Prokurator może umieścić w akcie oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środka karnego za występek zagrożony karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności bez przeprowadzenia rozprawy, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte.
Natomiast zgodnie z art. 387 kpk - do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono występek, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego; jeżeli oskarżony nie ma obrońcy z wyboru, sąd może, na jego wniosek, wyznaczyć mu obrońcę z urzędu.
Pomimo wyrażenia zgody przez oskarżonego na wymierzenie mu ustalonej w ten sposób kary – ustawodawca nie wykluczył możliwości instancyjnej kontroli tak zapadłego wyroku. Oskarżony wnosząc apelację od takiego wyroku musi jednak liczyć się z konsekwencjami.
Zobacz: Kodeks postępowania karnego
Zaskarżenie wyłącznie na korzyść oskarżonego - w oparciu o zarzuty związane ze skazaniem w trybie art. 387 k.p.k. - wyroku opartego na zawartym przed sądem pierwszej instancji porozumieniu karnoprocesowym, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie, uprawnia sąd odwoławczy do wydania na podstawie art. 434 § 3 k.p.k. orzeczenia surowszego niż zaskarżone, a to wobec niestosowania w takim wypadku zakazu orzekania na niekorzyść oskarżonego, o którym mowa w art. 434 § 1 k.p.k.
Kontrola odwoławcza odbywa się co do zasady na zwyczajnych zasadach, co oznacza, że ocena zasadności zarzutów apelujących przebiega według ogólnych kryteriów ustawowych niezależnie od tego, czy do wydania zaskarżonego wyroku doszło w trybie art. 387 k.p.k. czy art. 335 k.p.k. Proceduralnie przebieg rozprawy odwoławczej również nie odbiega od „normalnej” apelacji.
Nie zawsze jednak wniesienie apelacji od wyroku wydanego w trybie art. 387 k.p.k czy też art. 335 k.p.k powoduje możliwość wymierzenia kary surowszej. Rygor ten nie może mieć zastosowania np. przy zaskarżeniu wyroku - chociażby tylko co do kary - lecz wydanego z naruszeniem reguł określonych w tych przepisach. Tak np. orzeczenie przez sąd kary surowszej od uzgodnionej przez strony stanowi w istocie złamanie ugody określającej warunki dobrowolnego poddania się karze, zaś samo orzeczenie nie może być uznane za wydane w trybie art. 387 k.p.k. (lub art. 335 k.p.k.).
Wątpliwości w zakresie konstytucyjności możliwości pogorszenia sytuacji apelującego w powyższym trybie były tak istotne, że głos zabrał Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z dnia 28 kwietnia 2009r. Trybunał stwierdził, że art. 434 § 3 i art. 443 zdanie pierwsze in fine w zakresie, w jakim dopuszczają możliwość orzeczenia na niekorzyść oskarżonego w sytuacji zaskarżenia wyroku, wydanego z zastosowaniem art. 387 k.p.k., wyłącznie na korzyść oskarżonego w oparciu o zarzuty:
a) związane ze skazaniem w trybie art. 387 k.p.k., są zgodne z art. 42 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
b) nieobjęte porozumieniem zawartym w trybie wskazanym w punkcie 1 lit. a, są niezgodne z art. 42 ust. 2 Konstytucji.
Wprawdzie wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. P 22/07) odnoszący się do konstytucyjności przepisu art. 434 § 3 k.p.k., dotyczy przypadku wydania wyroku z zastosowaniem przepisu art. 387 k.p.k., niemniej winien on mieć przełożenie również na sytuację wydania wyroków w oparciu o wniosek złożony w trybie art. 335 k.p.k., bo w obu przypadkach wyrokowanie oparte jest na uzgodnieniach stron. Uwzględniając treść rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, a także poglądy wyrażane przez doktrynę (zob. S. Zabłocki, Ograniczenia zakazu reformationis in peius, Palestra 2003, nr 7-8, s. 125; W. Kociubiński, Wyłączenie stosowania zakazu reformationis in peius w wypadkach określonych w art. 60 § 3 i 4 k.k. oraz art. 343 k.p.k. lub art. 387 k.p.k., Prok. i Pr. 2004, nr 10, s. 147), należy przyjąć, że przepis art. 434 § 3 k.p.k. dotyczy przypadków apelacji na korzyść oskarżonego od wyroku wydanego w trybie art. 387 (jak i 335) k.p.k. opartych na zarzutach pozwalających ustalić, że oskarżony zrywa umowę o skazanie go z zastosowaniem tego przepisu.