Wyróżniamy następujące rodzaje nakładów:
- nakłady konieczne:
to takie nakłady, których celem jest utrzymanie rzeczy w stanie zdatnym do normalnego użytku, jak np. naprawy, remonty, konserwacja, składki na ubezpieczenie, zasiewy.
Inne nakłady:
to nakłady użyteczne, które zmierzają tylko do ulepszenia rzeczy lub nakłady zbytkowne, które zmierzają do nadania rzeczy wyglądu lub charakteru odpowiadającemu upodobaniu tego, kto ich dokonuje.
Uprawnienia posiadacza przedstawiają się następująco:
1) posiadacz jest w dobrej wierze
W takiej sytuacji może on żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy lub żądać zwrotu innych nakładów o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi.
2) posiadacz jest w złej wierze - może on żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to po tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
3) posiadacz jest w dobrej wierze, ale dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie nieruchomości - może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
Wysokość nakładów oblicza się według stanu i cen z chwili wydania rzeczy właścicielowi, a jeżeli właściciel dochodzi wydania w powództwie windykacyjnym - według chwili wyrokowania. Jest to bowiem chwila, w której dopiero można ocenić, czy i w jakim rozmiarze istnieje obowiązek zwrotu dokonanych przez posiadacza nakładów.
Posiadacz samoistny
Samoistny posiadacz w dobrej wierze może, przywracając stan poprzedni, zabrać przedmioty, które połączył z nieruchomością, chociażby stały się jej częściami składowymi.
Jednak w sytuacji, gdy połączenia dokonał samoistny posiadacz w złej wierze albo samoistny posiadacz w dobrej wierze po chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, właściciel może przyłączone przedmioty zatrzymać, zwracając samoistnemu posiadaczowi ich wartość i koszt robocizny albo sumę odpowiadającą zwiększeniu wartości rzeczy.
Nakłady małżonków
Przepisu tego nie stosuje się natomiast do rozliczania nakładów małżonków z majątku wspólnego na majątek osobisty. Sytuację dokonania nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków reguluje art. 45 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który nakazuje każdemu z małżonków aby zwrócił wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.
Źródło: www.forum.prawnikow.pl