Przedsiębiorca w sądzie, czyli nowe instytucje procedury cywilnej i ich wpływ na prawa i obowiązki stron postępowania cywilnego

Katarzyna Ulma-Raszkowska
Adwokat, Grabowski i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych sp.k.
rozwiń więcej
Przedsiębiorca w sądzie, czyli nowe instytucje procedury cywilnej i ich wpływ na prawa i obowiązki stron postępowania cywilnego. / fot. Shutterstock
W dniu 07 lutego 2020 r. upłyną trzy miesiące od dnia wejścia w życie zdecydowanej większości przepisów obszernej nowelizacji procedury cywilnej wprowadzonej ustawą z dnia 04.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 6.8.2019 r. poz. 1469). Celem nowelizacji było przede wszystkim usprawnienie postępowań sądowych w sprawach cywilnych. Jeszcze jest za wcześnie by oceniać, czy cel ten został osiągnięty, gdyż dopiero czas i praktyka sądów pokaże czy znowelizowane przepisy przyczynią się do ograniczenia przewlekłości postępowań sądowych.

Ocena ta jest w tym momencie utrudniona również z tego względu, że nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego nie tylko zmodyfikowała znane nam instytucje, lecz również wprowadziła zupełnie nowe regulacje m.in. poszerzono fazę przygotowawczą i wprowadzono plan rozprawy, ustanowiono instytucję nadużycia prawa procesowego, czy też umożliwiono świadkom złożenie zeznań na piśmie. To jednak tylko część zmian wprowadzonych wskazaną nowelizacją, de facto bowiem zmiany dotyczą każdego aspektu postępowania cywilnego i wszystkich jego uczestników.

Nowelizacja w szczególny sposób dotyka podmiotów, których sprawy są rozpatrywane w sformalizowanym trybie postępowania w sprawach gospodarczych. Formalizm tego postępowania przejawia się w m.in. w zaostrzonej prekluzji dowodowej, czy też ograniczeniu dowodu z przesłuchania świadka.

Otóż, co do zasady, powód ma obowiązek powołać wszystkie twierdzenia i dowody już w pozwie, a pozwany - w odpowiedzi na pozew. Nadto w postępowaniu gospodarczym, dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka następuje jedynie w wyjątkowych okolicznościach, a podstawowym dowodem w tym postępowaniu ma być dokument.

Postępowanie gospodarcze wprowadza również dodatkowe wymogi pozwu i odpowiedzi na pozew polegające na konieczności wskazania adresów poczty elektronicznej stron.

Ponadto, w postępowaniu gospodarczym wprowadzono zupełnie nową instytucję procesową, jaką jest umowa dowodowa. Znowelizowane przepisy dają stronom możliwość umownego ograniczenia zakresu postępowania dowodowego. W tym miejscu należy zasygnalizować możliwość wykorzystywania tej regulacji przez silniejszą stronę umowy, która faktycznie ustala jej postanowienia.

Pozytywną stroną postępowania gospodarczego jest jego szybkość, a przynajmniej takie jest założenie. Otóż przewodniczący i sąd są obowiązani podejmować czynności tak, by rozstrzygnięcie w sprawie zapadło nie później niż sześć miesięcy od dnia złożenia odpowiedzi na pozew.

W pewnych sytuacjach możliwe jest uniknięcie rozpoznania sprawy w trybie postępowania gospodarczego. Otóż na wniosek strony, która nie jest przedsiębiorcą lub jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, sąd rozpoznaje sprawę z pominięciem przepisów regulujących wyżej wskazany tryb postępowania.

Omawiana nowelizacja wprowadziła szereg zmian i nowych instytucji, dlatego tak istotna jest znajomość nowych przepisów. Nieznajomość ta może bowiem skutkować przegraniem sporu z przyczyn formalnych, mimo iż roszczenie może być w pełni zasadne. Aby tego uniknąć i poznać szczegóły nowelizacji, jak również stosowanie nowych przepisów w praktyce, zapraszamy na szkolenie, które odbędzie się w dniu 27 lutego 2020 r. w Warszawie.

Szczegóły i rejestracja: Praktyczne warsztaty dla przedsiębiorców "Nowelizacja KPC i jej wpływ na usprawnienie postępowania cywilnego"

Prawo
Rewolucja w urlopach: im więcej dzieci (i to nie tylko własnych) – tym więcej dni wolnych, a dla pracodawców, którzy nie będą się stosować – 30 tys. zł kary
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolnego, na 2 dzieci – 3 dni wolnego, na 3 dzieci – 4 dni wolnego, a na 4 i więcej – 5 dni wolnego, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

pokaż więcej
Proszę czekać...