcie umowy

Umowa zlecenia wygasa poprzez wykonanie zleconej usługi. Jest to najczęstszy przypadek.

Umowa zlecenia może zostać rozwiązana również poprzez jej wypowiedzenie, ze skutkiem natychmiastowym. Wypowiedzieć umowę o dzieło może i zleceniodawca i zleceniobiorca. Wypowiedzenie może nastąpić w dowolny sposób a więc i przez ustne oświadczenie. Jednakże po rozwiązaniu umowy strony powinny rozliczyć zaliczki i poniesione koszty.

Przeczytaj również jak sporzadzić umowę zlecenia?

Prawo
Ważna nowelizacja prawa o notariacie - Prezydent właśnie podpisał, ułatwienia w dziedziczeniu stają się faktem. Będzie mniej formalności do załatwienia
14 gru 2025

Spadkobiercy będą mieli łatwiej - Prezydent Karol Nawrocki podpisał 12 grudnia 2025 r. nowelizację prawa o notariacie. Wprowadza ona możliwość złożenia stosownego wniosku jeszcze u notariusza. To znaczne ułatwienie i uproszczenie, bowiem dotychczas z takimi wnioskami trzeba było załatwiać sprawy w sądach.

Komunikat ZUS: te osoby dostaną emerytury i renty jeszcze przed Wigilią. A przed Sylwestrem świadczenia za styczeń 2026 r. dla tych co mają termin wypłaty 1. dnia miesiąca
13 gru 2025

W grudniu 2025 roku niektóre świadczenia dla emerytów i rencistów zostaną przekazane wcześniej. Przed ustalonym dniem wypłaty otrzymają je osoby, których termin płatności przypada na 6, 20 i 25 grudnia. Do końca grudnia br ZUS wypłaci także świadczenia za styczeń 2026 r. osobom, które mają termin wypłaty ustalony na pierwszy dzień miesiąca.

Masz jedno z trzech takich trzech orzeczeń o niepełnosprawności? To klucz do wielu uprawnień, specjalnych świadczeń, zniżek, ulg i udogodnień. Jakich konkretnie? Oto lista
12 gru 2025

Osoby z orzeczeniem o lekkim, umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z różnych uprawnień i ulg. Należą do nich między innymi świadczenia finansowe, zniżki oraz udogodnienia w miejscu pracy. Jakie konkretnie? Oto szczegóły.

Pacjent przed operacją nie dostaje kompletnej informacji. A przecież prehabilitacja zmniejsza ryzyko powikłań
13 gru 2025

Ponad 17% Polaków spośród osób, które w ostatnich 5 latach przeszły planowany zabieg chirurgiczny, oceniło, że otrzymało w szpitalu konkretne i wyczerpujące informacje dotyczące przygotowania do operacji. Prawie 60% badanych odniosło odmienne wrażenie. W większości przypadków ankietowani dostali ustne zalecenia od personelu. Na kolejnych miejscach w zestawieniu widać m.in. ulotki, broszury lub karty informacyjne, a także jednorazową konsultację medyczną. Komentujący te dane eksperci mówią jednym głosem, że sporo jest do poprawienia w ww. kwestii. I dodają, że szpitale, mimo dostępnych na rynku narzędzi, wciąż mają problem z tym tematem.

Nieważność kredytu hipotecznego w CHF - ważny wyrok TSUE z 11 grudnia: konsument potrącając wierzytelność nie zrzeka się zarzutu przedawnienia
13 gru 2025

W dniu 11 grudnia 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w polskiej sprawie (sygn. C‑767/24 [Kuszycka]), dotyczącej nieważności umowy kredytu hipotecznego zawartej między konsumentem a bankiem ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwy warunek, bez którego wspomniana umowa nie może dalej obowiązywać. Zdaniem TSUE niezgodna z prawem UE jest teza (prezentowana np. w polskim orzecznictwie sądowym), że złożenie przez konsumenta oświadczenia o potrąceniu jego wierzytelności z wierzytelnością banku pociąga za sobą dorozumiane zrzeczenie się zarzutu przedawnienia dotyczącego wierzytelności, na którą powołuje się bank.

Budżet państwa zapłaci składki opiekunowi osoby pobierającej świadczenie wspierające. Trzeba tylko wypełnić druk USW-1
13 gru 2025

ZUS informuje, że od 1 stycznia 2024 roku obowiązują przepisy, które pozwalają opiekunom osób pobierających świadczenie wspierające na złożenie wniosku o objęcie ich ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi oraz zdrowotnym. Składki w całości finansuje budżet państwa. Z tej możliwości mogą skorzystać wyłącznie opiekunowie, którzy nie podejmą zatrudnienia ani innej pracy zarobkowej.

Alimenty na rzecz dzieci podlegają zwolnieniu od podatku. Ale czy również wtedy, gdy ojciec dziecka nie został wpisany w akcie jego urodzenia?
12 gru 2025

Od alimentów wypłacanych na rzecz dzieci nie trzeba płacić podatku dochodowego. Jednak co w sytuacji, gdy ojciec dziecka, który je płaci, nie został wpisany w jego akcie urodzenia? Albo wręcz figuruje tam imię i nazwisko innej osoby?

Masz umiarkowany stopień niepełnosprawności? Oto, jakie przywileje, świadczenia, ulgi i zniżki Ci przysługują
12 gru 2025

Osoby posiadające umiarkowany stopień niepełnosprawności często szukają informacji na temat dostępnych dla nich form pomocy i wsparcia. Wiele pytań dotyczy przywilejów i udogodnień w miejscu pracy, a także wysokości dofinansowania oferowanego przez PFRON. Oto przegląd najważniejszych świadczeń dostępnych w 2025 roku wraz z ich aktualnymi kwotami.

Zwolnienie lekarskie na przełomie roku: jak prawidłowo rozliczyć wynagrodzenie i zasiłek chorobowy? [przykłady z praktyki] Jak długo można być na L4? Limit 14 czy 33 dni?
12 gru 2025

Wielkimi krokami zbliża się koniec 2025 roku ale sezon zwiększonej zachorowalności już trwa. Chłodniejsze dni, zmienna pogoda oraz wzrost infekcji wirusowych sprawiają, że w wielu firmach rośnie liczba pracowników korzystających ze zwolnień lekarskich. Przełom roku to jednak specyficzny moment, który rodzi wiele pytań dotyczących prawidłowego rozliczenia wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego oraz liczenia okresu zasiłkowego.

Ustawa o rynku kryptoaktywów – dlaczego musimy ją przyjąć i dlaczego nie w kształcie sprzed weta Prezydenta? Czy ustawą można zwalczyć oszustwa? Wyjaśnia adwokat
12 gru 2025

Rynek kryptoaktywów znajduje się dziś w punkcie zwrotnym, w którym unijne regulacje spotykają się z krajową praktyką legislacyjną i realnymi interesami przedsiębiorców oraz obywateli. Jako adwokat zajmujący się prawem nowych technologii i regulacjami finansowymi obserwuję ten proces nie przez pryzmat sporów politycznych, lecz przez skutki prawne, gospodarcze i systemowe, jakie niesie dla rynku i państwa.

pokaż więcej
Proszę czekać...